گۆڤارا لالش ب گۆتارێت جۆرا وجۆر دەربڕین ژ كەلتوورێ ئێزدیان كریە
جەمال كــودی
گۆڤارا لالش گۆڤارەكە رەوشەنبیری وەرزانە یە؛دەستەیا بلندا بنگەهێ لالش یێ رەوشەنبیری و كۆمەلایەتی ب زمانێت كوردی وعەرەبی وانگلیزی دەردئێخت. بەری ماوەیەكە ژبۆ بتر خزمەتكرنا چاند وكەلتوورێ ئۆلائێزدیان ژمارە 50 ژگۆڤارێ دەركەفت وبابەت وڤەكۆلینێت جودا لدۆر مێژوو وچاند وكەلتوورێ ئۆلا ئێزدیان تێدە هاتینە بەلاڤكرن. ل پشكا كوردی لدەستپێكێ سەرگۆتار ژلایێ سەرنڤیسكارێ گۆڤارێ د. سعید خدیدا ڤە هاتیە نڤیسین چەند تیرۆژكەك بەرداینە سەر رودانێت مەها تەباخێ یێت لدەڤەراشنگال رووداین وتانۆكە ژئەگەریت وان روودانا بتریاخەلكێ شنگال ئاوارەنە؛ دپێرە دچەند لاپەراندە د. عبدالفتاح بۆتانی وەك مێڤانێ گۆڤاری هەڤپەیڤینەك ژلایێ بەرپرسێ بەشێ راگەهاندنا دەستەیا بلندا بنگەهێ لالش كاروان باعەدری ڤە لدۆر دیرۆك وكەڤناتیا ئێزدییان هاتیە ئەنجامدان. پرسی ئێزدیەكان وشنگال ناڤ ونیشانێت گۆتارەكێ نە ژلایێ فەریدۆن سامان ڤە هاتیە نڤیسین و چەند بابەت ئینانە زمان وەك شنگال ژروویێ دیموگرافی ڤە وژێدەرێت مێژوویی وكۆمكوژییا شنگال وهەلویستێ لایەنێت كوردستانی بەرامبەر ڤێ كۆمكوژیێ، هەر دیسان د. رێبەر مایی ژی ب ڤەكۆلینەكە مێژوویی لژێر ناڤێ كوردستان ل سەردەمێ دەستهەلاتا هاخەمەنشی (ئەخمینی559_331پ.ز) پشكداری كریە وتێدە باس ل چەند خالێت گرنگ كریە ئەوژی دیفچۆنەكە مێژوویی لدۆر پەیدابوونا ناڤێ كوردستان وپەیدابوونا دەولەتا هاخەمەنشی و رەوشا كوردستانێ ل سەر دەمێ هاخەمەنشیان و مللەتێ كاردۆخی. نامێلكا نڤێژێت ئێزدیان وراستیا قەولێ “مزگینیێ بدەن كوردستانێ؛شەرفەدین میرە لدیوانێ” ژی ناڤ ونیشانێت گۆتارەكێ نە ژلاایێ د. شڤان بیبۆ دەرویش ڤە هاتیە بەلاڤكرن وتێد ب چەند بەلگەكا ئەڤ چەندە سەلماندیە. دچەند لاپەرەكێت دی یێت گۆڤارێ دە هەڤپەیڤینەكە كەڤن ئانكو بەری 34 سالان یا نڤیسكارێ كوردێ سوفیێتا بەرێ قەناتێ كوردۆ وجەگەرخوینی هاتیە بەلاڤكرن و ژلایێ دەستەكا نڤیسینێ یا گۆڤارێ ڤە ژ پیتێن لاتینی هاتیە ڤەگوهاستن وچەند تایبەتمەندی و تەوەر لدۆر وەرار و قۆناغێن رەوشەنبیری وئەدەبی یێن وی دەمی باس كرینە، هەر وەسا گۆتارەك لژێر ناڤێ گوندێ كەلێ بەدرێ؛چەند بەرپەرەك ل سەر ژیانا خەلكێ گوندێ كەلێ بەدرا كەڤن ژلایێ جەمیلاحازم ڤە هاتیە بەلاڤكرن ناڤەرۆكاوێ باس ل لایەنێ میژوویی وجوگرافی وكۆمەلایەتی دكەت. بابەتەك بناڤێ دۆسەیا تایبەت ب ڤیستەڤالا لالش یارەوشەنبیری2023ژلایێ بەرپرسێ پشكا رەوشەنبیری جعفرسمۆ ڤە هاتیە بەلاڤكرن وچەندین دیمەن وسترانێت فلكلۆری وپێشانگەهێت وێنا وكەرەستێت فلكلۆری یێ ل ڤیستەڤالێ هاتینە نمایشكرن وبەحسكرن دیاركرینە. ژبۆ دیاركرنا ئەندامێت دەستەكێت كارگێری یێت تایی ونڤیسنگەهێت سەر ی دەستەیا بلند ڤە بابەتەك لژێر ناڤێ بادەكا تایبەت لدۆر كۆنگرێت تای ونڤیسنگەهێت بنگەهێ لالش ژلایێ ئەندامێ دەستەیا بلند بەرێز دەخیل نایف ڤە هاتیە ئامادەكرن وئاماژە دایە مێژووا بەستنا هەر كونفرانسەكی ودیاركرنا ناڤ سەرۆك وئەندامێت وان . دپشكا عەرەبی یا گۆڤارێ دە چەندین گۆتار وڤەكۆلین هەینە؛ ژوان (اقامە نصب تژكاری للابادە الجماعیە لڵایزدیە:العدالەواڵانصاف ومنع التكرار) ژلایێ بەرێز خدر دوملی ڤە هاتیە بەلاڤكرن و باس ل جۆر وپیڤەرێت نیشانێت بیرئینانێ وگرنگیا دانانا ژبۆ كۆمكوژیا ئێزدیان كریە، هەر دیسان گۆتارەك بناڤێ (پلاپ مقالات من معانات الناجیات أڵایزدیات من خلال الفن) یا بەرێز اباهیم مەحمود ژزمانێ فەرەنسی وەرگێرایە وتیدە سەرهاتی ونەخۆشیێت رزگاربویێت ئێزدی ییت بوینە تابلویێت هونەری هاتینە دیاركرن.
پاشی گۆتارەك بناڤێ (أڵایزدیون بین فلسفە أڵالم وفلسفە أڵامل) ژلایێ ئەندامێ دەستەیا بلن بەرێز اسعد هە ڤند ڤە هاتیە نڤیسین ولگۆر پیڤەرێت زانستی ئاماژە دایە وان كارڤەدانێت تاكێ ئێزدی ژئەگەرێت بێزاریێ تووشی بوینێ، هەر وەسا گۆتارەك دی بناڤێ(رحلە فی البادیە مژكرات الشیخ یوسف اسكندر الحایك) ژلایێ د. خلیل جندی ڤە هاتیە نڤیسین وتێدە دیاردكەت كو ئەو پەرتووكا بیرەوەریێت شێخ یوسفە وتێدە باس ل ئێزدیێت شنگال كریە، دچەند لاپەرەكێت دی یێت گۆڤارێ دە گۆتارەك بناڤێ (أڵایزدیون فی كتاب”قبائل بدوالفرات عام1878م” للرحالەاللیدی ێ‌ن بلنت) ژلایێ د.شڤان بیبۆ دەروێش ڤە هاتیە نڤیسین وئاماژە دایە وێ چەندی كا چاوە وی گەرۆكێ بیانێ ناڤێ ئێزدیان دپەرتووكا خوە دە ئینایە، هەر وەسا بەرێز حەیدەر عەرەبۆ یوسفانی دگۆتارەكێ بناڤێ (المواقع أڵاپریە فی جبل شنكال) گرنگی دایە دیاركرن وناساندنا چەندین جهێت شوونەواری ل چیایێ شنگال .
دپشكا انگلیزی ژی دە دوو گۆتار هاتینە بەلاڤكرن ئێك یا د. مەمۆ عوسمان بناڤێThe Ezidian Religion as a microcosm of Kurdish culture similarities and) (differences
ویادی لژێر ناڤێThe Role of social Media in social cohesion promotion in th city of)
ژلایێ ئەندامێ دەستەیا بلند فارس كتی ڤە هاتیەنڤیسین. (Sinjar
دپشكا لاتینی یا گۆڤارێ دە دوو گۆتار هاتینە بەلاڤكرن ئێك ل ژێر ناڤێ كۆمكوژییا ئێزدیێن ئێلا ئاخبارانێ ژلایێ د. عەسكەرێ بۆییك ڤە هاتیە نڤیسین ویادی لژێر ناڤێ شەهدا دینی وهەر پێنج فەرزێن عیبادەتێ دئێزدیاتیێ دە ژلایێ بەرێز پیر خەلات ئەلیاس ڤە هاتیە بەلاڤكرن.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
