مێژوویا كۆچبەرییا ئێزدیا وكارتێكرنا وێ ل سەر جڤاكێ ئێزدی
سالار فائز 
مەبەست ژكۆچبەریا ئێزدیا یا نوو ئە و كۆچبەریا كۆمەكی یا كوردێن ئێزدی یە بۆ ئەوروپا ب گشتی و ئەلمانیا ب تایبەتی ئەوژی پشتی هاتنا رێكخراوا تیرۆرستی یا داعشێ بۆ كوردستانێ ب گشتی و ب تایبەتی شنگالێ ل مێژوویا( 3/8/2014) وپاشی باشیك و بەحزانێ ل ڤی دەمی دەست پپَدكت نەخاسمە كارەساتا چیایێ شنگالێ كو ب ئێك ژمە زنترین كارەساتێن سەردەمی تێتە ل قەلەم دان.
ئێزدی گەلەك جارا دەربەدەربووینە وكۆچكرینە بۆ ئەوروپا جی ژ ئە گەرێن ئابووری ە بێكاریێ یان فشارێن سیاسی و شەری و یان ژی گەریان ل پێ ژیانەكە خۆشتر و ئێمناهی یان هەر ئەگەرەكی دی …هتد،بەهرا پتر ژ جاران تاك تاك كۆچكرینە لێ ڤێجارێ ب رەنگەكی دی یە و ئەگەر ژی پترن ژ یێن جاران،ڤێجارێ كۆم كۆم كۆچ دكن زێدەباری ئەگەرێن بەرێ،نۆكە رەگەز پەرستی و ئەگەرێن ئاینی و توندرەووی نە و كوشتنا ئێزدیا و تالان و خرابكرنا مالا و گرتنا كچێن ئێزدیا دراستی دا ئێزدی دوو باجا د دەن جارەك وەك كورد و جارەك وەك ئاین ئێزدی،لەورا زیانێت زۆر دگەهنە وان دیسان قەیرانەكە ئابووری ب سەر كوردستانێ دا وا گرتی ژ هەموو لایاڤە،هەروەسا پتریا ناوچەیێن ئێزدی نشین بووینە گۆرەپانێن شەری وەكی شنگالێ و باشیك و بەحزانێ,هەروەسا گەلەك ناوچەیێن ئێزدیا وێت ل بن مەترسی و گەڤێت داعشێ دا،لەورا ڤان هەموو ئەگەرا حەزا چۆنێ بۆ دەرڤە ل نك ئێزدیا زێدەكریە و گەلەك جاران رێیێن بەها گران یان سەخت و دژوار دەنە بەرخۆ وەكی ئاڤێ و دەریایی یان چیایی و گەلەك دەمژمێرا ب لنگا دچن ب تنێ دا بگەهنە ئەوروپا و ژیانەكە سادە و ئێمناهی بژین نە ژیانەكە خۆشگوزەرانی،كۆچكرنا هەرجڤاكەكی بۆ ژدەرڤە كارتێكرنا خۆ یا نەرێنی سەر وی جڤاكی هەیە ,كۆچكرنا ئێزدیا ژی كارتێكرنا خۆیا نەرێنی سە ر كوردستانێ ب گشتی هەیە و سەر جڤاكێ ئێزدی ب تایبەتی،دراستی دا ئەگەر ئەم بەحسێ رێ و رسمێت ئاینی بكەین ئێزدی ل ئەوروپا گەلەك رێ و رسمێت ئاینێ خۆ ژ دەست د دەن وەكی بەرێ جەژن و رۆژی و جەما و بێلندە و تواف نامینن,گەلەك ژ رێ و رسمێت ئێزدیان گرێداینە ب جهان ڤە وەكی خدر لیاس ل باعدرێ و توافا شەرفەدین و پیرێ ئەورا ل شنگالێ و چەندین توافێن دی,دیسان دووربونا وان ژ پەرستگەها پیرۆزا لالش كو پیرۆزترین جیێ ئاینێ ئێزدیایە گەلەك رێ و رسم لێ دیئَنە گێران وەكی جەما و سەفەر و نەقلا نان و ماستی و مۆركرنا كەسێ ئێزدی ب ئاڤا كانیاسپی …هتد.
هەروەسا خواندنا وانەیێن ئێزدیاتیێ ل قوتابخانێ ژ پۆلێن سەرەتایی هەتا داوی قۆناغا ئامادەیی،راستی ئەڤە ل ئەوروپا نینە هەروەسا ڕۆژ بۆ ڕۆژی كوردێ ئێزدی دێ زمانێ خۆ ژ دەست دەت تایبەت زاڕۆك و ئەو زمانێ دەیكێ یە و هەموو تێكستێن ئاینێ ئێزدیا پێ هاتینە نڤیسین و خوندن ,دیسان ب سەدان ریه سپی و زەلامێن ئاینی یێت ئێزدیا كۆچبەری ئەوروپا بووینە ئەڤە هەموو دێ بتە ئەگەرێ هندێ ئاینێ ئێزدیان بێتە فەوتاندن ،دیسا مەترسیدارترین چۆرێ كۆچبەریێ پەیدادبت ب زمانێ عەربی دبێژنێ ( هجرە العقول أو اڵادمغە أو أصحاب الشهادات العلیا ) ئەوژی دەما كەسێن خودان باوەرنامە و تەخا رەوشەنبیر قەستا ئەوروپا دكن كارتێكرنەكا زۆر سەر جڤاكی هەیە ئەوژی ژبەرنەبوونا كاری و دامەزراندنا وان ل دام و دەزگایێت میری، چی باوەرنامێت وان ژ دەولەتێ بن یان ژدەرڤە،پشتی كارەساتا شنگالێ هەزاران فەرمانبەر و رەوشەنبیرێن ئێزدی قەستا ئەوروپا كرینە ژ هەموو پلە و جۆرا هەتا قوتابیا ژی،ڤێ كۆچبەریێ كارتێكرنا خۆ ل رێژا ژن ئینانێ كریە ل دووڤ سەرژمێرا ل دادگەها ب جێوازی ل گەل سالێن پێشتر نەخاسمە پتر گەنج قەستا ئەوروپا دكن و ئافرەت دمینن و ئەگەر كەسەكی دراڤ ژی هەبت پتر هزرا ژدەرڤە دكت ژ یا ژیانا هەڤسەریێ و ئەڤەژی هەموو كارتێكرنا خۆ ل ئافرەتا ئێزدی دكت،كو وێ دەلیڤا هەڤژینیێ ب تنێ دگەل كورێ ئێزدی هەیە،دیسان ڤێ كۆچبەریێ ب سەدان وێنەیێن هەلوەشاندنا خێزانێ نیشانداینە،ئەوژی زارۆك دێ قەستا ئەوروپا كت دا مافێ پەنابەریێ وەرگرت و داخوازیێ بۆ مالا خۆ چێكت یان باب دێ چت یان دەیك و ئەڤە هەموو كارتێكرنا خۆ ل سەر رەوشتێ زارۆكی دكت و چێدبت ل پاشەڕۆژی تووشی نەخۆشیێت دەرونی بكت،زێدەباری ڤێ چەندێ گەلەك زارۆكا خووندنا خۆ ژی هێلاینە ژبۆ هندێ بێنە رەوانەكرن بۆ ئەوروپا و گەلەك خێزان بێ سەمیان ماینە.
ل رێیا ڤێ كۆچبەریێ سەدان ئێزدیا ژیانا خۆ ژ دەست دایە ئەڤە ژ هەموویێ نەخۆشترە كو مرۆڤ رێێین مرنێ دەتە بەرخۆ ب تنێ ژ وەلاتێ خۆ دەركەفت ،ئەوژی درێیا ئاڤێ دا تایبەت زڤستانێ پێلێن دەریایا زێدەدبن و ئاستێ ئاڤێ بلند دبت وەكی دەریایا ئیجە،دیسان ژ لایەكی دی ڤە هەژاریەكا زۆر وا پەیدابووی و بارێ خێزانێ وێ گران بووی تایبەت ب هەزاران خەلك مال و ترومبێل و ئەردێ خۆ دفرۆشن ب نرخەكی ئەرزان وبلەز ژبۆ هندێ قەستا ئەوروپا بكن تایبەت وەلاتێ ئەلمانیا،سەرهندێ را هەتا نۆكە ئەڤ كۆچبەریە یە بەردەوامە هەروەكی نۆكە ئەندامەكی لەشێ مە ب ناڤێ كۆچبەرە.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
