پەرستگەها ئێزیدا و رێورەسمێن ئایینی بەری زاینی
فەهمی حەسەن( بابێ رۆژانێ )
لسەردەمێ دەستهەلاتا بەختنەسر گەلەك چاكسازی هاتنە كرن وزۆربەی یاسا ورێنمایێن حەمۆرابی هاتن پەیرەوكرن وهندەك هزروبیرێن ئایینی یێن میدییان بكارئانین و ژوان هزران یەكتای یێن بەرجەستەكری د (خوداوەندێ ئاسمانی )دا وكۆمەلگەها خوداوەندان وژ سەنگا خوداوەند (مەردوخ) خوداوەندێ بابل یێ مەزن كێم كر وخوداوەند (نابۆ )خوداوەندێ هەرە مەزن كرە مەزنترین خوداوەند وپەرستگەهەك بۆ ئاڤاكر ل ئالیێ رۆژئاڤایێ رۆبارێ فوراتی ل باژارێ (یۆرسیبا )(1) وكرە پەرستگەها سەرەكی وناڤێ وێ كرە (ئێزیدا )ئانكو مالا مەزن یان رێیا راست ولسەر تابلۆیەكا هەریێ و ب شێوەكی ژێك جودا(ئێ –زی –دا) ئانكو مالا ئاڤاكەرێ ئەرد وئاسمانا(2).
دڤێ پەرستگەهێ دا رێورەسمێن جەژنا سەرێ سالێ دئێنە گێران كو دگۆتنێ جەژنا (ئەكیتۆ) وب زمانێ سۆمەری دگۆتنێ (زكموك- zekmok ) وئەو رێورەسمە دگۆتنێ ئاهەنگا مالا ئەكیتۆ یا ئۆلی و (پیر خوسا )مەزنە خلمەتكارێن پەرستگەهێ بوو (3)،وشونوارێن وێ پەرستگەهێ هەتا نهۆ ماینە ل وێدەرێ كو دكەڤە رۆژئاڤایێ رۆبارێ فوراتی بەرامبەر باژارێ بابل ولسەر بلندترین گر هاتبوو ئاڤاكرن ولسەر ئەردەكی چارگۆشە وپێلپێلك بۆ چێكربوون وژۆرەك لسەری ئاڤاكربوو و جیێ پەرستنا خوداوەند (نابۆ) ولنهۆمێ بنی بوو و رێورەسمێن ئایینی ژلایێ ئۆلدارنڤە دهاتن كرن (4)،وژبلی وێ پەرستگەهێ گەلەك پەرستگەهێن دی هاتن ئاڤاكرن وجوانكرن وەكی پەرستگەها (ئیساكیلا ) وپەرستگەها خوداوەند ( شمش) وپەرستگەها خوداوەند (سن).
ب دیتنا مە ولگۆر ژێدەرێن دیرۆكی بەختنەسر یێ خولدی بوو ئانكو خالتی بوو وئۆلا میدیا هەر ئۆلا ئەزدائیێ بوو وب شێوێ وی سەردەمی ویاسایێ حەمۆرابی هەر ژ یاسایێن ئێزدیان ژ لالشێ بربوون وجەژنا ئەكیتۆ وزاكموك هەر جەژنا سەرێ سالا ئێزدیان یا نهۆ تێتە گێران ل ئێكی نیسانا رۆژهلاتی وخوداوەند شمش هەر شێشمسێ رۆژێ وقیبلگەها دوعاو وپەرستنا ئێزدیێن نهۆیە وخوداوەند (سن) هەر خوداوەندێ هەیڤێ یە كو ئێزدی نهۆ دبێژنێ مانگا مەلەك فەخرەدین وپیر خوسا هەر سەردەریێ پەرستگەهێ یە وەكی ل لالشا نورانی بەلێ گرێدانەكا موكم دڤێت ژبۆ دیاركرنا راستیا دیرۆكێ.
ژێدەر:
(1) حچارە وادی رافدین القدیم د.هاری ساكز ص 240
(2) مجلە رۆز العدد السادس لسنە 1988
(3) العراق القدیم گه باقر بغداد ص223
(4) وادی الرافدین مهد الحچارە لیوناردوولیاحمد باقی القاهرە
(5) مفا ژگۆتارا مامۆستا شەمۆ قاسم الدیانە البابلیە فی عهد نبوخدنسر هاتیە وەرگرتن ل گۆڤارا لالش ژمارە 12 لاپەرا 49.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی