حوزه‌یران 19, 2025

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

هۆگر حه‌یدۆ: كورتیه‌ك ده‌رباره‌ی په‌رستگه‌ها لالش

 هۆگر حه‌یدۆ: كورتیه‌ك ده‌رباره‌ی په‌رستگه‌ها لالش

تۆرا لالش

لالش یە نورانی یە
مینا بەهشتا باقی یە
جیێ‌ خاسا و سڵتان شیخادی یە
لالش: لالش كورتكرنا پەیڤا(لا لا گەش)ە، د زمانێ‌ هیتی دا هاتی یە رامانا وێ‌ هەموو لایێت وێ‌ گەش دبن (ژ روناهیا چرا گەش دبن)، زمانێ‌ سومه‌ری دا واتە (رۆشنایی)، لالش پیرۆزترین پەرستگەها ئێزدیایە ل هەموو جیهانێ‌.

لالش كو دهاتە
ل ئەردی شین دبوو نەباتە
پێ‌ زەینی چقاس كنیاتە
دڤێ‌ سەبەقا قەولی دا مەبەست ژ پەیڤا لالش بارانه‌، چونكی باران رەحما خودێ‌ یە و لالش ناڤەكە ژ ناڤێت رەحما خودێ‌، هه‌تا باران نەباری كەسكاتی دەرنەكەڤت (شین) نەبوو ل سەر روویێ‌ ئەردی، چونكی ئەسمان پۆزەتیفە و ئەرد نیگەتیفە.
جورج حەبیب دبێژت: (تەخلیتێ‌ ئاڤاكرنا پەرستگەها لالش و پێكهاتنا وێ‌ هەفت (محرابا) دامەزراندنا وێ‌ ل سەر شكەفت و چۆیی د كانیكێن ئاڤێ‌ ئاشكرا دكەت كو لالش پەرستگەهەكا میترایی یە)،چونكی ئێك ژ بنەمایێن ئاینێ‌ میتراییێ‌ خۆ شووشتن و پاقژ كرن بوو ب ئاڤا پاقژ، د باوەریا میترایا دا خۆ شووشتن ب ئاڤا پاقژ ناپاكی یا دل و دەروونی ژ ناڤ دبەت، ئێزدی دبێژنە ڤێی جۆرێ شوشتنا میتراییا مۆركرن ب ئاڤا كانیا سپی.
ژ دیارترین رێ‌ و رەسمێن پەرسگەهێن میترا و پەرستگەها لالش قوربانی كرنا (گا)یی یە بۆ خوداوەندێ‌ رۆژێ‌.
ژ پیرۆزێن پەرستگەها لالش:
1_ دڤێت پێخواسی د هندورێ‌ لالشێ‌ دا ب مه‌شی، چونكی د میتۆلوژیا ئێزدیان دا هاتی یە لالش هێڤێنێ‌ عەردی یە.
2_نابت سۆپا دناڤ ئاقیدێن خاسان ل لالشێ‌ بێنە گوڕیكرن (هلكرن)، چونكی سەر دەمێ‌ پەیدابوونا شارستانیەتا مرۆڤان دار بۆ خوە گەرم كرنێ‌ هاتینە ب كارئینان ئەڤ چەندە ژی د رێ‌ و رەسمێن قۆل كێشانێ‌ خویا دبت، قۆل كێشان رێ‌ و رەسما ل لالشێ‌ ب رێڤە دچت.
3_ ئێزدی نانی و ماستی و زەیتێ‌ دبنە لالشێ‌ دبێژنێ‌ سەفاره‌ نان و ماستان، مەبەست ژ ڤی نان و ماستی ئەوە دەمێ‌ رێبارەك یان ریڤینكەگ یان كەسەكی دەست كورت دریێا خۆ دا نێزیكی لالشێ‌ د مه‌شی قەستا لالشێ‌ دكر ئەو نان و زەیت ب خێرا ناڤێ‌ خودێ‌ ددایێ‌، ئەڤه‌ژی دزڤرتە سەردەمێن هەرێن كەڤنار.
4_ هەركەسەكی ئێزدی دڤێت ب ئاڤا كانیا سپی بێتە موركرن، كانیا سپی یا دهندۆرێ‌ گەلیێ‌ لالشێ‌ دا.
5_ هەر چ جۆرێ خوارنەكا حەلال ل لالشێ‌ بێتە خوارن دبتە سمات، سمات: خوارنەكا پیرۆزە دناڤ ئێزدیان دا ده‌هنێ‌ گەنمی ب دەستێ‌ كچێن نەشوكری (بوكر) دهێتە ئامادەكرن، د فەلسەفە و میتۆلوژیا ئادابێ‌ ئۆلا ئێزدیان دا هاتی یە خودێ‌ به‌ڕانەك بۆ نەبی براهیم ڤرێكر و ئەو به‌ڕانە كره‌ قوربانی ئێزدی دبێژنە وێ‌ قوربانیێ‌ سمات، و د رێ‌ و رە سمێت ئولی دا چێدكەن و ل تازیا دبێژنا خێرا مری (سمات).
سمات ل جەم ئێزدیان خوارنەكا پیرۆزە و سوما ل جەم هندستانێ‌ وەك خوداوەند دبینن، ل جەم ئیرانیان دبێژنێ‌ هەوما جۆرە گیایەكا و ل جەم یارسانیان دبێژنێ‌ لۆفانی خوارنەكا پیرۆزە.
6_ دەمێ‌ ئێزدی قەستا لالشێ‌ دكەن، دوعایێن خێرێ‌ بۆ هەموو مرۆڤاتیێ‌ دخوازن و پاشی بۆ خوە دخوازن.
((یا خودێ‌ تە هەفتی و دوو مللەتە بێیە رەحمێ‌ پاشی مه‌ ئێزدیا)).

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi