تێكست و كریارا خووندنێ
جوان عزەت 
مرۆڤ دهەر بیاڤەكی دا دكارت لسەر بوویەران ب سەكنت و ل ژێر هێمایێ تێكستی راڤەكرنێ بدەتە هەبوون و كریارا خووندنێ، بەلێ كەنگی ئەو راڤەكرن جیێ ئینتیمائا هزری و خووندنێ دگرت؟دەمێ هزرا مرۆڤی دەربرین و داناندنا زەمینەی هەبت،ل ڤێدەرێ دبت هەر ئێك ژمە تێرا خۆ دكارت لسەر هزرێن هەڤدوو بنڤیست بەلێ پرسیار ئەوە، ئەم چاوان سەرەدەریێ دگەل وێ نڤیسینێ دكەین؟ یان چاوان وی تێكستی دخوونین و راڤەدكەین؟ دیارە، لگۆر ئاستێ پێتڤی هەتا نهۆ مە نزانی یە كا هزرا تێكستی چیە؟ یان بۆچی ئەم تێكستی دنڤیسین و ئەگەرێن وێ چنە؟ ئەگەر ئەم بكورتی پێناسەیەكێ بدەینە تێكست و خووندنێ كا چی یە و بۆچی یە؟ ب هزرامن،دێ پتر رۆنكرنا خۆ هەبت،تێكست:دەزگایەكی هزری یە ولگۆر یاسایێن ئەدەبی جیێ سەمت و پێڤانا بوویەران دگرت، هەروەسان دبتە تاكە رێیەكا سەرەكی كو نڤیسكار خۆ دگەل راڤەكرنا وان بوویەران زەفت بكت و پێكڤە گرێدانەكێ دناڤبەرا خووندەڤان هزرا وی یا ستراتیژی پەیدا دكت،بەلێ ئەگەرێن كو ئەو تێكست بەر ب تێگەهێن ئازاد بری ئاڤاكرنا هزرەكا ئازاد بوویە و ژ شرۆڤەكرنەكا راستەقینە هاتیە دارێژتن،خووندن: پیڤەرەكی سەرەكی یە و دكارت دگەل هەر كاودانەكا ژیانێ بگونجت،سەرەرای ئاست و دیاركرن خووندنەكا هزری دناڤ گیان و ئەقلێ مرۆڤان دا و ب شێوازەكی هێز و مافی دئێتە پێش،ژلایەكی دی ڤە خووندن ئەو چارچۆڤەیە،كو مرۆڤ خۆ دناڤ وێنەیێ ناسینا ژیانێ دا دبینت ژ پێخەمەت برێڤەبرنا رەنگ و روودانێن وی،ئەگەر هزر بكەین، ئەرێ كا مرۆڤ چاوان دگەل سەنگا ڤان هەردوو بنەمایان دگونجت؟دبت گەلەك كەس هەبن بخوازن خۆ نێزیكی تێكستا ژیان، نڤیسان و خووندنێ بكن،بەلێ ئەو پرەنسیپێن وێ چەندێ سڤك و سادە دبینن، دەمێ پشكداری ئەوێ جیهانێ ژی دبن، ب شێوەكی هویربوین لسەر وێ هێلێ ناسەكنن،لەورا هێدی هێدی دناڤ هەبوونا خۆ دا بەرزەدبن و بێ چارەسەری دمینن،كا چاوان مرۆڤ لگۆر هزرا خۆ ژیانا زارۆكی پەروەردە دكت،پێتڤیە ئە هۆسان نڤیسكار ژی لگۆر هزرا خۆ مەقامێ راستی یێ خووندەڤانی پەروەردە بكت،بەلێ ب رێیا بسپۆری و سیاقا دارێژتنا تێكستەكا ئاڤاكەر و جهگرتی، پێتڤیە هێز و هزرا زانینێ ژی هەبت،ئەنجام:ئەگەر مرۆڤ لدۆر زڤراندنا خالێن تێكست و خووندنێ بچت، گرنگە دهەڤواتە دارێژتنا وێ ژی بگەهت، هەتا بزانت كا وێژەیا تێكست و خووندنێ چیە و بۆچی دئێتە بكارئینان و كارپێكرن؟ ئەڤجار ب هزرا من هەر كارەكی گرنگی ب بەرپرسیاری و زەمینەی هەیە، ب تایبەت كاركرن ب دەستەیێ نڤیساندنا دیرۆك و چارەنڤیسان، ژلایێ دی ڤە مرۆڤی پێتڤی یا بكارئینانا ئەقلەكی ئاڤاكەر هەی،هەتا بكارت رێیا خۆ یا دیاركرن و چارەسەركرنێ بزانت.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
