سێ خال بۆ خەلكێ شنگال
كۆڤان رێسان حەسەن
وەك ئێزدیەك ئەوا خەلكێ بۆ مە كری چ ل كوردستانێ یان ژ دەرڤەی كوردستانێ دەما كو كارەساتا شنگالێ قەومی فەخرێ پێ دبم و ژبیر ناكم، دڤیا هەر تاكەكی ئێزدی ژی ژبیر نەكت، چونكی ئەگەر ژ هاریكاریا وان نەبایە؛ دا هێژ شەپرزە و رەزیل تر بن، سوپاس بۆ تەڤان، قەنجیا وان ل سەر سەر و چاڤان.
هەروسا وەك “ئێزدیەكی وەلاتی” ئەگەر ئەم ڤی زاراڤەیی ب كاربینن؛ دخوازم ئاماژێ ب سێ خالان بكم:
یەكەم: هندەك جاران دبهیزم كو كەسەكی شنگالی دەڤەرێن خانكێ، شاریا، دێرەبوون، باعدرێ و …هتد، رەخنە دكن كو خانیێن خوە داینە ب كرێ، یان چەند گونیەكێن شەكری یان برجی دناڤ وان دا هندابوونە و …هتد، هیڤیدارم هوون كەسەكی یان چەند كەسەكان ب تەڤایی گونەهبار نەكن، بۆ نموونە: هژمارا ئاكنجیێن خانكێ نێزیكی (20) هەزار كەسانە، ل دەمێ فەرمانێ نێزیكی (80) هەزاران قەستا خانكێ كر، بێ گومانە ئەڤ هژمارا زۆر ب سەر دەڤەرەكێ دا بهێت كار ب ئایدیالی و وەكە مرۆڤ بڤێت ب رێڤە ناچت، هەروسا ژی ژ (20) هەزاران ئەگەر (10) مرۆڤان خانیێن خوە دانە ب كرێ، نابت ل سەر هەموویان بهژمێرن، ئەز باوەرم ئەڤە د تەڤ دنیایێ دە هەیە كو هەر دەڤەرەكێ باش و خرابیێن خوە هەنە، لێ ئەگەر پتر ژ (95%) باشی بن، ئەز بێژم دڤیا ئەو ئاخفتن نەهێنە گۆتن. هەروسا ئەم ژی ئاخفتنا كەسەكی یان چەند كەسەكان ل سەر تەڤ خەلكێ خوە یێ شنگال حسێب ناكن.
دووەم: دڤیا ئەم تشتان زوو ب زوو وەرنەگرن و بەلاڤەنەكن و ستایشا نەدن، بەلكو ب عەقل كار بكن و نە ب هەست و سۆزان، گەلەك جاران ئەز دبینم خەلكێ مە یێ شنگالێ بەس ستایشا هندەك كەسان دكن كو هاریكاریا وان كریە، من دڤێت بێژمە وە و هوون ژی ڤێ ئاخفتنا من ژبیر نەكن، ئەڤێن ناڤێ وان ب خێرێ بەلاڤەبوویی، خوەدێ خێرا وان قەبوول بكت و هەقێ وە یە ژی هوون ژبیر نەكن و ناڤێ وان بینن، لێ هوون دزانن چەند خەلكێ خێر كرنە و نەڤیایە كەس ناڤێ وان بزانت؟!. ب تنێ من دڤێت بێژمە وە نە تنێ ئەو كەسێن ناڤێ وان دەركەفتی خێر كرنە، ب سەدان خەلكێ خێر كری یە و كەس ناڤێ وان ژی نزانت، ژبەر كو خێر بوویە لەورا ناڤێ خوە ئاشكەرا نەكرنە.
سێیەم: هندەك گەنجێن مە یێن شنگال چ ژ خوونگەرمیا وان یان ژی هندەك وان پال بدەن، ل سەر فەیسبوكێ گەلەك ئاخفتنێن كرێت دبێژنە وان كەسان یێن د فەرمانێ دا كار كرین و دیار بووین، بۆ نموونە: ئێكا وەكی ڤیان دەخیل چەند خزمەت بۆ خەلكێ شنگال كر، نها چاوا ئاخفتنێن كرێت دچنێ، ئەز پشتا ڤیانێ ناگرم، مە هەموویان باشی و خرابیێن خوە هەنە، ڤیانێ هند كارەكی مەزن د فەرمانێ دا كر كو كەسی نەكری، هەر ژ بەر هندێ ژی داخوازكارا ئێكێ یا داعش بوویە، ئەگەر توشی شاشیەكێ بوو؛ دڤیا ئەم ب رێز و ب بەلگە وان شاشییان دیار بكن و ل چارەسەریان بگەرن، ئانكو كەسایەتییا وێ پتر خورت و ئاڤا بكن، نە كو ل سەر فەیسبوكێ و ب هەزاران خەبەران بێژنێ، ئەڤ رفتار و كەلتوورە یێ مرۆڤێن ژ لایێ دەروونی ڤە نە تمامن و ئاریشێن دەروونی د كەسایەتیا وان دا هەنە، ئانكو پەروەردەیا وان نە یا ساخلەم بوویە.
هیڤیدارم ب عەقل و ب لۆژیك رفتاران بكن و دەما كەسەك خزمەتا وە دكت یان دخوازت خزمەتا وە بكت مینا خوشكەكا خوە یان برایەكی خوە رێزێ لێ بگرن، ئەگەر وە دیت بەرژەوەندیێن بەرتەنگ ژی ل پشت خزمەتا وێ هەنە، دیسان ل وی دەمی ژی هوون دكارن ب عەقل و ب رێز دەرفەتێ نەدنێ.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی