ئێزدیێن سۆفیەتێ ناس بكە؟
سەگڤان شنگالی
زارۆكەكی بەرخوڤان بوو، ل چۆل و چیا دگەریا،پاشی دبتە پەنابەر و وێ پەنابەریێ ژیانا وی رزگار كر و گوهارت،و دیسان ژی دبتە سێویەكێ ب تنێ و بەر ب ژیانەكا تژی ژ هەڤركی و ناڤەكێ ناسكری گاڤان د هاڤێژت، كو هەتا نهۆ ژی ناڤێ وی زێندی مایە ئەوژی نڤیسكار و ڕەوشەنبیر و هۆنەرمەند جاسمێ جەلیلە.
ل سالا 1908 ل گوندێ قزیلقۆلیا ل قەزا دیگۆرێ سەر ب قەرسێ ڤە ل هەرێما سەرحەدێ ژ دایكبوویە،وی دەمی ئەو هەرێم د بن دەستهەلاتداریا هێزێن روسیایا قەیسەر دا بوو، ل داویا جەنگا جیهانی یا یەكێ (1914_1918) هێزێن روسی ژ دەڤەرێ ڤەدكێشن و پاشمایێن هێزێن ئۆسمانی دەڤەرێ دگرن و بێ جوداهی دكەڤنە گرتن و كوشتنا ئەرمەنیان و ئێزدیان، هەر د وی دەمی دا دایك و بابێ جاسمی و دگەل دەهان كەسێن دیتر ژ مالباتا وی دئێنە كوشتن بەلێ ئەو رزگار دبت چنكو ل وی دەمی ل بەر بەرخان بوو،دوژمنی ئەو نەدیت پاشی ب دایكا خۆیا پیر رە چەمێ رەش دەرباز دكەت و بەرێ خۆ ددەتە وەلاتێ ئەرمەنستانێ.
ژیانا وی یا ڕەوشەنبیری و هۆنەری:
ل زارۆكینیا خۆ ئەو ل سێویخانەكێ دا دمینت، هەر ل وێدەر دچتە قوتابخانا ئەرمەنی و فێری خواندن و نڤیساندنا ئەرمەنی دبت و ژبەر زیرەكییا وی ل تەمەنێ 23 سالیێ دە دئێتە هەلبژارتن بۆ خزمەتا زمانێ كوردیێ ل وەلاتێن (ئەرمینیا،ئازەربایجان،جۆرجیا)،ل سالا 1932 دچتە قوتابخانا لەشكەری ل تەبلیسێ بۆ بەردەوامیا خواندنێ، دهەمان سال دا دبتە بەرپرسێ سەرەكی یێ ئامادەكرن و چاپكرنا پەرتۆكان ب زمانێ كوردی، چنكو ژبلی زمانێ ئەرمەنی وی باش زمانێ كوردی ژی دزانی ب خواندن و نڤیساندن.
ل سالێن ناڤبەرا 1938_1941 ئەو ل زانكۆیا یەریڤانێ پشكا زمان و ئەدەبیاتان دخواند، ل سالا 1963 دبتە ئەندامێ ئێكەتیا نڤیسەرێن سۆفیەتێ و ب درێژیا تەمەنێ خۆ كارییە چەندین ڤەكۆلین و پەرتۆكێن ب بەها د بوارێن جودا جودا دە وەك ئەدەب و دیرۆك و فلكلۆر دا بەلاڤ بكەت ژ وانژی:
1.ئەلەگەز1954.
2.كانیا وەلێت1957.
3.ئۆجاخا من1966.
4.كەلامێ چیا1970.
5.ئودا كوردان1975.
6.زۆزان1982.
7.كۆفیا داكا من1984.
هەروەسان د مەیدانا هۆنەری و سترانگۆتنێ دا ژی رۆلەكێ هەرە بەرز و بهێز هەبوو ئەو ژی ب تایبەت ل سالا 1955 دەست پێ دكەت و دەمێ رادیۆیا كوردی یا یەریڤانێ هاتە دامەزراندن،دبتە بەرپرسێ ئێكێ یێ رادیۆیا ناڤبری و د بەرپرسیاریا رادیۆیێ دا ئەو كارەكێ گەلەك مەزن دكەت و ب خەباتا وی یا بەردەوام ناڤ و دەنگیا رادیۆیێ دناڤ هەموو كوردێن سۆفیەتێ دا بەلاڤ دبت و پاشی ژی پێلێن رادیۆیێ سنووران ناس ناكن، هەتا كوردێن ل كوردستانێ و ئەورۆپا ژی گۆهداریێ دكەن و ب رێیا رادیۆیێ ژیانا ل سۆفیەتێ ناس دكن، جاسمێ جەلیل ل سەر خەباتا رادیۆیێ نێزیكی 700 سترانان ب دەنگێ خۆ تۆمار و بەلاڤ دكەت ئەڤە ژی ژ ژلایەكی ڤە، و ژلایەكێ دی ڤە بەردەوام ل ناڤ گوندان دگەرت سترانبێژ و چیرۆكبێژان دئینت بۆ تۆماركرنا ستران و چیرۆكێن كوردی و پاراستنا وان ژ نەمانێ.
ژلایێ كۆمەڵایەتی ڤە:
ئەو كەسەكێ ڤەكری و جڤاكی بوو،بەردەوام ل ناڤ گوندێن دەردۆرا چیایێ ئەلەگەزێ و دەڤەرێن دی
دگەریا كو ئێزدی لێ هەین مەبەست ژێ وان ژ نێزیك ڤە ناس بكە و زانیاریان ل سەر ئۆلا ئێزدیان كۆم بكەت و دیسان ژی كەلتۆر و فلكلۆرێ كوردی بپارێزت،و ل 1932 دەمێ ئەو ل قوتابخانا لەشكەری یا تەبلیسێ كچەكێ ب ناڤێ (خانم جندی) ناس دكەت و ئەو ژیانا هەڤژینیێ پێك دئینن و ژیانەكا بەختەوەر دگەل ئێك دەرباز دكن و چار زارۆكێن وان چێدبن، ب ناڤێن (ئۆردیخان،جەلیل،جەمیلا،زینێ) كو ب پەروەردا وی زارۆكێن وی پەروەردە بوون و بوونە كەسێن ڤەكۆلەر و پسپۆر د بوارێن جودا جودا دا.
ل داویێ و ژبەر مەزنبوونا تەمەنێ وی و نەخۆشیێ دلێ وی یێ مەزن ل سالا 1998 ژ لێدانێ د سەكنت
و جانێ خۆ ژ دەست دا، ل گۆرستانا یەریڤانێ دئێتە ڤەشارتن.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
