ژ كەلەپۆرێ باب وكالا
ئلیاس نەعمو خەتاری
پشكا شەشێ
ژن و ژن خوازی لسەردەمێ باب وكالا وەكی بۆ مە هەموویان تێ خویاكرن كو جڤاكێن مە ب شێوەكی گشتی جڤاكێن عشائری ئانكو دەستهەلات هەردەم یا د دەستێ زەلامیدایە وتا ئیرۆ رۆژ رێژەیەكا ژڤێ چەندێ یا مای وهەر تشتەك هەبت یان هەر كارەك بێتە كرن لناڤ مالێ یان لناڤ ئیل وجڤاكان لبن دەستهەلاتا زەلامییە،ئەگەر بێین و بەرێ خۆ بدەینە وی دەمێ باب وباپیران كا چاوا پەیوەندیێن جڤاكی دروستكرن و كا چاوا ژیانا هەڤژینیێ دناڤبەرا كچ و كوران و ژن و مێران دا بكاردئینان،دێ بینین هەر دیسان ئەڤ كارە هەر بدەستێ زەلاما بوویە،لەوما دبینین ڤێ چەندێ ئەرین ونەرینێت خۆ هەبوون.
هەلبەت هەلكەفت وجەژن و تواف و داوەت وسونەتا دەلیڤا هەرە مەزن بوو ژبۆ گەنجان كور وكچا،داكو هەڤ و دوو ببینن لێ ئەم دێ ئێین بەرێ خۆ دەینێ كا خوازگینی وچاوا داوەت برێڤە دچۆن ئانكو چاوا كوركی بخۆ كچك دخواست،پشتی گۆتبا دەیك وبابێن خۆ من كچا فلانی دڤێت دەیك وباب دێ رابانە شێخی خۆ یان پیرێ خۆ راسپاردبانە وڤرێكربا مالا بابێ كچكێ و دێ وی كچا وان ب مریدێ خۆ خواستبا وگۆتبایێ حال ومەسەل ئەڤەنە و دڤێت هون خاترا من بگرن هەر دیسان دێ بۆرا رەوشا مال بابا كوركی رۆنكربا وان ژی ب بێهنا فرا دێ ل مالا خۆ ودگەل كچا خۆ ئاخفتبانە ل دەمێ گۆتبانێ بلا بێن دێ رابانە دەیك وباب وكور چۆبانە مالا وان و دەیكا كچكێ دێ گۆتبا كچكێ كا ئاڤەكێ یان چایەكێ بۆ مێڤانا بینە دێ كوركی وكچكێ باش بەرێ خۆدابانە ئێك ودوو پاشی دێ رابانە ل دەمێ هەردوو مالا پێك كربانە دێ بكارێ خوازگینیا رابانە،ل رۆژا شرینیێ دێ مالا بابێ زاڤایی قەلەنێ خۆ حازكربا ئانكو نەخت رامانا نەخت ب زاراڤێ سۆرانی (كێم) ئانكو دڤیا قەلەن ئی كێم با،لێ ل هێرە تشتەكی دن هەبوو دگۆتنێ ( هەریكرن ) ئانكو دڤیا خەلاتێ بابێ بووكێ دگەل خۆ بربا یان ل رۆژا داوەتێ ئەوژی تشتەكی كێم بوو وئەرزان بوو وەكی كالكەك یان شەروالەك یان دەمیرك هەر تشتەكی وەسا هەبا هەریكرنبوو،دیسان دێ مالا زاڤایی رابانە ب بەرهەڤكرنا سەربڕەكێ كارەك یان بەرخەك و دێ دگەل خۆ بربانە مالا بابێ بووكێ ول مالا وان دێ سەرژێكربانە هەلبەت هەردوو مالا دێ مرۆڤ و جینارێت خۆ مەعزوم كربانە پشتی نەخت ڤەبریبا دێ دابانە دەستێ بابێ بووكێ و دیسان خالینی و مامینی ژی هەبوو دكەل قەهەوەچیێ گوندی و كزیرێ گوندی ئەوان ژی بەهرا خۆ هەبوو پاشی دێ رابانە شرینیا خۆ گێرابان وفراڤین دانابا ئەڤە هەموو ل مالا بووكی دهاتە كرن وپاشی خاترا خۆ دخواست و دچۆنە مال بابا زاڤایی و وهەر كەسەك دچۆ مالا خۆ ئەڤە شرینیا بەرێ بوو.
داوەت لسەردەمێ باب وكالا گەلەك جێوازبوون دگەل داوەتێن ئیرۆ ، بەری داوەتێ دێ زاڤایی برایێ ئاخرەتێ بخۆ گرتبا ژچینا شێخا یان یا پیرا هەر دیسان دێ بووكێ وەكی زاڤایی بخۆ خوشكا ئاخرەتێ گرتبا،دیسان دێ خەنا كرببا داوەتێن بەرێ ب خەنایێ ئت دیاربوون خەنا لسەر جینار و مرۆڤێن خۆ دابەشدكر دیسان پەرۆیك لسەر كەسێن نێزیك و زێدە عەزیز دگێران وەك خاولی و كراس وكەفیك وپێلاڤ وهتد….،ل سبەیكا داوەتێ و دگەل رۆژهەلاتێ دهۆل وزرنا دئینان مال و پارچەك زژشازێ ئَێزی لێدان لسەر سەربانێ مالێ پاشی خۆكاردكرن بۆ بەربوویا ب دهۆل و زرنا وهنەك جاران ب گورانی وستران ومست قوتان ئەڤە هەكە بووك ژگوندی با،لێ هەما یە دووربا ب مەهینا وهەسپا دئینان ئانكو بووك لسەر هەسپی سواردكر وجوان دخەملاند دبێژن( بووك وا لسەر هەسپێ یە كەس نزانت رسقێ كێیە)،دەمێ بووك دگەشتە مال جەڕكێ وێ دكرنە د دەستاندا و ل پێشیا خانی شكاند دێ دەربازی ژۆربا وب خەلاتەكی رووتنشت پاشی دێ ترارێ ئاڤێ بۆرا ئینابا دیسان دێ زارۆكەك كربانە دكۆشێدا وبووكێ دێ خەلاتێ وان دابانێ شەڤا ئێكێ زاڤا ل مالاكا دی دنڤست وەك رێزگرتنەك بۆ مێهڤانیا بووكێ سبەیكا دن دێ چۆبانە زاڤایی پشتی زاڤا و برا زاڤا چۆبانە سەربانێ مالێ دقەولێن مەدا دبێژن ( زاڤا و برا زاڤا شەشن دچۆنا خودا ئێت سەرخۆشن بەلێ نەعەجیبە هند سپینە و هند درەشن )،ئانكو دگەل برایێ ئاخرەتێ دبنە هەفت تا ڤێگاڤێ ئەڤە ل گوندێ خەتارێ مایە،پاشی دێ فراڤین وعەزیما خۆ دانابان ئەوژی ترشك بوون وجحێلا دێ بالگیێن بووكێ بۆ زاڤایی ئینابان وخەلاتێ خۆ وەرگرتبا،دیلانێ تا دەمێ هێڤاری دەست پێ دكر ب كەیف و خۆشی داوەت ب داوی دهات پشتی سێ رۆژا دێ رۆژا دەهنوكا یان رۆژا باقلكا هاتبا دێ بكەیف و خۆشی دگەل خزم وهەڤال وجیناران بووك بربانە سەر دەنكێ مالێ ودەزی ودەرزی كربانە د دەستی دا و ئەو دەهنوك ونەهك وباقلك وگەنم ئێ هاتیە كەلاندن دێ بدەرزی و دەزی ڤە رێزكربانە وبەردابانە دەنكی،زاڤا چۆبا مالا خەزورێ خۆ وپاشی دێ بووك چۆبا مالا بابێ خۆ وچەند شەڤا لێ دما وپاشی دەیك وبابا دئینانە ڤە دگۆتنێ رێ ڤەكرن،بڤی رەنگی خۆش وجوان داوەت ب داوی دهات.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
