رۆژیێن ئێزی و رۆژیگرتن د باوەریا ئێزدیان دا
مەهدی حەسەن موراد
رۆژیگرتن فەرزەكە ژ فەرزێن تەریقەتێ،هەر ئێزدیەك دڤێت سێ رۆژیان بۆ خودێ بگرت دبێژنێ رۆژیێن ئێزی ئانكو رۆژی گرتن بۆ خودێ،رۆژیێن ئێزی سێنە و رۆژا چارێ جەژنە،ئەڤ جەژنە دكەفتە دئینی یا ئێكێ ژ مەها كانوونا ئێكێ ب هژمارا رۆژهلاتی ئانكو رۆژێن (سێ شەمبوو -چارشەمبوو – پێنچ شەمبوو )ێ رۆژینە و ئینیێ جەژنە.
ئەڤ هەر سێ رۆژیێن ئێزدی تێدا رۆژیان دگرن كورتترین رۆژن دسالێ دا ل رۆژا جەژنێ رۆژ دسەكنت نە كێم و نە ژی زێدە دبت،پشتی جەژنێ ئێكسەر دەمێ رۆژان زێدە دبت ئانكو ڤێ جەژنێ گرێدانەك دگەل دەمی و سروشتی هەبوویە، ئەڤ رۆژی گەلەك د كەڤنن، هزرا گڕتنا ڤان رۆژیان كو خێرەكا مەزنە بۆ وی كەسێ رۆژیان بگرت، كو مرۆڤ بڤێ چەندێ فەرزەكی ئۆلا ئێزدیاتیێ بجه دئینت و هەستێ مرۆڤی بەرامبەر كەسانێن هەژار و بەلنگاز زێدە دكت و مرۆڤی هانددەت كو هاریكاریا وان بكت،هەروەسا ژلایێ ساخلەمیێ ڤە مفایێ خۆ هەنە،وەك داب و نەریتەك دناڤ ئێزدیان دەمێ رۆژیێن ئێزی نێزیك دبن كەسانێن دەولەمەند و خودان شیان دەستێ هاریكاریێ بۆ وان هەژار و بەلنگازان درێژ دكن،رۆژیگڕتن : پشتی نیڤا شەڤێ ، پاشیڤێ دخۆن و دگەل تاری گەوركێ دبتە دەڤگڕتن، دەڤگڕتن ژی ئەوە: نابت مرۆڤ هیچ تشتەكی بخۆت و ڤەخۆت و دڤێت خۆ ژ هەموو پەیڤێن خراب و گوننەه و بەدكاری یا دوور بكت،هێڤاری بەری رۆژئاڤا رۆژیگر دەست و چاڤێن خۆ دشۆن و خۆ پاك و تەمییز دكن و بەر ب رۆژئاڤا ڤە پەروەستەی خودێ دبن و دوعایا هێڤاری دكن،پشتی رۆژئاڤا دبتە فتار ، رۆژیگر ب دەستووری خودێ فتاردبن ، بڤی تەرزی بۆ هەر سێ رۆژیان. هەژی گۆتنێ یە بۆ ڤان رۆژیان هەر مالەكا ئێزدی ل رۆژا دوو شەمبوویێ سەربڕەكێ سەرژێ دكت،دبێژنێ رۆژا پەز كوشتنێ بۆ پاشیڤێ و فتارێ، ئێزدی دگەل هندێ هەڤ دوو مێڤان دكن نەخاسمە مالێن دەولەمەند و كەدخودا بۆ پاشیڤێ و فتارێ خوارنێ بۆ مالێن بەلنگاز دبەن،هێڤارا جەژنێ: ل هێڤارا جەژنێ سەوكا دپێژن و ل هەڤ دوو دگێرن ، تاكو نانێ وان تێكەلی هەڤ ببت ، هەروەسا ژنك سەرەدانا گۆرستانا گوندی دكن ، ل وێدەرێ ژی سەوك ( نانەكی تایبەتە ل جەژنا دئێتە دروستكرن) وشرینی یا بسەر هەڤ دوو دا بەلاڤ دكن، ل سبەیكا جەژنێ هەموو ئێزدی جەژنا هەڤ پیرۆز دكن و قەستا نیشانگەهێن خاس و چاكا دكن ولێ زیارەت دبن و دلێن خۆ لێك خۆش دكن وهەر مالەك سبەیكا جەژنێ زادێ خۆ دبەتە بەر نیشانگەها خاسێ گوندی و هەموو پێكڤە دخۆن،ئێزدیان هندەك رۆژیێن دی ژی هەنە بەلێ نەفەرزن بەلكی خێرن ، (رۆژیێن خدر لیاس- رۆژیێن چلێ هاڤینێ- رۆژیێن چلێ زڤستانێ – رۆژییا خودانی ) 1- رۆژیێن خدر و ئەلیاس دكەڤنە د ئینیا ئێكێ ژ مەها سباتا رۆژهلاتی رۆژێن ( دوو شەمبوو- سێشەمبوو – چار شەمبوو ) ب رۆژینە و پێنچ شەمبوویێ جەژنە ، ئەڤ رۆژی خێرن و ئەڤ جەژن پەیوەندی ب وەرزێ چاندنێ و سروشتی ڤە هەیە ، لەوما ژی هاتیە گۆتن خدرلیاس و ساڵ خەلاس دڤێ جەژنێ دا پێخون د ئێتە چێكرن هەروەسا ب هەر ڕەنگەكی نێچیر قەدەغەیە و چ قوربانی نائێنە دان ،ژبەركو ل جەم گیانەوەران وەرزێ ب گیانبون و زێدەبوونێ یە،2-رۆژیێن چلێ هاڤینێ : ئەڤ رۆژی ب دەمی ڤە د گرێداینە دڤان رۆژیێن گەرم و درێژ دا دەروێش و شكەستی و زانایێن ئولا ئێزدیان و هەر كەسەكی بڤێت چل رۆژیان د گرن بۆ خودێ ژ (١١) خزیرانێ هەتا (٢٠) ی تیرمەهێ ب هژمارا رۆژهلات ، ئەو كەسێ چلێ هاڤینێ ب رۆژی دبت دبێژنێ ( چلەگر) و رێورەسمێن ڤێ جەژنێ ل پەرستگەها لالش دئێنە گێران، 3-رۆژیێن چلێ زڤستانێ: ئەڤ رۆژی هەر وەكـی رۆژیێن چلێ هاڤینێ ب دەمی ڤە د گرێداینە دەروێش و شكەستی و زانایێن ئۆلا ئێزدیان و هەر كەسەكی بڤێت چل رۆژیان دگرن بو خودێ ژ (١٢) كانوونا ئێكێ هەتا (٢٠) ی كانوونا دوویێ ب هژمارا رۆژهلاتی ، ئەو كەسێ چلێ هاڤینێ و چلێ زڤستانێ ب رۆژی دبت دبێژنێ ( چلەگر) و رێورەسمێن ڤێ جەژنێ ژی ل پەرستگەها لالش دئێنە گێران،4- رۆژیا خودانی : ئەڤ رۆژی نەفەرزە بەلكی خێرە هەر خێزانەكا ئێزدیان فەرە لسەر رۆژەكێ دەست نیشان بكت بۆ رابوونا گرتنا رۆژیەكێ بۆ خودانێ خۆ چ ئینەكێ یان دوویا بەری رۆژیان یان ئینیەكێ پشتی رۆژیان بەلێ وەك داب ونەریتەك ل رۆژا چارشەمبوویێ ئەڤێ رۆژیێ دگرن.
هەر چەندە رێژەكا زۆر ژ ئێزدیا وەختێ رۆژیێن ئێزی نێزیك دبن پتریا رۆژا ب رۆژی دبن بۆ هەموو خاس و باب چاكێن ئێزدیا ،ئەڤ چەندە ژی وێ یەكێ دیار دكت ، كو ئێزدانێ پاك و دلۆڤان مرۆڤ ژ هەموو خولیاقەتێ خۆ پتر ڤیایەو حەز ژێكریە، لەورا ئەڤ كەرەمە دگەل كریە ، لەورا دڤێت مرۆڤ ژی هەردەم هزرا كارێن باش بكن مینا دوعاو رۆژیگرتن و خێرخوازی تەواف و تەبای وهاریكاری و برایەتی و دادپەروەریی وئاشتی و پێكڤەژیان هەبت.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی