جارناما جیهانی یا مافێ مرۆڤی و گۆتن و گال گالێن بابە شێخ ل (دیدارا میری -Meri )
مەهدی حەسەن
پشكداریا بابە شێخ ل دیدارا میری ئەڤا ب ناڤ و نیشانێن(عێراق بۆ مە هەمووانە) ب سپۆنسەریا تۆرا میدیا رووداو ل هەولێرا پایتەخت،ل ئێكی نۆڤەمبەرێ بۆ دەمێ 3 رۆژا دا (11) پانێل هاتنە ب رێڤەبرن ژ سەركردێن هەرێما كوردستانێ و عێراقێ و بالیۆز و بەرپرسان بەشداری تێدا كرین، كو ئارمانجا ڤێ دیدارێ وەكی سەرۆكێ پەیمانگەها رۆژهەلاتا ناڤین بۆ ڤەكۆلینا دایە دیاركرن،خرڤەكرنا ڤان بەرپرسا و خەلكێ ئەكادیمی بۆ ڤەكۆلینان و هەر گرفت و ئالۆزیەكا ل عێراقێ هەی د سیستەمێ حوكمرانیێ دا تۆژینەوە و شیكاركرن بێتەكرن و بكەنە پێشنیار و ب گەهینن دەسهەلاتێن حكومەتا كوردستانێ و عێراقێ و بالیۆز و نوونەرێن ئەورۆپا و ئەمریكا، و ئەڤ سیاسەتمەدار و كەسێن داربدەست و خودان دەسهەلات یێن ل ڤێ دیدارێ ئامادبووین و پشكداری د پانێلێن ڤێ دیدارێدا كرین و رای و بۆچۆنێن خۆ داینە دیاركرن ل سەر پاشەرۆژا عێراقێ و ئەو پرسگرێكێن د حوكمرانیێ دا هەین و د هەمان دەم دا گۆهـداریا گلە و گازندێن پێكهاتێن كێم ئاین و نەتەوێن ل عێراقێ و كوردستانێ بێتەگرتن و پرسگرێكێن سیاسی و ئالۆزیێن هەین بێنە چارەسەركرن، هەر پانێلەكی تایبەتمەندییا خۆ هەبوو ب بابەتەكی جودا، ل پانێلێ سێیێ یێ گرێدایی ئێزدیان و كریستانان بوو، جەنابێ رێزدار نێچیرڤان بارزانی سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ یێ ئامادەبوو، سەرەنجا هەموویان ل سەر ئاخفتنا نوونەرێ ڤان هەر دوو ئۆلێن رەسەن بوو بێنە ناسین و زولما لێ هاتیە كرن ل عێراقا نووی كا دێ ئاخفتن و داخوازین وان چ بن و بەرسڤا لایەنێن پەیوەندیار دێ چ بت بەرامبەر ئێزدیان و مەسیحیان؟.
پشتی دەلیڤە هاتیە رەخساندن ژبۆ ناساندنا ئێزدیاتیێ و ئێزدیان بابە شێخ ب چەند خۆلەكەكا بەحسێ هندەك پرەنسیپێن ئێزدیاتیێ كرن یێن بەری هەزارەها سالا یێن ئێزدیان پەیرەوكرین كو هزر د پێكڤەژیانێ دگەل ئاین و نەتەوەیێن جودا دا كریە و مرۆڤایەتی و مرۆڤ ب كەسەكی پیرۆزدایە زانین و بەحسێ ژیانێ و گرنگییا ڤی كەونێ ب پیرۆز زانییە كو خودایێ مەزن ئەڤ خۆشی و لەفزەت بۆ مرۆڤان دروستكرینە،ئەركێ مەیە رێزێ ل ڤێ ژین و ژیارێ بگرین و وەك برا پێكڤە ل سەر بژین هەروەسا بەحسێ رێزگرتنا دای و بابا و ئێكگرتنێ و لێبۆرینێ و پێكڤەژیانێ و توندوتیژیێ و مرۆڤایەتیێ و جیرانیێ و مافێ ئافرەتێ كر،بابە شێخ ئەڤ خالێن ل خوارێ ب رێزكرن هەر ب كوڕتی ئێك ل دووڤ ئێكێ شلۆڤەكرن ب سەبەقا و قەولان كا چاوا د ئێزدیاتیێ دا دئێنە پەیرەوكرن و ژ كەڤندا رێز لێ گرتیینە:
١- تفاق و تەبایی(ئێكگرتن):-هەگەر ئەم هاتینە ل سەر كۆك و بنیاتێ دینێ ئێزدیان و ژێكـڤەكرنا دیانەتێ ئێزدیان بەحس بكەین،هەر ل دەستپێكێ د ئێزدیاتیێ دا دبێژتە مە ژ قەولێ بابەكرێ ئومەرێ زەرزا هەگەر دوو برا دوو دەولەتا دوو رێكخراوا دوو كەسا پێكڤە كار كر ب تفاق و تەبایێ ئەو دێ قارن چیایی دانێنە سەر چیایی! نەبتنێ خەلكێ شنگالێ ب زڤرینن، هەگەر تفاق هەبوو هەر تشتەكێ مستەحیل ل ڤێ دنیایێ دا دێ ئێتە چارەسەركرن.
٢- دای و باب:
بابۆ دبێژت گەلی برا من دڤێت د ئێزدیاتیێ دا هندەك تشتێن پیرۆز بدەمە دیاركرن،دبێژت تشتێ هەرە پیرۆز د ئێزدیاتیێ دا (دایك و باب)ن.
٣- لێبۆرین (عەفوو)
تشتێ هەرە پیرۆز د ئێزدیاتیێ لێبۆرینە، ئەم د بێژین بەشەری هەموویێ گونەهێن خۆ یێن هەین بەلێ وەختێ گونەهێن تە ل بیرا تە هاتن و توو سەرێ خۆ بلند كەی دێ بێژی یا خودێ توو گونەهێن من عەفوو كەی، بەس هەگەر لێبۆرینا هندەك كەسان بەرامبەری تەبت و توو لێبۆرینێ نەدەیێ توو دێَ چاوا بێژی یا خودێ توو مە عەفوو كەی، وەختێ توو عەفویێ نەكەی عەفوو ژ تەژی ناگڕی ئەڤەژی ئێك ژ پیرۆزیێن مە ئێزدیانە.
٤- مرۆڤایەتی: پیرۆزیێن ئێزدیان گەلەكن بابە شێخ دبێژت خوزیكا ل ڤێ دیدارێ من وەختەكێ درێژ هەبا دا ئەز ب دلێ خۆ ئاخڤی بامە، تشتێ هەرە پیرۆز د باوەریا مە ئێزدیان دا مرۆڤایەتی یە د ئێزدیاتیێ دا تشتێ ئەم فێركرین بەری هەر تشتی مرۆڤایەتی دایە بەرمە، دبێژت دەمێ ئەز بەحسێ ڤان سەبەقا دكەم ئەڤ سەبەقە بەری هەزارێن سالانە، نە ئیرۆ و دوهی بەری چەند سالا هاتینە گۆتن و هەر ژ كەڤن دا مە ئێزدیان پەیرەو ژی كریە،مرۆڤایەتی كیژ وانە؟ وەختێ دبێژتە تە كەسێ پێتڤی وەختێ هایتە بەر دەستێ تە و توو پێتڤییان ب قەتینی.
٥- پێكڤەژیان :هەروەسا بابو كەرەم دكەت و ل سەر ڤێ خالێ د بێژت گەلی جوامێرا ئێك ژ مقەدساتێن مە ئێزدیان پێكڤەژیانە،بابە شێخ د بێژت وەختێ ئەز ڤان ئاخفتنا د بێژم گەلی جوامێرا هەر كەس ژ بسلمانا و مەسیحیا و سابئا و زەردەشتیا و هەر ئاین و نەتەوەكی هەی برایێن ئێكن ب خودێ،ژبەركو هەر كەس ژ ڤان ئۆلا ئاینەك هەیە د رێیا ڤێ ئۆلێ دا خودێ د پەرێسن و باوەری ب ئێكانە یا خودێ هەیە بەس هەر كەس ب زمانێَ خۆ ب لەهجا خۆ وەكی زانینا خۆ و ڕێورەسمێن خۆ،لەوما دبێژین ئەم هەموو برایێن ئێكین دێ بو چ دلێ ئێكو دوو هێلین و نەخۆش كەین ئەم هەموو یێت هاتینە ڤێ دنیایێ خودێ ئەڤ دنیا بۆ مە هەموو بەشەریێ یا ئاڤاكری دڤیا وەك برا ل سەر بژین،چنكو ئەم عبدێن خودێ نە.
٦- توندوتیژی:ل سەبەقەكا مە یا قەولی دئێتە گۆتن و دناڤا جڤاكێ كوردی ژی دئێتە گۆتن دەوسا خەنجەرا ساخ دبت بەس یا خەبەرا ساخ نابت.
٧- جیران:وەختێ د بێژتە مە جیرانەكی تە نە ژ دینێ تە بت ژ برایێن تە یێن بسلمان بت ژ برایێن تە یێن مەسیحی بت كاكەی و زەردەشتی بت د ئێزدیاتیێ دا د بێژتە مە نەسەكنە ل پشت دیوارا و گوهێ خۆ نەدە گالگالێت جیرانە دا ئەز ل گوهێ تە نە قوتم بزمارا شونا وان گالگالا،ل دیانەتێ مەدا حەرامە گوهێ خۆ ب دەنە گالگالێن جیرانێن خۆ و فەسادیێ ل سەر بكەی،وەختێ جیرانێ تە مەسیحی بت لازمە توو پ پارێزی و رێزێ لێ بگری برایێ تە یێ بسلمان بت توو بتر مالا خۆ پارێزی و چاڤێ خۆ ب دەیێ، هەگەر بەرەك هاتە دەرێ جیرانێ تە دڤێت توو دەستێ خۆ ب دەیە بەر توو ئامادەبی دەستێ خۆ بشكینی بەس نەهێلی ئەو بەر ب جیرانێ تە بكەڤت.
٨- مافێ ئافرەتێ(ژن)
بابە شێخ سەبارەت مافێ ئافرەتێ دبێژت:هەگەر هون بێن حریەتا بەشەری و دنیا و عالم و ئەو دەولەتێن مەزن هەموو ئیرۆ رۆژ ل هەڤ ئنسانیەتێ د گەرێن ئەز بێژم و من بۆ وە دا دیاركرن بەری هەزارێن سالا ئەو هەق مە دایە ژنێ و جێبەجێ بیە و زمانێ ژی قەبوول ناكەت ئەو ژی مافێ ژنێ ئەم رێزێ دەینە دایك و كچ و خوشكێن خۆ،هەگەر توو ئیرۆ یان بەرێ (60_70) سالا ل هەقێ ژنێ د گەرێن رۆژا زمانێ مە گەریای و ئەم خەلق بین مە رێز ل ژنێ گڕتیە،ژبەركو هەر كەسەكی ب كوردی ب ئاخڤت ئەوی مافێ ژن د ئاخفتنا خۆ دا وێ دایێ چاوا؟ دڤێت بێژت خوشك و برایكێن من كچ بەری كوری یان بێژت دایك و بابێن من نقارت بێژت باب و دەیك برا و خوشك زمانێ مە قەبول ناكەت دڤێت بێژت كیژ و كورێن من.
ل داویێ ژی بابە شێخ دبێژت:
ئێزدیاتی پیلایێ سافی یە
دا بەر تەقا نەتەویا
ل ناڤ ئاگر دا نە حەلیا
ئی لایەقە ئێزدیاتی
ئێزدیاتی ب فەرمانەكێ و دووا ناسۆژت و بەتاڵ نابت
هەزارەهاتێن سالا بتر (75) فەرمانا ب سەرێ مە رابوونە،مە ئێزدیاتی نەهێلا و مە ئاخ و ئاڤ و وەلاتێ خۆ بۆ كەسی نەهێلا و ناهێلین.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی