ئێكەتیا ئافرەتان یان ژنان مالا ژنا خرابكریە یان ئاڤاكریە؟؟
ژینێ حەمید
دسەردەمێن كەڤن دا زولم وستەمكاری لسەرانسەر جیهانێ لسەر ژنان زاڵ ببوو بڕیارێن وان چ بهایێ خۆ نەبوو هەموو مافێن وان هاتبوونە بنپێكرن،بۆ نموونە ل وەلاتێ سوید كو نهۆ بۆ وەلاتێ ژنێ دئێت ناسین هەتا داویا سالێن هەفتیا ژی مافێ دەنگدانێ نەبوو ژنێ كو كێمترین ماف بوو ل دەمێ ژن دچۆ بەردلۆڤانیا خودێ دهاڤێتن تنێ زەلام رادەستی ئاخێ دكرن،دا دراڤی لگۆڕێ ژنێ نەمەزێخن لێ هێدی هێدی ژنان خودایەك دگەل دەمی وئێك گرت ونەرازیبوونا خۆ دیاركر رێكخراوێن تایبەت بناڤێ ژنێ ئاڤاكرن ونهۆ ژن گەهاندیە لوتكی یەكسانە دگەل زەلامی كو ژن نیڤا جڤاكیە بكریار نە تنێ گۆتن ل وەلاتێن رۆژئاڤایێ ب تایبەتی.
وەلاتێ مە وەك ئەم دزانین ئێكەتیا ئافرەتان ل دەسپێكا سالێن پێنجیا ئاڤابوویە وهەتا نهۆ بەردەوامە گەلەك كارێن باش ئەنجام داینە ژن ژكرین وفرۆتن وپێگهۆركی وسەرهەوی قورتال كریە،بۆ نموونە لێ هەر ژن نەگەهاندیە ئاستێ پێتڤی ونە تنێ مەرەما مە ژڤێ راپۆرتێ تنێ ئێكەتیا ژنانە بەلكو هەموو دەزگەهێن ئاڤابووین ژبۆ خزمەتا ژنێ لێ ئێكەتیا ئافرەتان ب تایبەتی دەرگەهێ سەرەكیە بۆ رزگاریا ژنێ كو شارەزایی و تەمەنەكی درێژتر هەیە دگەل دەزگەهێن دیتر،لەوما رەخنا مە ژبۆ ئاڤاكرنێ دێ بۆ وان بت،سال بۆ سالێ رەگەزێ مێ دئێتە ژناڤبرن وتوندوتیژی توندتر لێ دئێت لسەر ژنێ ل كوردستانێ،وگونەه ژی بۆ ئێكەتیا ئافرەتان دزڤرت ژبەر هێشتا نكاریە ژنێ بگەهینت وی ئاستی كو دێ چاوا مافێ خۆ وەرگرت وكا مافێ وێ چیە و چ پێویستە لسەر و ب شێوەكی زانستی و رەوشەنبیری بەلكو هەردوو لا ژن ژی زەلام ژی..مە هەر گوه ل مافێ ژنێ بوویە د دەمێ ژن تێهنیا دلۆپەكێ ژ وێ مافی وەلێكر ژن بگۆرەی خۆ تێوەربكت بێی بزانت كا باجا وێ چەندێ چەندا گرانە..ئەڤە كارێ ڤی دەزگەهی یە ژنیێ بپارێزت جڤاكی بەرەف پێشڤەببەن پتر ژهەر لایەنەكی دی،دسالا بۆری دا كو ب كارەسات قەلەم ددەین رێژا بلندبوونا توندوتیژی دژی ژنێ گەهشت بوو( ٢٨،٩%) دماوێ نەه هەیڤان دا ل هەرێما كوردستانێ بوو،ئەگەر سالا(٢٠١٧)ێ بەراورد بكەین دگەل سالا(٢٠١٠)ێ هەر لدوڤ ئامارێن سالا(٢٠١٧)ێ كو هەفت هەزار و (٤٤٥)حالەتێن توندوتیژیێ دژی ژنێ تۆماربووینە دماوێ نەه هەیڤا دا لدوڤ گۆتنێن رێڤەبەریا نەهێلانا توندوتیژیێ دژی ژنێ كو رێژە دبلندبوونێ دایە،دڤی ماوەی دا (٣٨)حالەت كوشتن و (٥٨)خۆكوشتن و (١٦٦)سۆتن و (٩٥)خۆسۆتن و (١٠١)دەست درێژیكرنا سەر و (٦٩٨٧)حالەتێن لێدان وسكالا بووینە.
لەورا لسەر ئێكەتیا ئافرەتا ئەوە كو ئەركێ وانە بەری یێ رێڤەبەریا نەهێلانا توندوتیژیێ دژی ژنێ یان دوڤچۆنا وێ،دڤێت داخازا بودجەكێ بكن ژحكومەتا هەرێمێ وهەولێن مەزن بدەن ب رێیا خۆلێن هشیاركرنا ژنێ و نیشادانا وتێگەهاندنا وێ ب مافێن وێ ب رێیەكا زانستی و رەوشەنبیری بەلكو بۆ هەردو ئالیا وب گرنگی ڤە وەرگرن وهەردوو لا بگەهینن وێ قەناعەتێ كو رێیێن ئاشتیانە وتەناهی كێشان چارەبكن وكا مافێن وان چنە و رێز ل ئێكتر بێت گرتن ئەگەر خواست ژی لسەر فەرزبكن كو بچن پشكداری ڤان خۆلا ببن.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
