ته‌مموز 27, 2024

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

مه‌هدى حه‌سه‌ن :(بێلنده‌) د باوەریا ئێزدیان دا

(بێلنده‌) د باوەریا ئێزدیان دا
مه‌هدى حه‌سه‌ن
ھەر وەکی هونێن بەرێز د زانن دوو جۆرێن بێلندا ھەنە جۆرەك دبێژنێ بیلندێن پیرافات (بێلندێن پیرا)و بێلندێن دوویێ دبێژنێ (بێلندێن گشتی)د باوەریا مە ئێزدیان دا بێلندا رۆژا داھر بوونا سڕ و كەرامەتا شیخادی یە سلاڤێن خودێ ل سەر بن ، زانایێن ئولی دبێژن بێلندێن پیرا د کەڤنە ئینیا ئێکێ ژ چلێ زڤستانێ ل ژمارا رۆژھەلاتی ل ڤێ رۆژێ بێنا کەرەمێ ھلدایە و سڕ و كەرەما شیخادی داھربیە ل مالا پیرافات و لڤێ رۆژێ بیرافات کری یە عید و د بێژنێ بێلندێن پیرا و پیرافات، تەنها پیرێن پیرافات و مجێورێن پیرافات رێ و رەسمێن وێ عیدێ د گێرن ئەوژی ل ئینیا بوری ئەو رێ و رەسم هاتنە گێران و ئینیا دوویێ ل ڤان بێلندا ئەڤا د بێژنێ بێلندێن گشتی کو هەمی ئێزدی ڤان رێ و رەسما دگێرن ل ڤان هەر سێ رۆژا و رۆژا چارێ دکەنە عید د باوەریا مەدا ل ڤان رۆژا شیخادی قەستا لالشێ و ناڤ وەلاتی كریە ئێزدی ب گشتی ب کەرەما شیخادی شادبینەو پێ حەسیانە گۆتینە بێلندا و ھەتا نھا ئەڤ رۆژ ب حەسابن و رێ و رەسم د ھێنە گێران وەکی دیار ئەڤ جەژن( عیدا بێلندا ) ئێک ژ کەڤنترین جەژنێن مە ئێزدیانە سەخمەراتی ئەڤ عید یە گرێدای سڕ و كەرامەتا شیخادی یە هەر وەسا پەیوەندی وەرزێ چاندنێ و مری ژی هەیە ، ئەڤ سال ل رێككەفتی (٢٠٢٤/١/٢)ێ بێلندەنە رێ و رەسمێن گرێدایی ڤێ عیدێ هەنە و رۆژا (٢٠٢٤/١/٥)ێ جەژنا عیدا بێلندا یە،ل ڤان بێلندا هندەک رێ و رەسمێن تایبەت هەنە وەکی لخارێ دیار :
١- گوڕكا گای
٢-چوونا سەر تربا (گورستان)
٣- خەولێر
١- گوڕگا گای: ئەڤە ئەو رێو رەسمە دەمێ جۆتیار ژ كارێ خۆ دزڤرن دەوارێن خۆ دسەر ئاگری ڕا دەرباز دكەن ، ئاگر ڤێرێ ھێمایە ژبۆ خێر و بەرەكەتا رۆژێ ، ل ھێڤارا جەژنێ زارۆك و گەنجێن گوندی مال ب مال دگەڕن و ھەر مالەك ئاگرەكی ژ رەشكێ ھلدكەت و خودانێ مالێ ( جۆتیار)دەوارێن خۆیێن جووتی ، ل سەر ئاگریرا د بۆرینت و كابانیا مالێ ھژیر و مێویژ و شەكرۆكا ، دگەل ھندەك گەنم و جەھی ، بسەر واندا ھلادڤێژت ،ئەڤ رێورەسمە بەری ھەزاران سالا دھاتە گێران.
٢- چوونا سەر تربا (گورستان) : ھەر ل ڤێ جەژنێ ھندەك ڕێورەسم تایبەت ب مری ڤە د گرێداینە ئەوژی چوونا سەر تربا ھەرۆژ ل ھەر سێ رۆژێن بێلندا کابانیا مالێ کار و بارێ خو دکەت و دچتە سەر مریێن خو دروستكرنا سەوكا وسەرژێكرنا سەربرەكێ و ب خێرا مریێن خۆ دابەش دكەن لسەر جیران و گوندیێن خۆ و بەلنگازا بەلاف دکەن وناڤێ مریێن خۆ د ئینن فەرە هەر کابانیەک سفرەکێ ژ زادی بەرهەڤکەت و ڤان هەر سێ رۆژا زیارەتی گورستانێ مریێن خو ببن و وی زادی ب خێرا مریێن خو ب دەن و نابێ مریێن خو هلینن ئێک ئێک .
٣-خەولێر : ھەروەسا دڤێ جەژنێ دا نانەكی تایبەت ژی دئێتە چێكرن دبێژنێ (خەولێرە) ،ھێڤارا جەژنێ خەولێرە دئێتە شكاندن ، و پرت پرت دكەن ب قەدەر مرۆڤێن مالێ ، ئەوێ مێویژد بەھرا ویدا دەركەفت ،دئێتە خەلاتكرن و رزقێ مالێ ل وێ سالێ ل سەر پشكا وی ییە ،ئەڤە ل خاترا شیخادیێ دوویێ ھاتیە کرن، دەمێ شیخادی ل بۆزا (١١) برا ھەبوون وەک
سەبەقا قەولی دبێژت:
یازدە خەندکێت کوورن
ھەفت ژێ تارینا
و چار ب نوورن
ول خاترا کەرەما شیخادی دەیکا وان خەولێر بسەر وان دا بەلاڤ کر و ل وی دەمی نافکا زەیتونێ دبێژنێ حەجول ناڤ و خەولێرێ کربوو و ل بەھرا شیخادی دەرکەفت و ھەتا نھۆ ئەڤ رێورسمه‌ ب وی تەرزی ب رێڤە دچت.

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi