ته‌مموز 27, 2024

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

مەھدی حەسەن:8ى ئادارێ ڕۆژا جیھانی یا ئافرەتان 

8ى ئادارێ ڕۆژا جیھانی یا ئافرەتان 
مەھدی حەسەن
بلا بەس بیت كوشتن و سۆتنا ئافرەتا كوردستانی وەكی جەنابێ سەرۆكێ حكۆمەتێ بەرێز مەسرور بارزانی گۆتی ج شەرەف د كوشتنا ژنان دا نینە، بلا ھێدى ئافرەتا كوردستانی نەمينت ل بن ركێفا زەلاما كو باب و برا بريارێ ل سەر كچ و ژنان بدەن، يان گەلەك جارا كەس و كارێن كچا كورد بێ رازەمەنديا وێ دا ل كالەمێرەكى مەھركەن ، يان دا بەرخوين دەن و بخوە كەن پێگوھۆرك ، یان ژی پرانيا كچان دناڤ چار ديوارێن مالێ دا بھێن زيندانيكرن و دوری زانین و زانستی بن، دا كو ھەر گاڤ د خزمەتا مێران دابت، و بەروڤاژى یان بھێتە كوشتن ژى گەلەك جارا ھەگەر نەد خەبەرا مێرا دا بت به‌هانه‌يا ناموسێ، ھەر بڤێ هەلکەفتا رۆژا (۸) ئادارێ رۆژا جیھانی یا ئافرەتان كو رۆژا دیار كرنا مافێ ئافرەتێ، داخازێ ژ هەمی ئافرەتێن جیهانی بگشتی و یێن کوردستانێ ب تایبەت دکەین دەنگێ خۆ بەرز و بلند بکەن بۆ حكۆمەتێ و چڤاكێ كوردستانی ب ھەمی پێكھاتێن خوڤە جیهانێ ب ھژینن داکو رێکخراوێن مافێ مرۆڤی و خێرخواز و ئاشتی خواز پشتەڤانێن ئافرەتێ بن دگەل سازیێن دەولی و نافخوی و پێنگاڤێن مەزنتر بھێنە ھاڤێتن و ژنا كوردستانی رزگاركەن ژ بن دەستیێ و ھێدی بلا بەس چەستەیێن وان ل ناڤ دۆل و نەھالا بھێنە دیتن د كوشتی و سۆتی و ژن بێ ئۆمێد بیت ل وەلاتێ مە ، نھا ژى دەمێ ھندێ يە زەلام باوەريێ ب پەياما ژنێ بينت و بەرێ خو ب دەت ژنێ ب روحەكا يەكسانى وەكى وان زەلامێن باورى دايە ژنێ و رولەكى بەرز د گێرن مل بملێ زەلامى ، ھەر وەسا پێتڤيە حكومەت و دامودزگەھێن پەيوەنديار دژى ڤێ دياردا مەترسيدار بن و بەرسنگێ وان كەسا ب گرن و پشتەڤانيا ئافرەتێ بن بو پاراستن ژ توند و تيژيێ ‬و دانانا ميكانيزمەكى بو دەرباز بون ژ ڤێ دياردێ،‮ ‬جێبەجيكرنا یاساو سزادانا‮ ‬ئەنجام دەرێن ‮ ‬توندوتیژی‮ ‬و دەركردنا ياسايێن نوو بۆ دەستەبەر كردن و‮ ‬یەكسانی‮ ‬و دادپەروەری‮ ‬و قەرەبوكرنا ئافرەتێ د پەراوێزخستنە ئابوری‮ ‬و كۆمەڵایەتی‮ ‬سیاسیەكان دا،‮ ‬بو سەركەفتنا ئافرەتى و ب يەكسان بژين، ئەڤە ل ئالیەكی ژ لایەكی دیڤە ئەڤ (١٠)سالا نێزیكی (١٠٠٠ )هەزار کچ و ژنێن ئیزدیا د بێ سەر و شین و د گرتیخانێن ئیسلامیا وبن دەستێن چەپەلێن تیرۆرستێن داعشادا د گرتی و كەس د ھاوار وان ناھێت ئەم چ شانازیێ ب ڤێ رۆژا ھەشتی ئادارێ ب كەین ھەگەر ب ھەزارا كچ و ژنێن مە د گرتیخانێن داعشادا بن یان رۆژانە ژنەك بھێتە سۆتن و كوشتن و بێ ھەتك كرن و ژن بێ بھا بت دناڤ چڤاكێ مەدا، پشتی ڤێ ئازادیێ و حوكمرانیا دیموكراتخواز ل كوردستانێ مە وەسا ھزر د كر ھێدی ئافرەتا كوردستانی دێ ئازاد و سەربەست یەكسان ژیت ژبەر کو ئەو خزمەت وقوربانیا ئافرەتا کوردستانی دای و نەخاسمە یا ئێزدی نەيه هەژی یه وەسا ب سەری بهێت ب دەستێ ڤان کافرێن بناڤێ دەولەتا ئسلامی ئەڤ گچ وبوک وژنێن ئێزدی کرینه سبایه ل سوک وقەیسیریا کڕین و دفرۆشتن پێ د ھاتە کرن نھا ژی وەک بەندە دناڤ واندا د ژین و زولم و زۆرداری لێ دھێتە کرن ، ھەر چەند کاروانێ خەباتێ وخزمەت وقوربانی دانێ بەردەوامه ل سەرتا سەری جیھانێ ئەڤە (١٦٨) سالا ژ بۆ ئازادیا ئافرەتێ ، وەكی ھونێن بەرێز دزانن ل سالا ۱۸۵٦ هەزاران ئافرەت دەرکەتنا سەر رێگا ل باژێرێ نیو رک ل ئەمریکا ژبەر کاودانێت نەمروڤایەتی دەرهەقی ئافرەتێ بو خوپیشاندانەکێ ، کو ب خورتی کار ب ئافرەتێ دکر و ب بەهایەکی کێم و دەمەکی درێژ کار پێ د کر. و مافێ دەنگدانێ نە بوو ،هەر چەنده پولیسێن نیورک ب رەنگەکی دروندانه بەرسنگێ وان ئافرەتان گرتن! بو ژناڤ برنا ڤێ ڕێپیڤانێ ، بەلێ ئەو رێپیڤان سەرکەفت وبەرپرسێن سیاسی نەچار کرن پێداچونەکێ ل سەر چارەسەریا ئاریشا ئافرەتێ بکەن ؟ لێ ل ۸ ئادارا سالا ۱۹۰۸ێ جارەکا ب هەزارها ئافرەتێن کریکارل کارگەهێن رستێ( معمل نسیچ) خوپیشاندان کرن وکەتنه سەر رێکێن ناڤ باژاراێ نیورک و(پارچێن نانی و قەفتێن گولا) ل دەستێ خو کرن وبلند کرن وەک دروشمێ رێپیڤانا خۆ وداخاز کرن (دەمێ کارێ وان کێم بکەن وەک یێ زەلاما بيت – زارۆکا نەدەنا شولی – ومافی ب دەنه ژنا مافێ پێشنیارێ هەبیت) و مافێ دەنگ دانێ هەبیت
دگەل ڤێ چەندێ ژمارەکا ئافرەتێن دیتر ژ تەخا ناڤەندی گەهشتنا ناف رێزێن وان ودەنگێ خو دگەل ئافرەتێن کریکار بلند کرن .. ئەفجا داخازێن خو بەرفراهـ کرن ودگەل داخازێن خو داخازێن سیاسی ژی کرن وسەرێ هەمیێ داخازا مافێ دەنگ دانێ کرن ل هەلبژارتنا وەک زەلامی ، ل سالا ۱۹۰۹ ئاهنگ هاتنه گێران ب هەلکەفتا ۸ ئادارێ کو مافێ ئافرەتێ ل ڤێ رۆژێ هاتیه چەسپاندن ل ئەمریکا و بەلاف بو ل ئەورپا و جیهانێ کو ۸ مارس رۆژا ئافرەتێن جیهانی یه .
دیسا ل ۱۹۷۷ ێ نەتەوەێن ئێگگرتی بریار دا رۆژەکێ دەست نیشان بکەین بو رۆژا ئافرەتێن جیهانی ئەوبو بتریا دەولەتا بریار دا ۸ ئادارێ بته روژا ئافرەتێن جیهانی .. ئەڤ رۆژ بو هیمايێ خەباتا ئافرەتێ وهەرسال ل ڤێ رۆژێ هەمی جیهان رێزەکا تایبەت ل ئافرەتێ د گرن پیرۆز بیت ۸ ئازارێ ل هەمی ئافرەتێن جیهانێ ب گشتی و ئافرەتێن کوردستانێ ب تایبەت وهیڤی یه ئەف رۆژ بته بالدەرک ژ بو ئازاد کرنا کچ وژنێن ئێزدی د دەستێ داعش دا و ئافرەتا کوردستانی ب مافێ خۆ شادبت و سەرفراز بژیت ھێدی زوڵم و زورداری ل سەر ئافرەتا كوردستانی نەبیت و گوھ ل كوشتن و سۆتنا ژنا كوردستانی نەبین و ئەڤ كچ و ژنێن ئێزدیان ل ھەر جھەكی ئێخسیركری بھێن ڕزگاكرن …..

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi