نیسان 17, 2025

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

مەهدی حەسن مراد: پیرۆزیا کەشکولا (جهۆرێ) ئاخ و بەراتا و چرایێ خودانی ل مالێ دا

تۆرا لالش

چیرۆکەکا دونیایی

دبێژن ل وەختەکی ل گوندەکی چ مالێن شێخ لێ نەبوون! خەلکێ گوندی گۆتن ئەم دێ مالەکا شێخ ئینینە گوندی، چ ژ بەر خێر و شەرا بت یان ژبەر دوعا و رێ و رەسمێن ئولی بت، وەکی دی ژی دا خزمەتا خاس و باب چاکێن گوندی ب کەت، ژبەر کو گوندێ بێ شێخ و پیر چێنابت فەرە هەر گوندەکی شێخەک هەبت، دبێژن گوند بوو ئێک تفاق و رازی بوون چۆنە غێر دەڤەر ل جهەکی دیتر یێ دووری وێ دەڤەرێ مالەکا شێخ دیتن و رازکرن ئینانە گوندێ خو و رێز و تەقدیرەکا مەزن لێ گڕتن.

خەلکێ گوندی هاریکاریا وی کرن هەر مالەکێ ژ لایێ خوڤە خانیەک بۆ را دروستکرن و کەل و پەلێن ناڤ خانی ئینان و هەر کەسەکی ژ لایێ خۆڤە دەستێ هاریکاریێ بۆ را دریژکرن و مالا وی ئاڤا کرن و شێخ دناڤ خانی کرن، ئەڤجا خەلکێ گوندی هەرۆژ مالەکێ شێخ مێهڤان دکر چ شیڤ یان تێشت یان فراڤین بۆ را بەرهەڤ دکرن، لێ مالەکا بەلنگاز ل وی گوندی هەبوو ژنەک و زەلام بتنێ بوون د بێ پچوک زارۆک بوون رەوشا وان یا ئابوری گەلەک یە بێ سەروبەر بوو و دەست تەنگ بوون رۆژەکێ ژنکا وی زەلامی گۆتە زەلامێ خو ئەرێ جوامێر خەلکێ گوندی هەموویا ئەڤ شێخ میهڤان کر بوچی جارەکێ ئەم ژی نا کەرمینین بۆ شیڤەکێ فراڤینەکێ بهیتە مالا مە و دوعایەکێ ل مالا مە ژی بکەت دا کو ئەم ژی بێ پار نەبین ژ دوعا و خێرێ، زەلامێ مالێ گۆتێ حەرمەت ئەز باش دزانم و ئەز یێ د بینم گوندیا هەموویا شێخ میهڤاندار کر بەس ب خودێ ئەز ل سەر و بەرێ مە دنێرم تشتەک د ناڤ مالا مەدا نینە هەتا ئەم شێخی مێهڤان کەین ئەم دێ شەرمەزاربین، ڕاستە نەیە خۆشە ژ گوندی هەمووێ مە شێخ مێڤاندار نەکری بەس چ ب کەین قەدا ب فەقیرێ و نەیێ ب کەڤت، ژنکێ گۆتێ نا نە رۆژەکێ بێژێ وەرە و هەر خودێ چ حەز کری دێ میهڤان کەین و جیهـ ژ دلا یی تەنگە مال ئاڤا بلا دلێ تە یی ڤەکری بت و سەر و چاڤێن تە د ڤەکری بن بلا مێڤان بێت و نەترسە.

 زەلامی گۆت باشە و دەرکەفته‌ ژ دەرڤه‌ و قەستا مالا شێخی کر و گۆتێ ئەزبه‌نی شێخ سوباهی توو مێهڤانێ منی کەرمکا شیڤەکێ فراڤینەکێ دا خزمەتا تە ب کەین، ب خۆشحالی ڤە رۆژا دیتر شێخ هاتە مالا وی بەلنگازی و بوو مێهڤان بۆ فراڤینێ کا چی خودێ کره‌ رسق بۆ شێخی دانانه‌ بەرێ و ب رویەکی گەش و کەنی ب خێرهاتنا وی کرن و دگەل ئێک خوارن خوارن، پشتی خوارنێ شێخی دوعا ژ بۆ وان خواستن مالەک ئاڤا و خێر و بێربت، ژنک رابوو ئامانێت خۆ ڕاکرن و برنا لێنانگەهێ (مەتبەخێ) و چایەک ژ بو شێخی دانا سەر ئاگری زەلام ژی د پێرا رابوو خلمەتەکێ شێخ بتنێ ل ژۆر ڤه‌ ما ل وی ساتە وەختی پەنجەرەک(شبایکەک) بەرامبەری شێخی هەبوو بایەکی سار ژێ د هات هند دیتی بایەکی خۆرت هات هندەک دینارێن وەرقی دێ بێژین چل پێنجی دینار ژ پەنجەرێ فڕفڕاندن هاڤێتن بەر سنگێ شێخی، شێخ ژی ڕابوو ئەو دراڤ هلگڕت بەرێ خو دا ژۆرێ دیت جهۆرێ بەراتا ئەڤێ دبێژنێ کەشکۆل یێ دالقیایە ب سنگی ڤە ل سەر سەرێ وی دا ڕاست رابوو ئەو دراڤ خرڤەکر و دانە سەر کەشکۆلا ئاخ و بەراتا، گۆت هەر گاڤا ژن یان زەلام هاتنه‌ ژۆر دێ وان پێ حەسینم کو ئەڤ دراڤ ژ شبایکێ بایی دەرئێخستیە و من دانە سەر کەشکۆلا ئاخ بەراتا، لێ بێ چەنسی ژنکێ چای ئینا و زەلام دگەل ژنکێ گەهشت و هەر دوو سێ دگەل ئێک ئاخفتن شێخی ژ بیر کر بێژتە وان هندەک دراڤێ وە بای ژ شبایکێ دەرئێخست و من دانا سەر جهۆرێ بەراتا! دگەل هندێ ئاخفتن و گالگال ل پێ گال گالێ هات خو ژبیر کرن سوحبەتا دراڤی ب کەن، پشتی چای ڤەخوارین شێخی دەست و خاتری خاستن و دوعا کرن ژ بو مالا وان و خاترا خو ژ وان خاست و چۆ مال، ژنکێ و زەلامی گۆت رەبی مە هندرک دراڤ هەبوو مە د ڤێ شبایکێ کربوون بەرێ خو دانێ لێ نەدیتن گەریان و نەگەریان ئەو دراڤ هندابوو! هەر ژنکێ دگۆتە زەلامی من ئەو دراڤ دانا بوو سەر رەخا ڤێ شبایکێ پا زەلامی د گۆتێ کانێ چلێ هات کەس نەهاتیە ڤێ دەرێ یە پا کێ بریە، بوو وان بوو مەرەق هەفتیەکێ لێ گەریان هەیڤەکێ لێ گەریان ئەو دراڤ نەدیتن ئەلمهم بێ ئۆمید بوون، بەس شکا وان کەفتە نک شێخی، ژبەر کو وان هەردووکا د زانی یێ د پەنجەرێ دا پشتی شێخ هاتیە مالا وان ئەو دراڤ هندا بوو،ژنکێ گۆتە زەلامێ خو توو بیژی شیخی ئەو دراڤ بربت زەلامی گۆتێ ب خودێ ئەز باوەر ناکەم بەس هەموو تشت ل دنیایێ چێ د بن ژبەر کو بتر ژ شێخی کەس نەهاتیە مالا مەیە بەس ئەم چ بێژین مە ب چاڤێ خو نەدیتی یە هیڤیدارین خودێ دیار کەت.

 سال بورێن و گوندی رۆژ بۆ رۆژێ یێ قەدرێ شێخی دگرن و بەحس و بازارێ گوندی رێزگرتنا شێخی یە و مێڤانداریا شێخی یە، ئەوێ مالا بەلنگاز هزر و مەرتالێن خو کرن گۆتن ب هەر حال ئەم خو ژ تفاق و خێرا گوندی ڤە ناکەین کا گوند چ د کەتە دڤێت ئەم دگەل گوندیێن خۆ بین ژنکێ گۆتە زەلامی مال ئاڤا ب خودێ تو ب یا من ب کەی ئەم دێ جارەکا دی شێخی میهڤان کەین بلا بێتە مالا مە شیڤەکێ فراڤینەکێ جارەکا دی بخۆت خو دنیا خراب نابت هەرە جارەکا دی بێژە شێخی کەرم کە مالا مە بلا بنە دوو جار سێ جار سالێ خوارنێ ل مالا مە ژی بخۆت جوامێر دێ خودێ خێرا تە مەزنتر لێ کەت، ئەڤ یابووی ژ بیرکە مه‌به‌ست ژێ سالفا دراڤی؟ زەلامی گۆتێ حەرمەت ب خۆدێ من ژی دڤێت بێژمێ بەس توو د زانی نەکو ئەز بێژمێ وی ئەو دراڤ بربت دێ شەرم کەت بهێتە مالا مە و هەگەر هات ژی دێ ب دلەکی شکەستی هێت ژبەر سالفا دراڤی ئەز شەرم دکەما بێژمێ، نە کو وی ئەڤ شاشیە کربیت، ژنکێ گۆتێ نانە مال ئاڤا هەرە بێژێ هەگەر هات و نەهات توو بێژێ ئەڤە ئه‌ركه‌، جارەکا دی زەلامی قەستا مالا وان کر و گۆتێ شێخ توو فلان رۆژێ مێهڤانێ مەیی دێ فراڤینا تە دروست کەین، شێخی ژی گۆتێ سەر چاڤا ئەزی حازرم ب ئەزنەها خودێ دێ هێم، وەکی هەر جار ژنکێ و زەلامی کاروبارێ شێخی کرن کا خودێ چ کریە رسق بۆرا حازر کرن و دانانە بەر شێخی، هەر سێ کا پێکڤە خوارنا خۆ خارن کابانیێ چایەک ژی بۆ را ئینان چایا خۆ ژی ڤەخوارن، شێخی ل سەروبەرێ وان ڕێنی ئەڤ ژن و مێر وەکی جارا دی نە د دلخۆشن و گەلەک دلمای نە هەچکو ڤان مشکلەک هەیە خولکێ وان گەلەک یی نەخۆشە کا پرسیارەکێ ژ ڤان ب کەم خێرە! جارا دی ئەز هاتم ڤان گەلەک سوحبەت و کەنی و ئاخفتنێن خۆش بۆ من دکرن ئەڤە خێرە ڤان، شێخی ژی گۆتە وان ئەرێ هەوە خێرە هون وەسا د دامایی وە مشکلەک هەیە تشتەک قەومیا چ بیە؟ ژنکێ ژی گۆتێ شێخ ب خودێ مە چ مشکلە نین بەس ئەم شەرم د کەینە بێژینه‌ تە، شیخی گۆتێ نانە هەر چ هەبت بێژن دا ئەز ژی گۆهداربم بەلکی خودێ یە ئەز بوو وە چارەسەر ب کەم، گۆتنێ شێخ تە ڕاستی بڤێت هەوا پارسال مە تو مێهڤانکری ل وێ رۆژێ مە هندەک دراڤ هەبوو مە دانابوو د ڤێ شبایکێ دا و ئەم د گەرێن و نا گەرێن ئەو دراڤ هندا بوو کەس نەهاتیە مالا مە ومە چ زارۆک نینن و بتنێ ئەم هەر دووک د ڤێ مالێ دا د ژین و مەژی نەبریا بەس تویێ هاتی ناڤ خانیێ مە و ئەم شەرمێ ژ تە ژی د کەین بێژینە تە ئەو دراڤ نەدیتی یە نە بریا، شێخی گۆتا وان ها یەعنی ژبەر وی دراڤی هوون د عاجزن هەر دووکا دگەل ئێک گۆتێ ئەرێ ب خودێ، شێخی گۆتا وان من یێ دیتی، ژنک و زەلام شاقس مان هەر دووکا جارەکا دی گۆتێ چاوا تە دیتی یە، شێخی گۆت ب خودێ وەختێ هەوە خوارن بۆمن بەرهەڤ دکری بایەکی تەزی ژ ڤێ شبایکا هەوە د هات ئەز بتنێ یێ روونشتی بووم هوون  مژوولی دروستکرنا خوارنێ بوون، من هند دیت بایەکێ ب قوەت هات ئەو دراڤ ژ شبایکێ هاڤێت بەر سنگێ من و من ژی ئەو دراڤ ڕاکر دا ب دەما ئێک ژ هەوە بەلێ هوون مژوولی فراڤینا من بوون، من ژی بەرێ خۆ ل خانی گێرا راست من ئەڤ کەشکۆلا ئاخ و بەراتا دیت من ژی ئەو دراڤێ کاخزکی چل پێنجی دیناربوون من دانانە سەر کەشکۆلا (جهۆرکی) ئاخ و بەراتا من هزر کر هەر دێ ئێک ژ هەوە زیارەتی ئاخ و بەراتا بت دێ وی دراڤی بینن وەختێ شێخی گۆتی ژنکێ و زەلامی ل ئێک و دوو رێنی و سەرێ خۆ شۆرکرن و گەلەک شەرم کرن، شێخی جارەکا دی ب دلمایی ڤە گۆتە وان ئەرێ هەوە ئەڤە دەمێ سالەکێ یە دوعایەک نەکر سبەیکەکێ هێڤارەکێ هوون زیارەتی ڤی جهێ پیرۆز نەبوون عیدەکێ سەرسالەکێ رۆژیا! بەس دیارە هوون زیارەتی ڤان ئاخ و بەراتا نەبووینە هەما دا وە دراڤێ خۆ ژی دیتبا بەلێ دیارە ئەڤ کەشکۆلا ئاخ و بەراتا بەس بۆ مەدحا و دەره‌وا هەوە ل مالا خو دانایە بۆ مەنزەری و کەشخاتیێ یە مانە گونەها تو چرایەکی ل مالا خۆ دانێیی و هەموو هەلکەفت و رۆژیێن چارشەمبوویا توو وی چرایی نە ڤێخی یان کەشکۆلا ئاخ و بەراتا ل مالا خو دا دانێی هەرۆژ زیارەتی نەبی ئەڤە هوون چتۆڤ مالن بەشەرن هەگەر بۆ مەدحێ و مەنزەری یە هیڤی د کەین وەسا نەکەن ئەڤ کارەکی خراب و گونەهە ئەڤە سالەکا هوون زیارەتی ئاخ و بەراتێن خۆ نەبووین لێ ب دلەکی مەلول ژنکێ و زەلامی داخازا لێبورینێ ژ شێخی کر و گۆتنێ ئەم دێ ل سەر دەستێ تە تۆبەکەین و سۆز بت ژ نها و پێڤە رۆژەک ل سەر مەدا دەرباس نەبت ما ئەم دوعایێن خۆ بکەین و زیارەتی ئاخ و بەراتێن خو ببین، ئەڤجا هیڤی یە چرا و تۆبەرکێن خاسا و نیشان و مشور و کەشکۆلێن ئاخ و بەراتا نەبەس ژ بو مەدحا و مەزهەری دناڤ مالا دا بن بەلکی پیرۆزیا خۆ بلا هەبت و رێزێ لێ بگرن

ئەڤ سەرهاتی من ژ زار دەڤێ خێری بیبو یێ مام قوتوی وەرگرتیە و نڤیسیە و بەلاڤکریه

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi