ژن،ماف و ئازادی
جوان عزەت
وەكو یا دیار ژن، دئێتە واتەیا ژیانێ چنكو ئەو جڤاكێ خۆ ب پێشكەفتی دبینت، ژنێ د دانت ژێدەرەك بۆ ئیلهام و رەوشەنبیریا وی جڤاكی، دەما ئەم بەحسا ئازادیا ژنێ دكەین، هنگی ئەم یێ جڤاكەكێ پاشكەفتی ژبن بایێ نەزانین و كوولەتیێ رزگار دكەین،ژبەر كو ژن، ب خۆ هەبوونا جڤاكی یە.
ل ڤێرە ژن، لسەر دەمێ شارستانی و سومەری، بوو كاروبارێن ب رێڤەبرنا مالباتێ و لایەنگری و پێشەییا دەرڤەی خێزانێ دهات رێزبەندیا خوداوەندان،چنكو بیروباوەرێن ژنێ، لسەر حیكمەتەكا مەزن هاتبوونە دارشتن هەتا لسەردەمێن فەیلەسوفێن كەڤن ژی دە( مینا ئەفلاتوون، سوكرات و نیشتە)ی بەحسا رابەری و ئازادیا مافێ ژنێ كریە،لێ هەر ئێكێ ب شێوازەكی خواند و نڤیسین، بۆ وێ دایە شەكرن ژ وان فەیلەسوفان ئەفلاتونی، لسەردەمێ ئەسینایێ هند گرنگی ب ژنێ نەدا چنكو دخوازت ژن ب تنێ رابەریا مال و مێری بكت هەتا ژن، ئینادبوو ل رێزبەندیا وێ یەكێ كو مینا سەرەوت و سامانی یە بۆ مێری،بەلێ د ئەینی دەمی دە،(نیشتە و سوكراتی)هەردەم پالپشتیا وێ یەكێ دكر، كو ژن وەكو زەلامی بێ جوداهی بێتە دناڤ رێزێن كاری دە و دەست ب ئازادی و چالاكێن جڤاكی بكت، چنكو هەردەم دگۆت كەسا كو مللەتی و جڤاكەكێ ئاڤا بكت هەر ژنە،كەسا كو زەلامی بكت خودان هێزو ئەقل هەر ژن بوویە،كەسا كو خێزانەكێ ئاڤا بكت، هەر ئەو ژی ب رەوشەنبیریا ژنێ بوویە،نموونە:من دڤێت رۆن بكەم دیاسایا دەستوریا مسیری دا، هۆسان هاتبوو دیاركرن كو ئەو ئازادیەكا تەمام ددەن ژنێ ب تایبەت دبوارێ سیاسی، جڤاكی، كۆمەلایەتی ، ئابووری و…هتد، چنكو وەلاتی، ماف و ئەركێن خۆ یێن گشتی ل بەرامبەری یاسایێ یێ یەكسانە بێ جێوازییا رەگەزی، زمانی، ئاین و بیروباوەران هەتا ب شێوەكی واقعی، ئەو پراكتیزا ماف و ئازادیا ژنێ ددەنە سەلماندن،ئەها هنگی ل وەلاتێن پێشكەفتی دە ژن، دهات پلا ئێكێ ژبەركو لایەنێ بایۆلۆژی و سایكۆلۆژی ڤە ژن، دیاردبوو كو ئەو ژی خودان هەست، سۆز، بریار، ئیرادە و ئازادیا خۆ یە.
بەلێ ئەگەر ئەم بیێن بەرێ خۆ دەینێ دناڤ جڤاكێن پاشكەفتی دە، جیێ ژنێ وەك ئێك نەبوویە، چنكو هەر جڤاكەكی ب شێوازەكی خواندن بۆ ژنێ كریە وەكو دەڤەرا كورد ئەم دزانین،دەڤەرەكا گرێدایی رەوشت، داب و نەریت، عەشیرگەری و…هتد یە،لەورا زوو ب زووی گرنگیێ ب ئازادی و ماف و هەستێن ژنێ نادەت،مخابن، ئەڤە ژی دئێتە وێ واتەیێ كو هێشتا مە ب دروستی خواندن و فامكرن بۆ ژنا كورد نەكریە ژبەركو ژنا كورد، هەردەم ل بن باندۆر و بریارێن جڤاكی، زەلامی و كەلتووری دە، خۆ دایە سەپاندن،لەورا ژی هێشتا مایە، دبن كاڤلۆژان و بریارێن بێ بنەما و دەستهەلاتا رەگەزێ بەرامبەر دە،دیارە ئەڤە ژی مە رادەستی چەندین پرسێن كور و دژوار دكت، گەلۆ بۆچی هەتا نهۆ ژنا كورد، وەك مەزهەر ئانكو بوونەوەرەكا مێ دناڤ رۆژهەلاتێ دە هاتیە نژاندن؟ بۆچی هەردەم شیرێ زەلامی بسەر یێ ژنێ كەفتیە؟ ئەرێ قەد جارەكێ ژنێ خۆ دیتیە وەكو نەخشەیەكێ هاتیە دەست نیشانكرن بۆ ب رێڤەبرنا جڤاكێ پاشكەفتی! واتە ئەڤە هەموو جەوهەرەكێ دی نیشا مە ددەن كو هێشتا ئەم نەگەهشتیە وێ پلە و ئاستێ وەلاتێن پێشكەفتی،چنكو ئەم ژنێ نابینن سەركێشا شەرەف و كەرامەتا بریار، هەست، ئیرادە و ئازادیا وێ. بەلكو ب تنێ ئەم ژنێ، وەك شەرەف و كەرامەتا رەگەزی، جڤاكی، هوز وبنەمالی دبینین،ئەڤە ژی ئورتەكێ دی دناڤ ئەقلیەتا مە دە درێست.
ژلایەكێ دی ڤە ئەگەر ئەم بەرێ خۆ دینە شۆرەش، بەرخودانا ژنا كورد، دێ بینن كو گەلەك سات و دەمان دە ژن، تووشی كاودان و رەوشێن نالەبار دا هاتیە،بەلێ هەردەم پالپشتیا وێ یەكێ كریە، كو دناڤ سیمایێ پارچەیێن كوردستان و جیهانێ هەموویێ دە، ب ناسناڤێ بەرخودان و سیمبوولا گەلێ كورد هاتیە ناڤكرن واتە ئەڤە ژی ژنەك وێرەك و چالاك هێژای دۆزا مە دبینت،لەورا ژی پێویستە، ئەم لسەر بوویەر و پێشهاتێن ژنا كورد ب سەكنین هەتا كو ئەم ئازادیا وێ قەبوول بكەین، گەرەگە ئەم رەخنەیا جڤاك و كەلتووری و…هتد،قەبوول بكەین.
ل دوایێ دبێژم: ژن، ئەو هێزو ستوونە، یاكو جڤاك خۆ تێدا دبینت ئانكو د ژیانا گشتی و تایبەت دە هەردەم ژن یا یوویە، خودان هزرەكا ئەرێنی ل بەرامبەری لایەنێ هزری و ئابووری ڤە،ژلایەكێ دی ڤە ژن، هەردەم خودان عەدالەت بوویە و حەش راستیێ كریە،لەورا بوویە سەركردە دكاروبارێن خێزان، پەروەردە، جڤاك، دەستهەلاتێ دە،ئەڤجا گەرەكە ئێدی ژنا كورد ب تایبەت ژنا باشوور خۆ ب ئورتەكێ جوداتر ب راپێچت ژیێ بونەوەراتیێ و ببتە خودان سالۆخەت و دەستپێشخەری و بریارێن ژ هەژی ئاڤاكرنا جڤاكێ خۆ،داكو ل بن سیمایێ رەخنە و توڤان و زیندانان بێتە رزگاركرن و بگەهتە ماف و ئازادیا خۆ.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
