پتریا ئهو كهسێن تووشی نهخوەشیا زههایمهرێ دبن ژنن
WAAR-دهۆک:
ئامادەکرن: رهڤین سالح
ئاماران وهسا دیاركرینە كو رێژەیا ئهو ژننتووشی نهخوەشی یا زههایمهرێ دبن ل سهر رێژەیا زهلامان كهتییه
ڤهكولینهكا نوو ژ لایێ ڤهكولهران ڤه هاتیه ئاشكراكرن ل زانكویا ستاند فورد یونێڤێرستی Stanford University)) ، ئهو ژنێن تووشی نهخوەشیا زههایمهرێ دبن رێژا وان پتره ژیا زهلامان، ئهڤه ڤهدگهریت بۆ وێ چهندێ كو ژن پتر ژ زهلامان دژین، ب بهراوردییا جیناتان و یا بایلوجی كارتێكرنێ ل پیراتییا ژنێ دكهت، دیسان سهرباركێن ژیانا جیاواز ئهوا ژن ل دووف دچیت دبیته ئهگهرێ بلندبوونا مهترسییێ كو تووشی نهخوەشیا ببن، دیسان كارتێكرنێ ل چارهسهرییا وان ژی دكهت .
ڤهكۆلهرا سهرهكی یا ڤێ ڤهكۆلینێ د. ماریا کاریلۆ(Maria Carrillo) ئاشكراكرییه كو هندهك بهلگهیێن بایۆلۆجی ههنه كو بوومه دیاردكهن ئهوێن توشی ڤێ نهخوەشییێ دبن پترییا وان ژنن و رێژەیا زهلامان بۆ تووش بوونا ڤێ نهخوەشییێ یا كێمه، لێ ڤهكۆلهر پێدڤی ب دڤچونا ناف كووراتییا ههیه داكو وان ئهگهرێن ل پشت ڤێ نهخوەشییێ ئاشكرا بكهن .
ههروهسان خواندنێن كهڤن ئاماژه ب وێ چهندێ دابوون، كو رێژەیا وان ژنێن تووشی نهخوەشیا زههایمهرێ دبن پشتی ژیێ 65 سالییێ یه ئهڤ رێژهیە بلند دبیت دورێن 1-6%، لێ ل دهف زهلامان ئهڤ رێژهیە بلندبیت دورێن 1-11% ، بهلێ ئهڤ هژماره ئاماژهێ ب وێ یەکێ ددهت كو زهلام پتر ژ ژنان تووشی ڤێ نهخوشیێ دبن ، لێ ژبهركو ژن بۆ ماوهیهكێ درێژ دژیت، لەورا رێژەیا ڤێ نهخوەشییێ ل دهف ژنان مهزنتره .
دیسان ڤهكۆلهران ئاماژه ب هندێ دا یه كو ژن پترژ زهلامان دژیت نێزیكی چوار ههتا پێنج سالان، نهخوەشییا زههایمهرێ ئهو 20 سال بو بهری بهێته دهست نیشانكر ههبوو، لێ ئهف نهخوەشییه ب شێوهیهكێ مهزن شوونوارێن خوە ل دهف ژنێ دهێلیت، زێدهباری چوونا وێ د قووناغهكا ب زهحمهت دا ئهو ژی قووناغا راوهستانا عادهیا مەهانە.
ههروهسان ڤهكۆلهران ئهو ژی زێدهكرییه ههبوونا بهلگهیان ل دۆر خرابییا بارێ ساخلهمی یا ژنێ دهما تووشی نهخوەشیا زههایمهرێ دبیت كو ب شێوهیهكێ مهزن جیاوازی یا ههی دگهل زهلامان، دیسان د پشكنینان دا دیاربیت كو قهبارەیێ مهژی بهرهف بچووك بوونێ ڤه دچیت.
وڤهكولهران شیان پشتی ڤهكولینێ نێزیكی 8,000 كهسان ژ وێ جینێ دهست نیشانكهن یێن بوویه ئهگهرێ بلندكرنا مهترسییێ ب نهخوەشیا زههایمهرێ، ودگوتنێ ApoE-4، كارێ ڤێ ئهوه كو رێژا ڤێ نهخوشییێ كێم بكهت ل دهف ئافرهتان .
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
