هندەك ژ ئاستەنگ و رێگریێ دكەڤن بەر سنگێ په‌نابەران
كاروان خانكى
ژبەر ڤان سالێن دوماهیكێ دا پەنابەریێ رێژەكا بەرچاڤ ب خوەڤە دیتی یە و بەردەوام د زێدەبوونێ دایە ، پەنابەری بەرەڤ رۆژئاڤا ب گشتی و ئەلمانیا ب تایبەتی ، هەروەسا ئەم نە دئامادەبوون وەك پەنابەر و سەرەرای هندێ ژی بێ حەزا مەبوویا كۆ ئەم بوونە پەنابەر ، لەورا ئەزێ چەند خالاكان ئینم زمان ، كو ئەف دبن ئاستەنگ بەرامبەر مە و ئەم دكارن ڤان خالا خوە دگەل بگونجینن و بێ كارتێكرنەكا نەرینێ ل مە بكەت و سەرەرای هندێ ژی خوە د ڤان خالان دا بەرەڤ پێشڤەببن .
1.زمان : وەك یا دیار پیتێن زمانێ مە نە ب پیتێن ئینگلیزی نە ، و سەرەرای هندێ ژی ل قوتابخانە و زانكۆ و پەیمانگەهان ژی مە وەك پێتڤی زمانێ ئینگلیزی نە خواندە بوو ، ژبەر هندێ ژ ئالیێ فێربوونا زمانی ئەلمانی یان ئینگلیزی ئەم ئاستەنگا دبینن و ئەم وەختەكی درێژ پێتڤی دبن هەتا بكارن وەك پێتڤی فێربن ، و دڤێت ئەم خوە د بوارێ فێربوونا زمانێ دا پێشڤەببن و ڤێ ئاستەنگێ دەرباز بكەن .
2.كەلتۆر : ژبەر جێاوازیەكا بەرفرەه دناڤبەرا كەلتورێ مە و كەلتورێ رۆژئاڤای دا هەیە ، دبت ئەم وەك پانەبەر هندەك ئاستەنگا ببینن و ئەگەر ئەم نە د ئاستێ پێتڤی یا هشیاریێ دا بن هەتا تووشی هندەك ئاریشە ببن لەورا دڤێت د وەك دەم دا ئەم خوە دگەل وان بگونجینن و د وەك دەم دا ژی ئەم هشیاری پاراستنا كەلتورێ خوە بن و بێ چ كاتێكرنی نەرینی ل مە بن .
3. شارەزایا كێم دبوارێ تەكنولوجیایێ دا : ئەم دزانن ل وەلاتێ مە دا تەكنۆلوجیا تا رادەكی كێم دهاتە بكارئینان و هەروەسا ب پیًچەوانە ل وەلاتێن ئەوروپی گەلەك دهێتە بكارئینان د ڤی حالاتی دا ژی ئەم تووشی ئاستەنگا دبن ژبەر هەتا د ژیانا كار و پێشەدا یان ژی ژیانا خواندنێ دا یان ژی هەتا ژیانە رۆژانە ، وەك نموونە دكار و خواندنێ دا ، تەكنولۆجیایێ بكاردئینن ، مە شارەزایەكا باش نینە بكارئینانا ڤان دا ، وەك كۆمپیوتەر و هندەك پرۆگرامێن تایبەت ب خواندن و كارڤە هەنە ئەڤ ژی دبن ئاستەنگ ، بەلێ پشتی بورینا وەختەكی دڤێت خوە د بوارێ تەكنولوجیایێ باشتر بكەن .
4. یاسا : ژبەر پێگری نەكرنا مە ب یاسیایێ و ل وەلاتێن رۆژئاڤا و ب تایبەت وەلاتێ ئەلمانیا دا یاسیایێ رۆلێ هەری مەزن هەیە ، ئەم هندەك ئاستەگا دبینن ژبەر ئەم ژ یاسایێن وان فام ناكەن و نا خواندن و مە ل وەلاتێ خوە پێگری پێ نەدكر ، لەورا دڤێت د هشیاربن داكو توشی چ جورا یاسایە نەبن ئێ كارتێكرنێ نەرینی ل مە دكەن .
5. ژینەگەه و كەش و هەوا و بارێ دەروونی : ئەم ژ وەلاتێ رۆژێ قەستا وەلاتێ بەفرێ دكەن ئەڤ ژی ئاستەگی هەیە رێژەكا نەخوشیا دهێنە هەبوونێ هەتا پشتی دەربازبوونا دەمەكی هەتا ئەم بكارن ژ كەش و هەوایێ وان فام بكەن و ئاستەنگا هەرە نەباش وەختی ئەم ژینگەها خوە دگهورن ژ الیێ دەروونی ڤە ئەم توشی گەلەك ئاستەنگا دبن و دەربازكرنا ژیانا رۆژانە و دڤی وەلاتی دا جورا زەحمەتیەك هەیە ، ئەف خال ب درێژی ئەم نكارن لسەر بسەكنن بەلێ ب كورتی دبت ئاستەنگ ، لێ دڤێت خوە دگەل بگونجینن .
6: خواندن و كار : سیستەمێ خواندنێ ل قوتابخانە و زانكویان جێاوازی هەیە دگەل سیستەمێ خواندنێ ل وەلاتێ مە ، لەورا كومەكا ئاستەنگا دهێن بەر سینگێ خواندەڤانێ مە ئەڤە ژی كارتێكرن هەیە هەتا خوە دگەل وان بگونجینن ، هەروەسا سیستەمێ وان یێ كار ژی ، یاسا و پێگری ب وەخت و بكارئینانا ئامیرێن پێشكەفتی و ….. ئەڤە ژی ئاستەنگا ل دەستپیًكیً ژمەرا پەیدا دكەن . دگەل بوربنا وەخت دڤێت خوە د ڤان بواران دا باشتر ببن .
ئەف خال و چەندین خالێن دی هەنە ، تا رادەكی ل دەستپێكا سالێن پێشی دا دبن ئاستەنگ بەرامبەر مە وەك پانەبەر ، و ئەگەر توو وەك تاكەكەس ئێ بەرهەڤی ببی پانەبەر ڤان خالان ل بەرچاڤ وەربگرە و گرنگیێ پێ بدە و ئەف خالێن مە بەحس كری خوە بتر د ڤان بواران دا بەروڤ پێشڤەببن ، هەم ئاستێ مە ئێ رەوشەنبیری باشتر دبت و ئەگەر هات و رۆژەكی توو قەستا وەلاتێ دایكێ بكی تووی مفایی ژڤان خالا بینی د ژیانا خوە دا .
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
