ما کەنگی پێکهاتان خێر ژ عیراقێ دیتیە؟
جعفر سمو
دیارە دامەزراندنا دەولەتا عیراقێ نە ل سەر سیستەمەکی ساخلەم بوویە و سیاسەتا دەستهەلاتدارێن وێ هەردەم نەدادپەروەری پەیرەوکرینە لەوا چ جارا ئاگر وئاسن ژڤی وەلاتی ب داوی نەهاتیە. پشتی هەلوەشیانا رژێما ژناڤچۆیی گەلێ کوردستانێ چاڤەرێی مزگینیێن خۆش بون دعیراقا نوودا ، وە لێ مخابن هزر کرن همبەر کوردستانێ هەمان هزرکرنا پێشوو بوو .
بریارا ڤێ دوماهیێ یا دادگەها فیدرالی ژی همبەر هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ دەربرینێ ژهزر و عەقلیەتا سیاسەتمەدارێ عیراقێ همبەر ئەزمونا هەرێما کوردستانێ دکەن،لەوا گەرەکە نەتشتەکی سەیر بت بۆ تاکێ کورد،چونکی ددرێژاهیا دیرۆکا عیراقێ دا سیاسەتێن شۆفینی یێن ئێک ل دووڤ ئێک ب ڤێ عەقلیەتێ رەفتار ل گەل گەلێ کورد کرینە.
پشتی سەهلدانا سالا 1991 وحکومەتا کوردستانێ هاتیە پێکئینان ،ئەزمونەکا سەرفەراز ددەرهەقا پێکهاتان دا ئەنجام دا،وئەڤێ یەکێ وەکر کو جیهانا ئاشتیخواز ب چاڤەکی مەزنتر تەماشەی حوکمرانیا هەرێما کوردستانێ بکەت،وباشترین پێنگاڤ ژی دانانا سیستەمێ کۆتایێ بوو بۆ پێکهاتێن نەتەوەیی بۆ هندێ خویابت کو کوردستان وەلاتێ فرە ئاین و نەتەوایە،ئەڤە ددەمکی دا کو ئێزدی ژی وەکو پێکهاتەکی ئاینی دهەولێن خۆ یێن بەردەوام دابون کو ئەوژی ژسیستەمێ کۆتایێ بێ بەهر نەبن لێ بریارا دادگەها فیدرالی ئەڤ خەونە ژی ل جەم تاکێ ئێزدی نەهێلا و بێ ئۆمێدکر.
ئەوا جهێ پرسیارێ هەمان سێستەم ل پەرلەمان و جڤاتێن پارێزگەهێن عیراقێ ژی هەیە،دیارە ئەڤ سیستەم بۆ وان حەلالە و بۆ هەرێما کوردستانێ حەرامە.
ل پرانیا وەلاتێن فیدرالی یێن پێشکەفتی هەولددەن وەکو دیاردەیەکا شارستانی گرنگیەکا تایبەت د هەموو کنارێن ژیانێ دا ب پێکهاتێن گەلێ خۆ بدەن،لێ مخابن تووندرەویا سیاسەتمەدارێن عیراقێ رۆژ بۆ رۆژێ پێکهاتان بێ هیڤی دکەن کو هەست بکەن ئەوژی خودانێن ڤی وەلاتی نە.
دیارە ئەڤەژی پلانەکا دی هەمبەر ئەزمونا سەرکەفتی یا هەرێما کوردستانێ و نەدوورە دەستێن نافخۆیی ژی تێدا هەبن لەوا ژجڤاکا نێڤدەولەتی تێتە خواستن بێتە سەرخەت ومایتێکرنەکا راستەو خۆ دڤان جۆرە بریارێن نەدادوەری دا بکەت،چونکی پێکهات ل عیراقێ ژڤێ عەقلیەتێ بێ ئۆمێد بوینە، ئەڤجا هەگەر ل کوردستانێ ژی بێ ئۆمێدبن دێ ئەنجامێن نەرێنی ل پشت خۆ هێلن.
عیراق چ جاران نەبویە مزگینیا خێرێ بۆ پێکهاتێن گەلێ خۆ ،بەلکو بەرۆڤاژی هەردەم بوویە بەربەست بۆ هندێ پێکهات هەست ب هەبونا خۆ نەکەن و رەفتارێن سیاسەتا وان وەکریە کو پرانیا پێکهاتێن گەلێ عیراقێ هێدی هێدی ڤی وەلاتی ب جه بهێلن.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
