یاسایا ڕزگاربوویان دناڤبەرا لادان و گەرەنتیكرنێ دا
بەختیار قادر
ل ڕۆژا 1-3-2021، جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ب پشتەڤانیا فراكسیۆنێن كوردستانی یاسایەك بناڤێ(ڕزگاربوویێن ئێزدی)دەركربوو،ئارمانج ژ ڤێ یاسایێ ژی ئەو بوو كو قەرەبوویا ڕزگاربوویێن ژ دەستێ داعشێ بێتە كرن،ژ دەمێ دەركەفتنا ڤێ یاسایێ گەلەك گەنگەشە ل سەر هاتنە كرن وگەلەكان ژبۆ كێمكرنا قەبارەیێ جینۆسایدا ئێزدیان هەژمارت و هندەكێن دی ئاماژە كرن كو هەموو مافان گەرەنتی ناكەت كو پێدڤیە ڕزگاربووی بدەستڤەبینن.
یاسایا ڕزگاربوویان ئەگەر ب ئازایی و وێرەكی و بەرخودان و قوربانیا كچ و ژنێن ئێزدی و پشتەڤانیا مالباتێن وان و جڤاكا ئێزدی و میر و جڤاتا رۆحانی نەبا ڤێ یاسایێ هەبوون نەدبوو،كو بەرسڤدانەك بوو بۆ وێ قوربانیا كچ و ژنێن ئێزدی دایی،ئەڤ یاسایە پێنگاڤەكا گەلەك باشبوو هاتیە دانان بۆ وێ كۆمكوژیا ب سەرێ ئێزدیان دا هاتی،ل ڕۆژا 1-3-2021،جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ب پشتەڤانیا فراكسیۆنێن كوردستانی یاسایەك بناڤێ ڕزگاربوویێن ئێزدی دەركربوو،ئارمانج ژ ڤێ یاسایێ ژی ئەو بوو كو قەرەبوویا ڕزگاربوویێن ژ دەستێ داعشێ بێتە كرن،بڕیاربوو قوربانیێن پێكهاتەیێن توركمان و مەسیحی ژی ژ ڤێ یاسایێ مفاداربن و ڕۆژا 8-3-2021، سەرۆك كۆمارێ عیراقێ ئیمزا ل سەر كر،ل دووڤ یاسایێ دێ هەر ڕزگاربوویەكا ژ دەستێ داعشێ پارچەیەكا عەردی وەرگرت دگەل دابینكرنا مووچەیەكێ چاڤدێریا جڤاكی ب بەردەوامی،لێ ل ڕۆژا 4-2-2024 لژنەیا شەهیدان و قوربانیان و زیندانیێن سیاسی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ پێشنیارەك دابوو سەرۆكاتیا جڤاتێ،ژبۆ هەمواركرنا یاسایا ڕزگاربوویێن ئێزدی بۆ هندێ دەستكاری دڤێ یاسایێ دا بێتە كرن و دئێتە پێشبینیكرن ناڤێ ئێزدیان ژ ئەڤێ یاسایا تایبەت ب ئێزدیان ڤە لابدەن،بێ كو ڕاوێژ و بۆچۆنا ئێزدیان و كەسوكارێن قوربانیان وەربگرن كو ڤێ یاسایێ دێ ڕاستڤەكەن.
هەتا نۆكە پەرلەمانێ عیراقێ وەكو پەرلەمانێن دی ڕوونشتنەك ل سەر كۆمكوژیێ و دانپێدانێ ژی پێ نەكریە، ژبلی دڤێ یاسایێ دا دئێك برگەیێ دا ئاماژێ دكەت كو ئەڤا ب سەرێ ئێزدیان دا هاتی كۆمكوژییە و ئەو خالێن پەرلەمانێ عیراقێ دڤێت دەستكاریێ تێدا بكەت و دبنەرەتدا ئەڤ یاسایە ژ سێ برگەیان پێكدئێت ئەو ژی ناڤێ یاسایێ ژنا ئێزدی و ژ مێژوویا 10/6/2014 ژێ مفادارن و هەموو زارۆیێن ئێزدی ب شێوەكی گشتی بخۆڤە دگرت،ب مخابنی ڤە چ دۆسەیێن ئێزدیان دئەولەویەتێن حكومەتا فیدرالدا نینن و ئاگەهـ ژ ڕەوشا ئێزدیان نینە و نیازا وان ئەوە كو ڤێ یاسایێ بگوهۆرن و چ گرنگیدان بۆ جڤاكا ئێزدی نەكریە.
ڤێ چەندێ وەكر كو چالاكڤانێن دبوارێ بەرەڤانیكرنێ ژ مافێ ڕزگاربوویان و نوونەرێن ڕێكخراوێن شۆلەژێ و چالاكڤانێن جڤاكا ئێزدی دەنگێ خۆ بلندكرینە و داخواز دكەن كو دەستكاری دڤێ یاسایێ دا نەئێتە كرن،كو دبتە ئێكەم بەلگە یێ كێم و بچیك حكومەتا عیراقێ دایی هەمبەری ئێزدیان پشتی تووشی كۆمكوژیا بكۆم بووین ل سەر دەستێ ڕێكخراوا داعش ل 3_8_2014 ژبۆ پشتەڤانیا حكومەتێ بۆ ئێزدیان.
ئەڤ پێشنیارە ل دژی تاكە مافێ ئێزدیان یێ كو د نەهـ سالێن دەربازبووی دا ب ئێزدیان هاتیەدان و دبنەرەت دا ئەڤە پێشێلكاریە بۆ وێ مافێ تایبەتمەند ب تەخەكا گرنگا جڤاكا ئێزدی ڤە ئەو ژی كچێن ژ دەستێ داعشێ قورتالبووین.
ڤێ چەندێ جڤاكا ئێزدی دلگران كرینە و ب هەموو شێوەیەكێ ئەڤێ پێشنیارێ رەتدكەن و گوهۆرین و دەستكاریكرن دیاسایێ دا ب مەترسی ل سەر مافێ ڕزگاربوویان ل قەلەم ددەن و نەرازیبوونا خۆ دیار دكەن و دگەل گوهۆرینا چوو برگەیێن یاسایێ دا نینن ب هەر بەهانەیەكا هەبت و داخواز دكەن لایەنێن پەیوەندیدار هەر زوو بێنە ل سەر خەت و هەموو بەندێن یاسایێ بێنە بجهئینان وەكو كێمترین ماف بۆ ڕزگاربوویان.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
