نیسان 19, 2024

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

سەگڤان شنگالی:مەترسیێن نەڤەگەریانا ئاوارێن شنگالێ‌

مەترسیێن نەڤەگەریانا ئاوارێن شنگالێ‌
سەگڤان شنگالی
هەشت سال نێزیك دبن ل سەر جینۆسایدا ئێزدیان و ئاوارەبوونا خەلكێ‌ شنگالێ‌،دڤان هەشت سالان دا خەلكێ‌ شنگال دناڤ كەمپان دا ژیانەكا نەخۆش و دژوار دەرباز دكن،ل هاڤینان ل بەر گەرما هاڤینێ‌ ژیانەكا گەرم و ترس ژ شەوتینا چادرا و ب حزرەتا بایەكێ‌ فێنك دەرباز دكن و بەردەوام چاڤدێریا چادرێن خۆ دكن نەكو ب شەوتن،ل زڤستانان ژی ل بەر سەرمایا زڤستانێ‌ یا دژوار و ب حزرەتا رۆژەكا گەرم و خوۆش ژیانا خۆ دبۆرینن، ئەڤە چەندین جاران چادر شەوتینە و قوربانیێن گیانی و مادی یێن زۆر هەبووینە.

پشتی نێزیكی هەشت سالان هێشتا ئەم دبینن بتریا خەلكێ‌ شنگال دناڤ كەمپان دانە و بتریا وان ژی حەز نینە یان نكارن ڤەگەرن شنگال ژ بەر هەر ئەگەرەكا هەبت تنێ‌ رێژەیەك ژ خەلكی ڤەگەریاینە و بەشەك ژوێ‌ رێژی ژی ل گۆرەی داخویانیا رێڤەبەریا كۆچ و كۆچبەرا ل پارێزگەها دهۆك 480 خێزان دخوازن جارەكا دی ژ شنگالێ‌ ڤەگەرنە ناڤ كەمپان دا،بێگۆمان نەڤەگەریانا خەلكێ‌ شنگال و گوهـنەدانا دەڤەرا شنگال ل سەرئەردی گەلەك مەترسی ل سەر پێشەرۆژا دەڤەرا شنگال هەنە ژ وان ژی:
1- كێمبوونا رێژا ئێزدیا ل شنگال،بەری جینۆسایدا ئێزدیان ل شنگال دهاتە زانین كو نێزیكی 400هەزار ئێزدیان ل شنگال هەنە، ئەگەر هات و بتریا خەلكێ‌ شنگال نەڤەگەریانە سەر جیێن خۆ مەترسیا دیموگرافیا ئێزدیان ل شنگال هەیە.
2- ب هێزبوونا عەرەبا ل شنگال،هەر ژ كەڤن دا حكومەتێن یەك لپێ‌ یەكێ‌ یێن عێراقێ‌ ب تەعریبێ‌ و ڤەگوهاستنێ‌ گەلەك گوندێن ئێزدیان ڤالا كرن و عەرەب ل جیێ‌ وان بجهـ كرن و د نها دا ئەگەر هات و خەلكێ‌ شنگال نەڤەگەریان جارەكا دی عەشیرەتێن عەرەبان ل سەر سنوورێ‌ شنگال بهێز ببن و هەژموونا خۆ ل دەڤەرێ‌ دا بسەپینن.
3- نەئاڤاكرن و پشتگوه خستنا دەڤەرێ‌،ژ ئەنجامێ‌ شەرێ‌ ل دژی تیرۆرستێن داعشێ‌ گوندێن شنگال وێران بوون و نها بتریا وان هەر وێرانكری ماینە، ئەگەر خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ نەڤەگەرت ئەو مال و گوند و دەڤەر زوو ب زوو نائێنە ئاڤاكرن و ئێنە پشتگوهـ خستن ژلایێ‌ سازیێن حكومەتێ‌ ڤە،چنكو ئەو دێ‌ وێ‌ دەڤەرێ‌ وەك جیەكی چۆل و ڤالا هژمار كن.
4- چارەنڤیسێ‌ نەدیار یێن گۆڕێن ب كۆم كو هەتا نهۆ زێدەتر ژ 70 گۆڕێن ب كۆم هاتنە دیتن و نێزیكی 21 گۆڕا هەتا نها هاتنە ڤەكرن كو هەموو ژی ئێزدی نە، و بتریا وان وەسان ماینە و ئەو گۆڕێن ماین ژی ژبەر گوهـ نەدان و پشتگوهـ خستنێ‌ ل زڤستانا دكەڤنە بەر با و بارانێن ب هێز و درندەیا گیانەوەرێن كوڤی.
5- كۆچبەربوونا ئێزدیا بۆ ئەورۆپا،ل دەمێن داویێ‌ دا رێژەیەكا مەزن یا ئێزدیا ب ئەگەرێن جوداجودا كۆچ كرنە ئەورۆپا و دیارترین ئەگەر ژی ژیانا نەخۆش یا ئێزدیان بوو، ئەگەر هات و ئەڤ چەندە بەردەوام بوو تایبەت ژلایێ‌ خەلكێ‌ شنگال ڤە مەترسیێن ڤالا بوونا ئێزدیان پەیدا دبن و ئەڤەژی دبتە مەترسی ل سەر پێشەرۆژێ‌.
6- بێ‌ هیڤیبوون ژ رەوشا شنگال،دنها دا شنگال بوویە قادا هەڤركیێن سیاسی یا هێزان
و پشتگوهـخستنا خەلكی ئەڤەژی وەسان دكت خەلكێ‌ شنگال بێ‌ هیڤی ببن ژ ڤەگەریانێ‌ و
هەتا گەلەك جاران ژی ئەڤ هەڤركینە ب مەترسی دئێنە دانان ل سەر دەڤەرێ‌ و بتر دبتە
ئەگەر خەلك نەڤەگەرن و بێگۆمان نەڤەگەریانێ‌ ژی مەترسی ل پێش هەنە ل سەر پێشەرۆژا خەلكێ‌ دەڤەرێ‌.
7- نەبوونا حەزا ڤەگەریانێ‌ ب بۆرینا وەختی،چەند ئەڤ رەوشە درێژ ڤەكێشت و خەلك
ناڤەگەرن بتر دبتە هاریكار خەلكێ‌ شنگال نەڤەگەرن و ل جیێن دی بگەرن لێ‌ ئاكنجی ببن ،ئەڤە ژی ژبەر بێ‌ هیڤیبوونا وان ژ رەوشا نها یا شنگالێ‌.
8- نەخۆشی و گریێن دەروونی،شارەزایین ڤی بواری دبینن ژ ئەگەرێ‌ نەڤەگەریانێ‌
و ژیانا نەخۆش یا ئاوارەبوونێ‌ گرێك و نەخۆشیێن دەروونی ل جەم خەلكی چێببن و چێبووینە و ئەڤە ژی بوویە ئەگەر كو هەتا نها چەندین كەس بووینە قوربانیێن ڤان نەخۆشیان.

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi