چما ئێزدی پرانیا جاران بووینە ئارمانج؟
جەمال چەلكی
د نرخاندن و ئەنالیزەیێن خوە دە، ئەم هەموو باش دزانین و دوێ باوەرێ داینە، رۆژهەلاتا ناڤین دپرانیا هێلان دا، پلێن هەری بلند یێن پاشڤەرۆیاتیێ، د دیروكا خوە یا پری قرێژ دە توماركرینە، زهنیەتێن كارتێكرنا خوە د هشێن تاكێن جڤاكێ دكەن، یێن دورپێچ كرینە دبن دوو ئایدیولوژیایێن بەرتەسكێن (ئایدیالزمی، ناسیونالزمی) دە، تەڤگەرێن دبن هزرینێن ئەڤان جۆرە ئایدیولوژیان دە تێكوشانێن خوە ب ئاوایەكێ نە نورمال ددەندوماندن، ب چ پیڤەران بنەما و پرەنسیبێن هیومونزمی ناسناكەن، لەوما شدەت و رادیكالیەت نەریتەكێ نەلڤ بنەكوكا وان پێكدئینیت.
تێكرایا تەڤگەرێن ئایدیالزمی بەرامبەری خوە فامناكەن و نا دەنە قەبولكرن، هەر تشتی د پێشیا خوە دە شاش دبینن و دخوازن بدەنە ئاسیملەكرن، باوەرا وان ب زانستێ و پێشڤەچونا ئەقلێ مرۆڤان گەلەك یا سنوردار كریە، ئەو تنێ چارەنڤیسێ خوە د هێزا ڤەشارتی یا دەرڤەی شیانێن ئەقل و بیركرنا مرۆڤان د دەنە دانپێدانكرن، ئەڤ جیهانا نها ب جیهانەكا دەمكی د دەنە حەسباندن، لەورا ئەو لەزێ بكارتینن زوی كوجا داویێ راگەهینن،بەرڤجیهانا جوانیا حوریان .. جیهانا خواستیكێن بێ بەرامبەر .. جیهانا بێ هزر و داینا كەدێ .. جیهانا هەمو كەرستێن فری ب رێكەڤن، مامەلە دگەل باوەریێن ئەڤێ زهنیەتێ كارەكێ ئاسان نینە، چونكە دەرفەتێن هەبوونا رێكێن دایەلوكێ ناهێنە بچاڤكرن، ئەو تنێ نێرینێن خوە ب تەمامی د پەژرینن، د رەوەشەكا بڤی ئاوای دە، ممكنە هەر تشت بهێتە دیتن نرخێن مرۆڤایەتیێ تێنەبن!،مل ب ملێ تەڤگەرێن ئایدیالزمی، تەڤگەرێن ناسیونالزمی ژی خوەدی هەبوونەك خورتن، ب تایبەتی ژ ئالیێ نەتەوێن زورینە د چارچوفێن ستاتویێن دەستنیشانكری دە، ئەڤان تەڤگەران تنێ كارتێن ناسیونالزمی بكارنەئیناینە، بەلكو هن جاران هزرێن خوە یێن شوڤینی د وارێن ناسیونازمی دە، تێكەلی زهنیەتا ئایدیالزمی كریە، واتە ئەو كارینە پرسێن ئولداریێ لگور بەرژوەندێن ناسیونالزمی یا شوڤینی بنەمایێن ئورگانێن خوە لسەر بدەنە ئاڤاكرن، ستاتویێن ناسیونالزمی یێن ل دەڤەرێ هاتینە بنەجهكرن، ئەڤ جورێ سیاسەتێ و سیستەمی وێنەكریە، ئانكو ل دەڤەرێ نەتەوێن زورینە (عەرەب، فارس، تورك) د شورەشێن خوە یێن ناسیونالزمی دە، ئۆل وەكە كەرستێ گرەنتیكرنا ئاڤاكرنا ستاتویێن خوە یێن نەتەوی دایە قەلەمدان، ب ئەڤێ سیاسەتێ شیانە كێمە نەتەوێن دن ژی ب شادبوونڤە تەڤلی شورەشێن خوە یێن ناسیونالزمی بكەن، هەر بڤی ئاوای گەلێن دن هاتینە خاپاندن، هەتا نها بەشەكێ مەزن یێ جڤاكێ ژ ئەڤان لەیستوكێن خاپینوك نەهاتنە هوشیاركن، ئها مەترسی دڤان چارجوفان دە ب روهنی دهێتە پارڤەكرن.
گەلێ كورد مینا هەر گەلەكێ دن زورینەیە، لێ پلان و كومپلویێن كاپیتالزمێ د شەرێ جیهانی دە، خاكێ وان داگیركریە و لسەر چوار ستاتویێن ناسیونالزما شوڤینی دابەشكرینە، دەسەلاتێن ئەڤان ستاتویان بەردەوام سیاسەتا ئینكارێ و ئاسیملاسیونێ لسەر دایە پەیرەوكرن، لهەمبەری ئەڤا هەژی بیرۆكێن ئایدیالزمی ب زانیبوون توڤێ وان دناڤ تەخ و توێژێن جڤاكێ دە دایە ژیانكرن، سەرەرای ستەم و زوریكرنێن دژوار، ئەم وەكە گەلێ كورد ئولی مینا خالەكا هەڤبەش دگەل ئەڤان نەتەوێن زورینە (عەرەب، تورك، فارس) دبینین، ئەڤە لدەمەكێ دە، كو دەسەلاتێن وان بەردەوام دیسپوتیزمیا بێ توخیب لسەر گەلێ مە دبارینن، بێكو هەستێن وان یێن مرۆڤایەتیێ ملیمەكێ ژی بلڤن!.
گەلێ كورد نەك تنێ وەكە خاك هاتیە دابەشكرن، بەلكو د هن ئالیێن دن داژی راستی دابەشبوونێ هاتییە، دابەشبوونا ژ هەمویان كاریگەر تر دابەشبوونا ئۆلی یە، حەژێكرنا ئولی لجەم مە ژ حەژێكرنا نەتەوی گەرم وگورترە، دەما بوویەرەكا تراژیدی لسەر گەلێن زورینە دهێتە پێش ئەم گەلەك داخبار دبین، بەرامبەری ئەڤێ داخباریا مە دەسەلاتێن ئەڤان نەتەوێن زورینە سیاسەتێن جینوسایدكرنێ ب زەلالی لسەر گەلێ مە د دەنە مەشاندن، د هیچ سەردەمەكێ داژی حەژێكرنا ئولی لهەمبەری قركرنا كوردان لجەم وان نەهاتیە دیتن، هێشت د جڤاكێ دە ئەو یەك نەبوویە جهێ پرسیار و راوەستانێ ..؟،ئێزدی د بنەكوكا خوەدا كوردێن رەسەنن، گومان لسەر ئەڤێ چەندێ ناهێتەكرن، هن ئیدیەمێن كرێت دهێنە بكارئینان دبنە جهێ ڤەبوونا گومانێ، د سیاسەتا كوردستانی دە بەردەوام دبێژن (كوردێن ئێزدی) بێكو جارەكێ بتنێ ژی بهێتە گوتن (كوردێن موسلمان)، مادەم ئێزدی د بنەكوك دە كوردێن رەسەنن، چما ئەم دبێژین كوردێن ئێزدی، ئەم نابێژین كوردێن موسلمان! ئها ئەڤە بخوە ژی جورەكێ (استفزازی) یە، ژبەركو ئەو چاڤكانیا كوردانە و بەرخوەدان هەلبژارتیە و دەست ژ رەسەنەتیا خوە بەرنەدایە، لسەر چ بنگەهەكێ كوردبوونا وان ببیتە جهێ گومانێ، لڤێرە مرۆڤ هەست ب تشتەكێ دن دكەت، ئەو ژی ئەوە كو حەژێكرنا مەیا ئولی حەژێكرنا مەیا نەتەوی فەتساندی یە و نەهێلایە خوەدی رۆل بیت، مەیلا مە زێدە مەیلا ئۆلی ئالیسەنك كریە نەك نەتەوی، دەما ئەم بەحسا برایەتیا خوە دكەین، گەلەك بنگەها وێ رژدی پێڤە ناهێتە دیتن، ئەڤە بخوەژی ب تەمامی نەبوویە جهێ متمانە و باوەریا ئێزدیان.
ئەو فەرمانێن لسەر ئێزدیان هاتینە ئەنجامدان پێكهاتا هێرەشبەرا ژ ئێك ئەتنیك و ئێك نەتەوە نەبوویە، زهنیەتا فەرمانان زێدە ئۆل د پشترە هاتیە پاراستن نەك شوڤینیەتا نەتەوی، بیروكێن ئۆلینە بووینە سەردەمێن هندێ ئێزدی لجەم كوردێن موسلمان بهێنە نەشرینكرن، كو ئەو ژ خارن و دەست كوژیا وان خوەدانەپاشێ هەلبژێرن، هەتا ئیرۆكە ئەم دبن هەمان زهنیەتا پاشڤەرۆ ژیانا خوە ئورگانیزە دكەین،ئێزدی مادەم وەكە ئۆل نەك نەتەوە هەر تم ئارمانجن، سیاسەتێن قركرنێ ژبەر هەمان هوكاران هاتینە رۆشەنكرن، ئەڤ چەندە وێ واتێ دگەهینیت، كو پرسگرێكا ئێزدیان زێدە پرسگرێكەكا ئۆلی یە نەك نەتەوی، هەتا د داوی فەرماندا، داعش دەرفەتێن رەڤینێ ژی ژبووی ئێزدیان نەهێلان، ئەڤە ژ دەمەكێ دا كو ئەوان هەمان سیاسەت لهەمبەری كریسیانان و خەلكێن دن پەیرەو نەكر،لگور نێرین و ئەنالیزەیێن من، گەرەكە رەوش ب ئاوایەكێ رحەت و زانستانە، دویر ژ بەرتەسكیێن حزبی و ئەجیندایێن (دەرەكی، هەرێمی)ب زەلالی بهێتە خواندن، نابیت سیاسەتا یاریكرنێن دەمارگیر یێن گرێدایی ئەجیندایێن هەرێمی ب ئایندێ ئێزدیان بهێنە لەیستن، چونكە ئەو د ناڤەروكا خوەدا واتەیا فەرمانەكا دن ب ستایل و مودێلەكا خاپینۆك د ئینە رۆژاڤا خوە، فەرە رەۆشەكا ئازاد ژ گەلێ ئێزدی رە بهێتە رەخساندن، داكو ئەو ب ئاشكرایی و دویر ژ فشار و گڤاشتنان سەردەمێن ئێش و ئازارێن خوە بو رایا گشتی راگەهینن، د باوەرێ دامە كەس هندی ئێزدیان بخوە نزانیت كیرا وان زێدە دئێشیت!.
یان پشتی ئۆپەراسیونا رزگاركرنا موسل بداوی دهێت، ل دەڤەرێ رەوشەكا دن دهێتە پێش، ئالاڤێن ئورگانیزەكرنا دەسەلاتا دەڤەرێ دێ ب ئاوایەكێ نوی هێتە نەخشەكرن، پێكهاتێن دەڤەرێ دبن مایتێكرنێن هێزێن (جیهانی، هەرێمی، ناڤخوەیی) دێ ئایندێ خوە دەستنیشان كن، ئێدی دەم هاتیە ئەو فرسەتا ئازاد بو ئێزد بهێتە رەخساندن، هەمی ئالیێن كوردستانی و ناڤخوەیی رۆلێ فاكتەرەكێ هاریكار و پوزەتیف بگێرن، ب مەبەستێن ئینانە پێشا ئەتموسفەرەكێ ڤەكری و ئازاد، ئەگەر دڤی واری دە كار بهێتە ئەنجامدان، ئێزدی دێ ل ئاستێ هندێ دابن،بالا جڤاكێ نیڤ نەتەوی بو ئالیێ خوە راكێشن و ببنە بەرسڤ ژ هەمو هیڤی و داخوازێن خەلكێ خوە رە.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
