ئازار 28, 2024

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

عزەت یوسف:ئەم د تێكەبەرەكیدا دنڤستین

ئەم د تێكەبەرەكیدا دنڤستین
عزەت یوسف
دەمێ‌ ل سەردەمەكێ‌ بێ‌ ئۆمێدی ئۆمێد دبارن، ل سەردەمەكی نەبەس دیتنا پێشمەرگەی بەلكو بیستنا هەبوونا ناڤێ‌ وی مرادا ل سەر مرادا بوو، ئەها ل وی دەمی وەلاتەك ب ناڤێ‌ كوردستان، گەلەك ب ناڤێ‌ كورد جارەكا دی نسكو و كەتن د فەرهەنگا خۆ دا نەحەواندن، خەبات و بەرخودان كرن، خۆ نەڤیان و وەلاتێ‌ خۆ ڤیان، كوردستان ڤیان، كوسك و چەپەر ڤیان، حەبس و زیندان ڤیان، بڕیار و بەرخودان ڤیان، وەسا (سەربەست تڕوانشی) د پەرتۆكا (بڕیار و بەرخۆدان) دبێژتە مە كا چەوا ئەڤرازیێن رك كەهی دكرن و ئەڤرازیێن مرنێ‌ هەمبێز دكرن،ل دەستپێكێ‌ و پشكا ئێكێ‌ نڤیسەر ل سەر بایوگرافی و ژیانناما ماڵ و بنەماڵ و باب و كالان و ڕۆلێ‌ وان د شۆرەشێن كوردی دا دیار دكەت، ئاماژە ب خەبات و بەرخودانا وان دكەت، بەحسێ‌ كەسێن كەتینە كونجێن زیندانا دكەت، بەحسێ‌ بوویەرێن ب سەرداهاتین دكەت، بەحسێ‌ ئێك ژ بنەماڵ و گوندەكێ‌ كوردەواری دكەت كو مینا سەدان و هزاران گوندێن دی كوڵنادەن و بندەستیێ‌ قەبوول ناكەن، قادا خەباتێ‌ چۆلناكەن، خۆ نەڤیان و وەلات ڤیان،نڤیسەر بخۆ بینەر و پشكدارێ‌ گەلەك ژ وان بوویەرانە،پشتی كارەساتا پیلانا 1975، مۆڕالا پڕانیا خەلكی یا داكەتی بوو، لێ‌ باوەریا هندەكان ژ پیلانێ‌ پیلا بوو،نڤیسەر ل تەمەنێ‌ چاردە سالیێ‌ دا دەست ب كارێ‌ ڕێكخستنێ‌ ل ڕێكخراوا هیڤی دكەت، ژ ئەركێن وان گەهاندنا پەیاما شۆرەشێ‌ بوو، دەستپێكێ‌ بەلاڤۆك ل كانی ماسێ‌ بەلاڤە دكرن، ل دەمێ‌ زڤرینێ‌ بۆ ئێكەم جار دەنگێ‌ تەقا شەری ل نزیك گوندێ‌ شمایلا گولێ‌ بوو،ل ساڵا 1977 ل گوندێ‌ درگنی ل دەڤەرا نهێلیا بۆ جارا ئێكێ‌ زەعیم عەلی دبینت، ل ساڵا 1978 دبتە پێشمەرگە و ل گەل چەند كەسێن دی بەرەف هەرێما ئێك ل كوماتەی دچن، كو بارەگا ژ سێ‌ كەپرێن چلی پێكدهات،ژ هەرێما ئێك ب مەرەما گەهاندنا چەكی بۆ هەرێما سێ‌ دانەڕێ‌، بەرپرسێ‌ وان یێ‌ لەشكەری محەمەد خالد بوسەلی بوو، ژ هەرێما ئێك بۆ گوندێن دیلێ‌ و ئیدە و كەلیتان، هەتا گەهشتینە سەر ئاڤا زێ‌، پاشی گەلیێ‌ تیار و گوندێ‌ رۆمكێ‌ و بارەگایێ‌ عەریف یاسین، بارەگایێ‌ هەرێما دوو، هەتا گەهشتینە هەرێما سێ‌ ل دەشتا بەرازگرێ‌،هەموو ڕێ‌ ژی تڕسی و مەتڕسی و برسی و ب تنێ‌ بۆ ئێك ئارمانج بوو ئەو ژی خۆ نەڤیان و وەلات ڤیان بوو،د ئێكەم دەركەفتنا خۆدا وەكو پێشمەرگە، كو ب شەڤێ‌ ب ڕێ‌ دكەفتن و ب ڕۆژێ‌ خۆ د ڤەشارتن و ئاسێ‌ دكرن، ژبەر بچوكاتییا تەمەنێ‌ وی ئامر مەفرەزێ‌ وان ب (بچكۆل) بانگ دكر، ژ هەرێما سێ‌ بۆ دەوروبەرێن هەولێرێ‌ دەركەفتن، ژ سپیلكی بۆ چیایێ‌ حەریر و مشارا شەقلاوە و گوندێ‌ فەقییان دناڤ ماڵێن كوچەراتا دا پاشی بۆ گوندێ‌ مەكردان ل دەڤەرا سورچیا، ل وێدەرێ‌ راستی هێزەكا مەزنا دوژمنی دبن و ل هەموو رەخا ڤە ل سەر سەرێ‌ وان ئاگر دبارت، شەرەكێ‌ گران ژ سبێ‌ هەتا ئێڤاری بەرپا دبت هەتا گوللەیێن وان خلاس دبن، دەرەنجام ئامر مەفرەزێ‌ وان ل گەل پێشمەرگەكی شەهید دبن و (بچكۆل) و سێ‌ هەڤالێن خۆ ب دیلی دكەڤنە دەستێ‌ ڕژێمێ‌،نڤیسەر دكەفتە زیندانان و بەر ئەشكەنجەدانێ‌، ل ئەمنا هەولێرێ‌، پاشی ل هەیئا كەركوكێ‌ و ل وێدەرێ‌ دئێنە دادگەهكرن و هەرسێ‌ هەڤالێن وی ب حوكمێ‌ سێدارەدانێ‌ ئەوژی ب زیندانكرنا پازدە ساڵان،ژبەركو بچوكییا تەمەنێ‌ وی دئێنە حوكمكرن، هەرچەندە ل وێدەرێ‌ دڤیان تەمەنێ‌ وی مەزن بكەن و ل خلفا سێدارێ‌ بدەن، پاشی ئەو جودا رەوانەی زیندانا بەغدا هاتەكرن و هەتا 16 ی تەباخا 1979 ب لێبۆرینا گشتی هاتە ئازاد كرن،پشتی ئازادكرنێ‌، راستە ژ زیندانا چار دیواری هاتە ئازاد كرن، لێ‌ وەلاتێ‌ وی هەموو تێكدا زیندان بوو، ئەو ئەڤی كاودانێ‌ و كەتواری قەبوول ناكەت، لەوا جارەكا دی دكەفتە قادا خەباتێ‌ و بەرخودانێ‌ و دەست ب كارێ‌ ڕێكخستنا پارتایەتیێ‌ دكەت، ل پاییزا ساڵا 1979 سازیێن ئەمن و مخابەراتێ‌ گرت و نیڤا سەرێ‌ وی تراشی و نیڤا دی هێلا و گەفێن دژوار لێكرن، لەوما ب فەر زانی بگەهتە ناڤ ڕێزێن شۆرەشێ‌ و چۆ د لژنا ناوچا ئامێدیێ‌ دا، پاشی بۆ كوماتەی و پاشی بۆ كادر ل بارەگایێ‌ كارەی ل سەر رووبارێ‌ زێ‌ یێ‌ مەزن،لڤی بارەگای دناڤبەرا ساڵێن 1980 – 1982 ژیان گەلەك یا سەخت بوو، ئازوقە و خوارن قەتلازی بوو و د تێكەبەرەكیدا دنڤستن، خۆ نەڤیان و وەلات ڤیان بوو، سنوورێ‌ چالاكیێن ڕێكخستنا وان گوند و كۆمەلگەهێن دەڤەرا نهێلێ‌ و سپنەی بوون،نڤیسەری گەلەك ئاماژە ب كاودان و بیرەوەریێن خۆ هەر ل داویا ساڵا 1982 هەتا ئەنفالێن رەش نەداینە، هەر چەندە دناڤ گەرمە گەرما بوویەر و شۆرەشێ‌ دا بوو!،ل ئەنفالا بادینان، ڕژێمێ‌ هەموو دەڤەر دا بەرچەكێ‌ كیمیایی و تۆپ و مووشەكان، خێزان هەمووی موفتەلا و پەرتەوازە بوون، نڤیسەرێ‌ پێشمەرگە ژی ل گەل هەڤالێن خۆ بۆ بەرسینگرتنا لەشكەرێ‌ دوژمنی ل دەڤەرێ‌ د ئامادەباشیێ‌ دا بوون، ب نڤیسارەكا لقێ‌ پرا تروانشێ‌ هاڤێتنە ئاڤێ‌، هەموو خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ بەرەف سنوورێ‌ توركیا كۆچبەر بوون، دەڤەر هاتە چۆلكرن، خەلكێ‌ ڤێ‌ دەرێ‌ ئاخا وان كەفتە قەزا گەڤەرێ‌ ل كەمپێن (پرا كەرەم ئاغای) و (مچیچێ‌) وەك پەنابەر ئاكنجی بوون،ل كەمپێ‌، راستە ژ مرن و ئەنفالا عەلی كیمیایی رزگار بوون، لێ‌ كەمپ گەشت نەبوو، بەلكو ژیان هەر ڕۆژەك مرنەك بوو، نڤیسەر ل ڤێدرێ‌ ژی بۆ ماوەیێ‌ 90 ڕۆژان دكەفتە زیندانێن گەڤەر و جۆلەمێرگ و دیاربەكرێ‌، دكەفتە بەر ئەشكەنجەدانێ‌، جاران ل بەندیخانێ‌ و جاران ژی ژبەر دژواری و خرابیا برین و ئەشكەنجەدانێ‌ بۆ نەخۆشخانێ‌،ب تنێ‌ ئارمانج وەلات ڤیان و خۆ نەڤیان بوو، خودان دۆزەكا ڕەوا و بەرخودان بوو، یێ‌ بێ‌ ئۆمێد نەبوو، هەروەكو سەرۆك بارزانی گۆتی:(بێ‌ ئۆمێدی رەنگەكە ژ مرنێ‌)،پشتی سەرهلدانێ‌ نڤیسەری بەرپرسیارەتی و پۆستێن جودایێن حزبی و لەشكەری وەرگرتینە، ژ بۆ بەرگری ژ حكومەتا هەرێمێ‌ و پاراستنا دەستكەفتیێن سەرهلدانێ‌ پشكداری د گەلەك كریارێن لەشكەری ل دەڤەرێن جودا جودا دا كریە و چەندین جاران ژی بریندار بوویە،پەرتۆكێ‌ بەر و بیاڤەكێ‌ بەرفرەهـ بۆ دەڤەرا شنگالێ‌، ئەو شنگالا وەختەكی ژ كاروانێ‌ خەباتێ‌ گیرۆ بووی دوا كەفتی تەرخان كریە، ئەو شنگالا دوژمنی تەعریب كری، ئەو شنگالا داگیركەران ژ كوردستانێ‌ ڤەقەتاندی، پشتی ئازادكرنا عێراقێ‌ و نەمانا ڕژێما بەعسا دكتاتۆری، لقێ‌ 17 یێ‌ پارتی ل شنگالێ‌ هاتەڤەكرن و نڤیسەری بەرپرسیارەتیا لقێ‌ ژ (2005 – 2011) وەرگرت،پەرتۆك بەحسێ‌ رەوشا دەڤەرێ‌ ژ ئالیێ‌ ئابووری و جڤاكی و كەلتۆری و سیاسی ڤە دكەت و لقا 17 ب بوو لێڤەگەرەك بۆ هەموو پێكهاتەیان،مژارێن سەرەكی یێن تروانشی وەكو پرانسیب داكۆكی ل سەر دكر ئەو زولم و ستەم بوو یا كو ب درێژاهییا دیرۆكێ‌ ل شنگالێ‌ هاتیە كرن و كوردستانیبوونا شنگالێ‌ و جێبەجێكرنا ماددا 140 یێ‌ دەستوورێ‌ عێراقێ‌ بوو،تروانشی زێدەباری چەندین جاران بریندار بوویە، چەندین جاران ژی هەولا نەمانا وی ل جیێن جودا یێن دەڤەرا بەرواری بالا و شنگالێ‌ ب تی ئێن تی و بۆمب و بیسە و ژەهرخواردنێ‌ ژئالیێ‌ كرێ‌ گرتی و خۆ فرۆش و تیرۆرست و دوژمنان ڤە دایە، لێ‌ هەولێن وان د نەزۆك و مرار بوون و هەر ئەو شەرمەزار بوون كەتن و خەباتكەر و خودانێن دۆزا راست و ڕەوا ژی ب سلامەتی و سەربلندی سەرساخ دەركەتن و سەركەتن،ل دەستپێكا هێرشا هۆڤانەیا داعشێ‌ بۆ سەر دەڤەرێن جودایێن هەرێما كوردستانێ‌، تروانشی بۆ كارەكێ‌ ساخلەمیێ‌ ل دەرڤەی وەلاتی بوو، لێ‌ ساخلەمیا وەلاتی ب سەر هەموو ساخلەمیان دكەڤت، لەوا ئێكسەر زوو ڤەگەریاڤە،(د ڕێیا ئەڤێ‌ پەرتۆكێ‌ دا من دڤێت ئاماژە بدەم كو ب سەدان ژ پێشمەرگێن دێرین و رەڤەندێن كورد كو ل ئەورۆپا و ئەمریكا و جیێن دی نیشتەجێ‌ بوون و مافێ‌ پەنابەریێ‌ ژی هەبوو، ژیانەكا خۆش ژی دبرەسەر، لێ‌ دەمێ‌ مەترسی كەتیە سەر ئەزموونا هەرێمێ‌، خۆشیا ئەورۆپا هێلان و خۆ گەهاندنە قادێن شەری، گەلەك ژ وان شەهید و بریندار ژی)،تروانشی ڤەگەریا و پشكداریەكا دژوار د شەرێن بەرگریێ‌ دا كر، ل دەڤەرێن شێخان و دەردۆرێن مووسلێ‌ ل باریما و ناوەران و بەدریكێ‌ و بەعوێزە و شەلالات پشكداری د نێزیكی 80 شەراندا كریە و دربێن گران داوەشاندینە داعشێن هۆڤ و نێزیكی 300 شەڤان بێ‌ ڤەبڕین سەنگەرێن پێشیێ‌ جیێ‌ ڤەحەویان و نڤستنا وان بوو،ل داویا پەرتۆكێ‌، بەس داوی ب بەرخودانێ‌ نائێت، پشتی پیلانا ڕەوشا 16ێ‌ ئوكتۆبەرێ‌ حەشدا شەعبی دڕ و غرور ببوو، ل چەندین جیا ب چەكێ‌ گران هێرشی كوردستانێ‌ كر، لێ‌ ل سحێلا و پردێ‌ ب خوونا گەشتا پێشمەرگەی بەرسنگێ‌ وان هاتەگرتن و پاشدا قولپاندن، دئێتە زانین پشتی كەفتنا ڕژێما سەدام حسێنی ئێكەم سەرۆكێ‌ حكومەتا عێراقێ‌ حەیدەر عەبادی بوو ب چەك هێرشی كوردستانێ‌ كر،نڤیسەر ئێك ژ بەرپرسان بوو ل سكرێ‌ مووسل و بەدریكێ‌ و تلسقوف ب شانازی ڤە دژی حەشدا شەعبی بەرگری یا ژ كوردستانێ‌ كری..كاروانێ‌ بەرخودانێ‌ بەردەوامە.

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi