شرع د جڤاتا چیایێ شنگالێ دا
رائد غانم
بێگۆمان شرع دناڤ هەموو مللەت و نەتەوە و قەبیلێن دنیایێ دا هەیە، هەر ئێك ژی ب شێوەیەكی شرعا خۆ ڤە ددەت و دناڤ وان دا دبتە جیێ باوەریێ، لێ شرع دناڤ جڤاكا ئێزدیان دا یا جیاوازە ژ مللەتێن دی یێن دنیایێ.
پشتی هاتنا شیخادی بۆ لالشا نوورانی و پێكئینانا دەستوورێ مالا ئادیا، نێمچە دادگەهەك دامەزراند ئەوژی ژ بۆ چارەسەكرنا كێشێن ئۆلی و جڤاكی و كۆمەڵایەتی و عەرد و رەز و زەڤییان، و ئێكەمین شرعچی ل سەر دەمێ شێخادی دگۆتنێ شێخ هسن پیر بوو كو ب ئەبو بەرەكات دئێتە ناسین.
شرعچی دجڤاكا ئێزدیان دا، مرۆڤەكا سەرپەرشتییا كۆمەكا شیرەتكاران دكەت و ئەو كەس دوو ئالییان و زێدەتر ژی پێكدئینت و كێشێن دناڤبەرا وان دە چارەسەردكەت، دكەڤندە شرع جیێ خوە دناڤ ئاینێ ئێزدیان دا گرتییە هەروەكو د سەبەقەكە قەولی یا قەولێ ئەرەب بەگییا دا دبێژت:
وان قیل و قال كر
ب شرعا وەسال كر
هەوا ئادەم را حەلال كر
دیرۆكا شرعێ ل چیایێ شنگالێ بۆ بەری 850 ساڵان ل سەردەمێ میر شەرفەدین، دەمێ شەرفەدین هاتییە چیایێ شنگالێ چەندەك ژ رێ و رەسمێن ئۆلی و كۆمەڵایەتی دناڤ خەلكێ شنگالێ دا دانان، ئێك ژ وان شرعان ژی خەلك ب رێكێن یاسایی كێشێن خۆ چارەسەر بكەن، و ئێكەمین شرعچیێ دەڤەرا چیایێ شنگالێ دگۆتنێ ئاڤدەل مەهمەد كو سەرۆكێ هۆزا متربیا بوو ئەو ژی دگەل میر شەرفەدینی قەستا دەڤەرا چیایێ شنگالێ كر بوو، و هەتا نۆكە ئەڤ هۆزا و ب تایبەت مالباتا باپیرێ ب وەكالەتا شەرفەدینی ئەڤ شرعە وەرگرتینە و دبەردەوامن د ڕێڤەبرنا كارێ شرعێ دا.
مەرجە و پێتڤییە شرعچی یێ ناڤدار و شارازە و ب ئەدەب و ئەركان بت، و كەسەكێ باوەر پێكری بت ل دەستوورێ كۆمەڵایەتی و پشت بەستنێ ل سەر شاهدا و دەلیل و بەلگانامە بكەت، و هیچ بریارەكێ بیێ شێور و شیرەتكارێن خۆ نەدەت.
هەروەسان دەمێ شرعچی شرعێ ڤە ددەت و تایبەت وەختێ چارەسەركرنا ئاریشەیەكێ دا جل و بەرگێن تایبەت ل بەر خۆ بكەت ئەو ژی وەكی د وێنەی دیار كو پێكدئێن ژ (شال و سەرپێچ)ان.
هەتا نۆكە ل چیایێ شنگالێ ب هەزاران ئاریشێن جڤاكی و كۆمەڵایەتی و ئۆلی ، رەز و زەڤی و ڕەز و باغ و مەڕ و ماڵ ..هتد چارەسەركرینە، هەروەسان گۆتنەكا هەی ڤێ چەندێ د سەلمینت دبێژت تلیا شرعێ بڕی خوین تێ نایێ، ئانكو كێم و زێدە د پەیڤ و سەلاوەتا شرعچی دا نینە.
مەرەما وان ژ ڤێ شرعێ بتنێ بێ بەرامبەر خزمەتا خەلكێ بكەن، لەوما ئەڤ شڕعە بوویە جیێ باوەریا خەلكێ ژی.
هەروەسان ئەو بریارێن شرعچی دگەل شیرەتكارێن خوە ددەن ل جەم حكومەتا خوەجهـ یا قەزا شنگالێ جیێ ڕێزێنە و د بریارێن خوە دا پشت پەستنێ پێ دكەن، و ئەو كێشا شرعچی چارەسەر دكەت حكومەت ژی ژێ یا ڕازییە و ڕێزێ لێ دگرن
Lalish Media Network
صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق
گۆتارێن داوی
سهرۆكێ لژنا كۆچ و كۆچبهران:چ پێنگاڤ بۆ بجهئينانا ڕێككهفتنا شنگالێ نههاتينه هاڤێتن
حكوومهتا ههرێما كوردستانێ ههموو ڤالاهیێن ژئهگهرێ ب داوى هاتنا گرێبهستێن ڕێكخراوان ل كهمپێن ئاواران پركرينه
مەسرور بارزانی: سۆزێن خۆ بۆ داهاتوويهكى دیجیتاڵ و کوردستانهكا بهێزتر دێ بەینە سەر
سەرۆک بارزانی ل گەل نوینەرێن پارێزگەها نەینەوا ل پەرلەمانێ ئیراقێ کۆمبوو
لژنا دارایی: دڤێ ههفتیێ دا دڤێت پرۆژه یاسایا بودجهیێ بهێته پهسهندكرن
رێبەر ئەحمەد: ڕێكێ نادەین چ كەس كلتوورێ پێكڤەژیانێ ل كوردستانێ تێكدەت
سەرۆکایەتيا هەرێما کوردستانێ داخوازیەکێ ئاراستەی لایەنان دکهت
دهرگههێ سنوورى یێ پێشابیرێ ل دوشهمبیێ دێ هێته ڤهكرن
وهزارهتا ساخلهميێ ڕێكار و رێنمايێن بلهز بۆ كۆنتڕۆڵكرنا “تايا خوێنبهربوونێ” راگههاندن
مەسرور بارزانی پەیامهكێ ئاراستەی قوتابیێن پۆلا 12 ئامادهیی دکهت
Copyright © 2021 by Lalish Media Network . Developed by Ayman qaidi