نیسان 20, 2024

Lalish Media Network

صحيفة إلكترونية يومية تصدر باشراف الهيئة العليا لمركز لالش الثقافي والاجتماعي في دهوك - كوردستان العراق

هێلان چیا:بلا ب دروشمێ‌ ژن ژیان ئازادی هەموو ژن تەڤلی هەشتێ‌ ئادارێ‌ بن

بلا ب دروشمێ‌ ژن ژیان ئازادی هەموو ژن تەڤلی هەشتێ‌ ئادارێ‌ بن

هێلان چیا
ل دەستپێكێ‌ ئیرۆ هەشتێ‌ ئادارێ‌ ل هەموو ژنێن زەحمەتكێش و كەدكار و رێكخستی و پێشەنگ ل هەموو جیهانێ‌ پیرۆز دكەم وتایبەت ل ژنێن كورد ئەوێن ئیرۆ خوەدی فكر و ئایدولوژی و فەلسەفەك رەوشەن هەی ژ بوو نەتەوەیا خۆ و دەنگ ڤەدای ل جیهانێ‌،ژبەر كو هەر ئەو ژن بوون بووینە خوداوەند و مرۆڤایەتی ئافراندی و زەلام ژ خەتا گیانبەران دەرخستین،هەر ژن بوو گشتوكال چاندی و یەكەمێن جار جڤاك ئافراندی یەكەمین جار كۆمەلگەه پێشخستی هەر ژن بوو ،زەلام د دەستپێكێ‌ دا دناڤا ژیانەك هوڤانەدا بوون واتە هوڤبوون.

ژنێ‌ كۆمەلگەه ئافراند و فێری چاوانیا بدەست خستنا خوارنێ‌ و ڤەخوارنێ‌ كر،و ژیانەك كومەلكاری پێشخست،ژن بوو ئاگر پەرەسەندی،ژبەر ڤی سەدەمی ژن یا ب هێزە،ژبەركو كاركرنەك ب رەنگەكێ‌ كۆمەل كو ژمارەك زێدە ب هەڤرە بوون هێزەكا مەزن ل پێش خۆ ئافراند،لەوان مسوگەرە ژن ژ زەلامی بهێزترە و ل پێش زەلامیە،ژبەركو زەلام دناڤا هوڤاندان بوون و چاڤ نەترس و كارێ‌ وان بەس لێدان و شكاندنە،راستیەك دناڤا مێژوویێ‌ دا هەیە ئەم میناك بینین،كو ژنان رۆلەك سەرەكی د مێژوویێ‌ دا هەیە د مرۆڤ بوونێ‌ و مرۆڤایەتیێ‌ دا،كو ب ملیۆنان سال دەربازكرنە،ژن نەتەواو نینن بەلكو د رەوشەك تەواو و تەواوكەردانە،ئەو هێزا كو كۆمەلگەها كومونەی دەستپێكێ‌ ئافراندی هێزا ژنێ‌ بوو،خوداوەندا وێ‌ ژی ئەشتار بوو و كو لسەر زمانێ‌ هەموو گەلان تێت ستار ئانكو ستێرك د زمانێ‌ مەدە واتەیا خۆ هەیە،ئەو بخۆ د راستیێ‌ دا ئێكەمین خوداوەند ئانكو مێخوداوەند بوو،دوورا نێرخوداوەند دەركەتنە،واتە ئێكەمین سەردەمێ‌ ئاڤاكرنێ‌ و دامەزراندنا كۆمەلگەهێ‌ دا ژن بوون نوونەراتیەكا مەزن و پێشەنگتی دكر،پێویستە ڤێ‌ راستیێ‌ ب سەلمینین كو ئاڤاكرنا جڤاتا گوندا هەیا دگەهتە گرنگترین قۆناغا شۆرەشێ‌ تا رادەیەكێ‌ مەزن د دەوروبەرێن چالاكیا ژنێدا پێشخست،ئیرۆ رۆژەك ژ رۆژێن هەرێن پیرۆزێن ژنایە ،وەك دئێتە زانین هەشتی ئادارێ‌ رۆژا جیهانی یا ژنان ل سالا ١٨٥٧ ل باژارێ‌ نیویورك ل ویلایەتێن یەكگرتی یێن ئەمریكا ب سەدان ژن كەتنە قادان و مێتینگان و رێپیڤان كرن سەدەمێ‌ وێ‌ رەوشا نەمرۆڤایەتی تێدا د ژیان،پۆلیسان رێ‌ ل هەمبەر گرتن و كارگەهەكا كو ژن تێدا بنەجه و نیڤەك ژ وان ژنان پەنابەر بوون شەوتاند و ١٠٥ ژن تێدا بوون قوربانی ئەڤێ‌ بوویەرێ‌،و ب رەنگەكێ‌ توند پۆلیسان سەرەدەری ب وان ژنان رە دكرن،لێ‌ هەر ئەو ژن د سور بوون و لسەر وان بیر و بۆچونا، ژنان دوان كۆمبوون و چالاكیان دە دەستكەفتێن باش بدەست خستن،و ژبەر وێ‌ یەكێ‌ بەرپرسێن سیاسی ناچاركرن كو داخوازیێن وان جێبەجێ‌ بكن ،پشتی دوو رۆژان ژ وان دوو كارگەهێن(رستن و چنینێ‌)كاردكرن شیان یەكەم سەندیكا ل ئەمریكا پێك بینن،ئەڤە نە ژ سەدەما خواستنا ژنان بوو بەلكی ئەوان ژنان درێژی ب وێ‌ قادێ‌ دا و لسەر داخوازیێن خۆ د سوربوون،ژبەر وێ‌ یەكێ‌ جارەك دن ل ٨ئادارا ١٩٠٨ل هەمان باژار دیسان كەتن قادان و لبن دروشمێ‌(نان و گول)،هەر ژنەكێ‌ ب دەستێن خۆ نان بلند كر و ئەڤێ‌ واتەیا خۆ هەبوو،و دڤێ‌ قادێ‌ دا داخوازیێن خۆ بانگ دكرن:كێم كرنا دەمێ‌ كاری،قەدەغەكرنا كارێ‌ زارۆكان،دیسان تەڤلی بوونا ژنێ‌ د سیاسەتێ‌ دا میناك دەنگ دان و بریاردان،ل ٨ئادارا١٩٥٨هەمان باژار ژنان ئەڤ بیرئانینە بلند راگرت و بریاردا هەر سال ڤێ‌ بیرئانینێ‌ زیندی بكن و ئاهەنگا بگێرن وەكە جەژنەك بت ژبۆ ژنان و بەردەوام هەولددان ڤێ‌ رۆژێ‌ بكن رۆژا جیهانی یا ژنان،ژبەر ڤێ‌ یەكێ‌ كۆنگرێ‌(كوبنهاگن)ێ‌ دانیماركێ‌،١٧ نوونەر داخواز كرن،د دەمێ‌ كۆنگرەیی دا شاندێ‌ ئەمریكا داخواز كر كو رۆژەك بێت دانین ژبۆ رۆژا جیهانیا ژنان یەك ژ وان ژنێن ئەڤ داخوازیە كری هەڤالا لینینی بو كلارا زیدكین بو،رێكخراوێن نەتەوێن یەكبوویUN ل سالا ١٩٧٧داخاز ژ وەلاتان كر رۆژەكێ‌ دەستنیشان بكن ببتە رۆژا جیهانی یا ژنان،پتریا وەلاتان ژی بریاردا ل ٨ ئادارێ‌ بكەنە رۆژا جیهانی یا ژنان،و ژبەر ڤێ‌ ژی هەموو سالا ٨ئادارێ‌ كو بناڤێ‌ ٨ مارس تێت ناسكرن ب زیندی رادگرن و وەكا سیمبولەك مەزن ب بیرتینن،و دبتە بیرئانینەك ل وێ‌ زۆرداری و توندوتیژی ونەیەكسانی و ئەو دەستهەلاتا لسەر ژنێ‌ دهاتە كرن.

گەر ئەم د ڤێ‌ رۆژێ‌ دا باس ل رەوشا ژنێن كورد بكەین یێن سەردەمێ‌ مودرن و دشارستانیەتێ‌ دا دژین و ڤێ‌ رۆژێ‌ شرۆڤەبكەین،راستە ئەم ڤیێ‌ رۆژێ‌ دڤان چەند سالێن داویێ‌ یە زیندی دكەین،رەنگە هەیا نها ٩٥%ڤێ‌ رۆژێ‌ زیندی ناكەن و نزانن چ رۆژەك مێژووییە ژبۆ ژنێ‌،و نزانن ژن كیە و ماف و ئەرك و ئازادیا وێ‌ چیە،ئەو كۆمەلگەها هەیا نها باب سالاری و كاپیتەلیزم و دەستهەلاتا ئالیەكی و ئەشیرەتگێری و ئولی ل سەر هون دبێژن ئەڤ رۆژ چاوا بێت زیندیكرن؟ئەرێ‌ ئەو ژنێن خوداوەند و گشتوكال چاندی و سەرۆك و سەروەر ل كیڤە مان،گەلو سەدەما ژ دەست دانا كۆمەلگەهێ‌ و پاشكەتنا وێ‌ چ بوو؟،ئەرێ‌ ئەو چ رۆژە كو رێكخراوەكا ژنان یان یا مافێن مرۆڤان..هتد،بێتە سەر شاشەیێن تیڤیێ‌ و باس ل ڤێ‌ رۆژێ‌ بكت و ئەو رێكخراو یا ئالیەكێ‌ سیاسی بت و مزایدا بكت و كادرێن ئالیا بن ب كولەتیا خۆ باس ل ل رزگاریا ژنێ‌ بكن،ئەرێ‌ ئەڤەنە ڤێ‌ رۆژێ‌ ل كوردستانێ زیندی دكن،من باس ل وان ژنان نینە یێن كو نها جەسەدێ‌ وان د ژیانێ دا نەمای و د مێژوویێ دا شوپا وان بەردەوام دكە و نەهاتینە ونداكرن ،من باس ل وانە یێن هێشتا ل بن دەستهەلاتداریێ‌ دا و كولەداری و كاپیتەلیزمێ‌ دا دژین و ژیانەك بێ‌ بریار بێ‌ ئازادیا فكری و هەرەشێن جەسەدی و حێشترێ‌ و ئاقلێ‌ مریشكێ‌ دا دژین و رەگەزێ‌ خۆ بتنێ‌ ژبۆ رازاندنێ‌ و رەگەزایەتی و سێكسی ناس دكت،یان دەستكاریێ‌ د سروشتێ‌ خۆدا دكن ژبۆ هندێ‌ كو د دەمەكی دە خۆ خوەشك ببینت د چاڤێن رەگەزێ‌ بەرامبەری خۆدا،ئەگەر ئەز ڤێ‌ رۆژێ‌ ل ژنا كوردستانێ‌ ب گشتی پیرۆز كەم دبە ئەز شاش بم،لەوان دبێژم ب رێژەكا كێم لوان ژنان پیرۆز یێن ٣٦٥ رۆژاندا تێكوشینێ‌ بەرخودانێ‌ دا هەیا نها د چەپەرێن شەری دا و پاراستنا وەلاتێ‌ خۆ دكن یێ‌ زارۆكێن خۆ ب ساخلەمی پەروەردە دكن یێن دخوونن ژبۆ داخوازا مافێ‌ خۆ و تەڤا ژنێن بن دەست ئازاد دكەتن،ئەرێ‌ لێ‌ پیرۆز ناكەم ل كۆمەلگەها ئەز تێدا دژیم ژبەركو نزانن ئەڤ چ رۆژە و ژبۆ چ پیرۆز دكن،هەموو رۆژ ژبۆ مە بێنڤەدانن و جەژنێن مە هەموو ب هەروە دەرباس دبن سەما و دیلانا ڤان جەژنا یا زەلامایە،چ جەژنەكە هەیا نها ژن وەك ئالاڤەكی بكار دئینن و بازرگانیێ‌ پێدكەن ژبۆ تێربوونا حەزێن خۆ و ب لەش فرۆشیێ‌ ناڤ دكن و دكەنە دیاری ژبۆ بەگ و ئاخا و سەروەت و سامانی و ب سڤكترین بونەوەر ل قەلەم ددەن.

چ جەژنەكە لڤێرێ‌ ژن هێشتا كولەیە و خوە ب شوكرنێ‌ و ئازاد دكت ب رێیا زەلامی هێشتا ژن ل پێش زەلامی نینە،هێشتا هیڤیێن من یێن د گۆرێ‌ تاری دە،چ رۆژە ژنێ‌ ب گۆری دلێ‌ خۆ یێ‌ بێ‌ هەست قەتل دكن و د شەوتینن و دكەنە ناموسا خۆ،ژبەركو هێشتا ل ڤێرێ‌ سەردار و سەروەر پلە بلند زەلامن و ژن د بچوكترین پۆستدا نە،ل بیر دئینین كو ل سەرانسەری جیهانێ‌ شانازیێ‌ ب ژنێ‌ دبەن و دكەن بلنترین پۆست و پلە و ددەنە ژیان كرن و مافێ‌ وێ‌ دەنێ‌ و ئازاد دكن،ل وەلاتێ‌ من سڤكرن و بێ‌ هەست و توندوتیژیێ‌ بێ‌ بریار كەرامەتا مە دشكێنن،لەوان دبێژم ئەڤ ساخكرنە تەنێ‌ ژبۆ وان زەلامانە یێن ل فەیسبۆكی ب ناڤێ‌ كچان دئاخڤن و و بناڤێ‌ مافێ‌ ژنێ‌ دوو دوو ژنان ل خۆ مەهردكن و كچێن ١٥ سالی ب خوەرە د زەوجینن،دڤێ‌ بێژن رۆژا جیهانیا زەلامان ل ژنێن كوردستانێ‌ پیرۆز،د ئیسالدا پێویستە گرنگترین پرس پرسا ژنێ‌ بت سەرخوەبوونا وێ‌ ژبەر هندێ‌ ژن بندەست بت كۆمەلگەها مەژی دێ‌ هەر تم قوربانی بت،پێویستە ئەو قوربانی و رۆلێ‌ ژنێ‌ د ئیسالدا ژبۆ كوردستانێ‌ و جیهانێ‌ وێنەیەك دن نیشان بدەن ب بەروڤاژی وی رەنگی بت یێ‌ كو كۆمەلگەها باب سالاری و ئێمپریالیزم و كاپیتەلیزمی بت،ژبۆ هەموو یان خویایە كو ٣/٨/٢٠١٤ كا چ كارەسەتەك ب سەرێ‌ ژنێن ئێزدی ل شنگالێ‌ هات و ئەڤ ژ وی دەمی و هەیا نها ب هەزاران كچ و ژن و زارۆ د دەستێن هوڤێن داعش دە سەرەدەریا بێ‌ وژدانی تێت كرن،دیسان ئەوێن ژ دەستان دەركەتین ژی باندۆرا نەخۆشیێن سایكولوژی و كۆمەلایەتی لسەر قوربانی و خێزانێن وان دروستكرن كو ب هەزاران چیرۆكێن جەرگ بر و كەزەب شەوتی ب سەری هاتینە،و زارۆ بێ‌ سەمیان مایینە…هتد،ل سەر ڤێ‌ كەیسێ‌ و پرسێ‌ و ئالیكاریا قوربانیان،ئەركێ‌ هەرێ‌ مەزن ل سەر حكوومەتێ‌ یە و رێكخراو و ب تەمامی ل سەر هەر تاكەكێ‌ كۆمەلگەهێ‌ بۆ چارەسەریەكا ب لەز و لەزگین ژبۆ وێ‌ ژینێ‌ ژیانێ‌ ببینیتن،دیسان رەنگەك و وێنەك دن ژ كوردستانێ‌ ژنێن د تێكوشینێ‌ دا و بەرخودانێ‌ وبەرگری ژ مافێن مرۆڤا و قوربانی ژبۆ ئاخا وەلات و ل بەرامبەر هێزێن چەكداریا تیرۆرستا داعشێ‌ شەری بكن و بەرگریێ‌ ژ ژنێن كورد دكن،ئەڤ نە شانازیە ژبۆ كوردستانێ‌ بەلكو ئەڤە ژبۆ كوردان شەرەفەك مەزنەو ب بهایە وێنەیەك جودا ل سەر كوردستانێ‌ دئێت كێشان،ب لێبۆرین ڤە بەلكو هەیا نها ژن تێن قەتلكرن و توندوتیژی بەرامبەر ژنا هەرمایە،دگەل هەبوونا كۆمەلەك یاسا بۆ پاراستنا ژنان و ئەو رێیێن ئەو ددانن ژبۆ ژنان،لێ‌ هەر نكارن ژنێ‌ ب پارێزن ژ دەستێن درندە و كەسێن دژی ژنان،پێویستە چاڤێن یاسایێ‌ و رێ‌ یان ڤەكەین ژبۆ حكومەتێ‌ كو بەرپرسیاریەكا جدی وەرگرت د پاراستنا ژنان دا و رێكخستن و ئاڤاكرن و پێشەنگاتیا وان دە.

ل داویێ‌ دبێژم ٨ئادارێ‌ رۆژا نەفرتانە ل یاسا و رێسایێن دەستهەلاتێ‌ و كاپیتەلیزمێ‌ و ئەمپریالیزمێ‌ و كۆمەلگەها باب سالاری،رۆژا نیبوونێ‌ و یەكسانی و هەڤپشكرنێ‌ و هەڤچارەنڤیسا و درێژی دان ب خەباتەك ب رێكخستن و شكومەندانە و زەلامێن یەكسانی خواز،بۆ ب دەست خستنا دنیایەك یوتوبیا و خالی ژ ئیسلامێ‌ و رێسا و یاسایێن وێ‌ ژ ستەم و بێ‌ مافی و كۆمەلگەهەك ئازاد…كۆمەلگەهەك ئازادە،واتە ژن كۆمەلگەهەكە هەیا ئەو كۆمەلگەه ئازاد نەبت جڤاكا وە ئازاد نابت،و ژنا كورد وەكر هەر ژنەكا جیهانێ‌ ڤێ‌ رۆژێ‌ ب سیمبول بزانت و هەر ٣٦٥ رۆژ رۆژا وێیا تێكوشینێ‌ و جەژن و پیرۆزی بن،لەوان دبێژم ئیسال بلا ب دروشمێ‌ ژن ژیان ئازادی هەموو ژن تەڤلی هەشتێ‌ ئادارێ‌ بن و ببن خوەدی ماف و بریار و فكرەكا ئازاد و ژیان بەردەوام بت نە راوەستت.

تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی

مقالات ذات صله

الرد

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Copyright © 2021 by Lalish Media Network .   Developed by Ayman qaidi