چارەنڤیسێ ئێزدیان پشتی ئازادكرنا مووسلێ
خالد خدر
ئەڤە ماوێ زێدەتر ژ دوو سالایە كو پارێزگەها نەینەوا(مووسل) هاتیە كۆنترۆل كرن ژلایێ چەكدارێن تیرۆرستێن سەرب رێكخراوا داعش ڤە ، تێتە زانین كو ژمارەكا دەڤەرێن ئێزدیان ژی هێشتا ماینە دبن كۆنترۆلا داعش ڤە ، وەك ناوچەداریا باشیك و بەحزانێ و چەندین كۆمەلگەهێن ئێزدی نیشین ل دەڤەرا شنگالێ هێشتا ماینە لبن داگیركرنا داعش و چارەنڤیسێ وان گرێدایی ئازادكرنا پارێزگەها نەینەوایە ، كو زۆربەیا زۆرا دەڤەرێن ئێزدیان دكەڤنە سەرب پارێزگەها نەینەوا ڤە.
پشتی هێرشا داعش لسەر دەڤەرێن ئێزدیان و ئەو زیانێن مەزن یێن لپێ خۆ هێلاین كو ژ هەموو لایەكی ڤە ئێزدی زەرەرمەند بوون ژبلی كوشتنا ب هەزارا و رەڤاندنا ب هەزارا كچ و ژن و زارۆكا و دەربەدەركرنا ب سەدێن هەزارا ، دەڤەرێن ئێزدیان هاتنە كاڤلكرن و خراب كرن و ژێرخانەیا دەڤەرێن وان هاتە ژناڤبرن ، سەراری ڤێ چەندێ ئاسایشا جڤاكی یا ئێزدیان هاتیە تێكدان ، كو پتریا وان كار وكریارێن خراب و كرێت یێن هاتینە سەرێ ئێزدیان ل دەمێ هێرشا داعش ل 3ی تەباخا سالا 2014 ێ ، ئەوان دراوسێیێن ئێزدیان دەست دگەل هەبوو ب تایبەتی ژ هۆزێن ئەرەبی و خەلكێ تلەعفەرێ یێن سوننە مەزهەب و هندە ژ كورمانجێن شنگالێ یێن كو ئەڤە سەدێن سالایە دگەل ئێزدیان دژین ، ب تایبەتی دەست هەبووینە د رەڤاندن و سەبیكرنا كچ و ژنان دا ، زێدەباری خرابكرنا پتریا مەزارگەه و جهێن پیرۆزێن ئێزدیان ل دەڤەرێن شنگال و باشیكێ ژلایێ تیرۆرستێن داعش ڤە ، ژ ئەنجامێ ڤێ چەندێ هەموویێ پشتی ئازادكرنا مووسلێ و دەڤەرێن دی یێن ئێزدیان ،رەوش دێ ئالۆزتربیت دڤێت ئەم ب شێوەیەكێ كەتواری بەرێ خۆ بدەینە بابەتی،چنكو ل ڤێدەرێ تاكە زەرەرمەند و زیان ڤێكەفتی ژ ئەنجامێ هێرشا داعش تەنها مللەتێ ئێزدی یە ،هەروەسا هێشتا برینێن ئێزدیان نەهاتینە دەرمانكرن وگرۆڤە ژی لسەر ڤێ چەندێ ، هێشتا ب هەزارا كچ و ژن و زارۆك و زەلام ماینە لبن دەستێن درەندەیێن داعش ڤە.
پشتی قۆناغا ئازادكرنا مووسل و دەڤەرێن ئێزدیان ونەمانا تیرۆرستێن داعش دڤێت چەند خال بێنە بەرچاڤكرن و پەیرەوكرن و ژوان ژی ئەڤەنە:
1- شنگال بێتە دامەزراندن وەك پارێزگەه یان ئیدارەكا سەربخۆ سەرب هەرێما كوردستانێ ڤە.
2- ئێزدیێن خەلكێ شنگالێ بخۆ كاروبارێن خۆ برێڤەببەن و هەموو دەستهەلاتا ئیداری و سیاسی وعەسكەری و ئەولەهی وهەموو بیاڤێن دی ژلایێ وانڤە بێتە برێڤەبرن و ئێدی ئەو نەئێنە پەراوێز خستن.
3- ئاڤاكرنا شنگالێ بێتە كرن ب تایبەتی دەڤەرێن وێران كری.
4- پەیداكرنا ئەولەهی و سەقامگێریێ كو ببتە رێگر لبەرامبەر هێرشەكا دی یا مینا داعش و گرنتیا پاراستنا خەلكێ شنگالێ بێتەدان.
5- سزادانا وی خەلكێ شنگالێ یێن هاریكاریا داعش كرین و بووینە هاندەر بۆ هاتنا وان و ئێدی كو ئەو ب ئێكجاری نە زڤرنەڤە شنگالێ ب تایبەتی یێن تاوان ئەنجام داین ل دژی ئێزدیان.
6- پرۆژێن زیندی و ژێرخانا شنگالێ بێتە ئاڤاكرن.
7- گرنگی ب هەموو بیاڤێن ژیانێ بێتە دان ب تایبەتی كەرتێن ساخلەمی و پەروەردێ.
8- ئەو هەڤركیێن سیاسی بێنە راوەستاندن وئەو هێزێن چەكدارێن جۆراوجۆر یێن نە رێكخستی و نە فەرمی بێنە هەلوەشاندن ودوورخستن ژ چیایێ شنگالێ ب تایبەتی یێن نە سەرب حكومەتا فیدرالی و هەرێمێ ڤە.
9- كار وهەولدانێن چرٍ بێنە كرن ژبۆ بلندكرنا ئاستێ ژیارا خەلكێ شنگالێ، چنكو شنگال دەڤەرەكا ئیستراتیژییا گرنگە.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
