دڤێت كار بۆ ئاڤاكرنا ئێزدیاتیێ ل هەر وەلاتەكی ئێزدی لێ بن بێتە كرن
دیدار:بەختیار قادر
(خەلات شێخ موراد)بەرپرسێ بنگەهێ لالش ل ئەلمانیا ددیدارەكێ دا بۆ رۆژنامەیا دەنگێ لالش راگەهاند،دڤێت كار بۆ ئاڤاكرنا ئێزدیاتی ل دەرڤەی وەلاتی بێتە كرن نەك هەر ئەلمانیا،بەلكو هەر وەلاتەكی ئێزدی لێ بن،ب قەناعەتا من تارادەیەكی باش كوردێن ئێزدی ل گەل جڤاكێ ئەلمانی گونجاینە،دبێژت ژی بنگەهێ لالش ژ هەر مال و كۆمەلەكا دی یا كوردێن ئێزدی زێدەتر نێزیكی حكوومەتا ئەلمانیا بوویە.
دەربارەی ئاڤابوونا ئێزدیاتیێ ل ئەوروپا و ب تایبەت ل وەلاتێ ئەلمانیا(خەلات شێخ موراد) دیاركر، بێشك ئێزدیاتی دڤێت كار بۆ را بێتە كرن ل دەرڤەی وەلاتی نەك هەر ئەلمانیا ،بەلكو هەر وەلاتەكی ئێزدی لێ بن ئەو ئەرك زێدەتر دكەفتە سەر ملێ مال و كۆمەل و بنگەهێن رەوشەنبیری و كۆمەلایەتی كو خەلكێ لێك ب جڤینن و رێ ورەسمان نیشا جیلێ تازە بدەن و زێدەتر پێش وی جیلی دایك و بابان راكێشن بۆ هاتنا ڤان مال و كۆمەلان كو بەشداری رێ و رەسمان بن،ئەم وەكو بنگەهێ لالش مە هەتا نۆكە چار خۆلێن فێركرنا ئێزدیاتیێ ڤەكرینە و هەر جار 35هەتا 50زارۆكان وێت بەشداری ڤان خۆلان بووین و دەرچۆینە و ئەم ئێزدیاتیێ ل گۆری پەیرەو و پرۆگرامێ پەروەردا هەرێما كوردستانێ هاتیە دانان ل وان خۆلێن دەست پێكێ دا مە زارۆك تێدا پەروەردەكرینە،زێدەتری ڤێ دیسان هەر جەژنەكا هەبت ئەم دەرگەهێ بنگەهی ڤەدكەین پێش وەخت یاداشتنامەیەكێ دنڤیسین و ب بانگەوازیەكێ دبێژینە خەلكی ل رۆژا جەژنێ ئامادەبن كو بزانن و كەس و كارێن خۆ ل گەل خۆ بینن،ساخكرنا ئێزدیاتیێ نە ب تنێ گێرانا ئاهنگایە ،بەلكو ئاهنگ بەشەك بت ژ ڤان رێ ورەسمان بەس یا زێدەتر كو خەلك لێ ب جڤیێت رێ ورەسمێن جەژنێ ب رێڤە بچن و ببینن كو بزانن ئێزدیاتی چیە و دا ئەڤ جیلێ ل پێ وان بێت چاف لێ بكن و ئەڤ جیلێ ل پێ بێت ئەو ژی رۆلێ مە ببینن كو ئەم ئیرۆكە دبینین.
ل دۆر گونجینا جڤاكێ ئێزدی دگەل جڤاكێ ئەلمانی،بەرپرسێ بنگەهێ لالش گۆت:ب راستی گەلێك گونجین ژ جڤاكەكی وەكی یێ مە یێ رۆژهەلاتی یێ موتەحەفم بۆ ناڤ جڤاكەكی رۆژئاڤایی یێ ڤەكری،زۆر جاران سەدمە چێدبن و حكوومەتا ئەلمانیا ب مەلایێن یۆرۆیا ژ بوودجا وەلاتێ خۆ سالانە تەرخان دكت بۆ هندێ كو هەموو رەڤەندیێن هەموو مللەتان ل گەل جڤاكێ وان بگونجتن ،كوردێن ئێزدی وەك هەر رەڤەندەك ژ ڤان رەڤەندا ئاستەنگی هەینە بێشك هندەك تشت هەینە وەكو نەگەهشتینە وی ئاستی یە و ل ڤێدەرێ تووشی ئاریشەیان دبین بەس هەتا رادەیەكی باش ئەم وەكو بنگەهێ لالش ئەم خەلكێ خۆ وەسا فێری هندێ دكەین چاوا خۆ ب گونجینننە جڤاكی بكن و وەسا تێتە تێگەهشتی كرن و زۆر جارا تەنها هەڤژینی گونجینە نەخێر وئەم نە ب وی شێوەی خەلكێ خۆ پەروەردە دكەین وەسا پێگری ب یاسایێن ئەو وەلاتێ ئێزدی لێ پێ بكن،كو پێگریێ ب یاسایێن وی وەلاتی بكن و ئەڤە گەلەكە گرنگە تەقەبل و تەحەملا یا یاسایا وی وەلاتی بێتە كرن ،زۆر تشتێن دی یێت هەین كو گونجینا رەڤەندەكێ ل وەلاتەكی ئەوروپی دا بێتە كرن ئاستەنگی وێت هەین ب راستی زۆر زەحمەتە،بەس تشتێ هەری گرنگ دڤێت ل دەستپێكێ دا فێركرنا زمانێ وی وەلاتی بت ئەگەر فێری زمانێ وی وەلاتی ببت دكارت خۆ ل گەل جڤاكێ وی وەلاتی ژی بگونجینی ب زۆر ریێن دی،ب قەناعەتا من تارادەیەكی باش كوردێن ئێزدی گونجاینە ل گەل جڤاكێ ئەلمانی، چنكو سالانە راپۆرتەك یا هەی بەحسێ هەموو رەڤەندا دئێتە كرن كی زێدەتر گونجایە ل گەل جڤاكێ ئەلمانی كی رەفتارێن زێدە خراب هەینە جاروبارا ئەم یێ دناڤ دا هەین بەس نە ب وی شێوەی و ب شێوەیەكی گشتی كورد ژ رەڤەندێن باشن.
سەبارەت گرنگیا نیشانگەهێن ئێزدیان ل ئەلمانیا ناڤبری ئاشكەراكر،دڤێت ئەم بزانین دەمێ ئەم وەلاتێ خۆ بجیه دهێلین و مە دڤێت ئەم ئد نێزیكی ئۆلا خۆ بین دڤێت ئەم هندەك نیشانگەها دانێین بۆ زارۆكێن خۆ و بۆ وی جیلی،بەلكی خەلك هەیە نێزیكی 10 سالایە سەرەدانا پەرستگەها لالش نەكریە دڤێت زێدەتر رێ نێنە تەنگكرن ئەگەر نیشانگەه چ وەكو سمبول ئەو نیشانگەه بێنە دانان ل هندەك مال و كۆمەلان،نۆكە ل مالا ئێزدیان ل كالكار و ل ئۆلدنبۆرك وەك سمبول لێ هەینە ب تایبەت ل مالا ئێزدیان ل كالكار دوو نیشانگەه هاتینە دانان ومەزنن كو نیشا خەلكێ بكن ب دیتنا من دڤێت هندەك پێنگاڤێن وەسا بێنە هاڤێتن كو ئەو زارۆكێن ئێزدی ل ئەلمانیا دئێنە سەر دوونیایێ دڤێت بزانن و بۆرا سورەتەك بێتە بەرچاڤێ دەمێ بچتە پەرستگەها لالشێ و زۆر ژڤان زارۆكان سەرەدانا لالشێ نەكریە بەس ب رێیا میدیایێ و تۆرێن كۆمەلایەتی هەموو تشتی ژێ دزانن و دیتینە بەس بۆرا سورەتەك زێدەتر بێتە بەرچاڤ وەختێ دبینن نیشانگەهەك یا هەی ل وێدەرێ و قەستا وێدەرێ بكن رێ ورەسمێن خۆ یێن ئاینی ب رێڤە ببەن،زێدەتر ئەڤە گرێدایی جڤاتا رۆحانیا ئێزیانە ژ ئالیێ رسمێن ئولی ڤە بەس رامانا وێ نینە ئەگەر بنگەهەك یان مالەكا رەوشەنبیری و كۆمەلایەتی ئەڤێ دانێت ئەڤە رامانا وێ نە ئەوە كو چاپكرنا نیشانگەهێن لالشا نوورانی نە كو ئیناینە دانێنە هێرە تەنها ئەوە كو بزانن نیشانگەه نیشانا چی تشتی یە بۆ ڤی خەلكی ، ب قەناعەتا من رێ بێتە دان ب مال و كۆمەلا ئەو ژی تشتەكی وەسا بكن بەس دیسا ب هەڤكاری و زانینا جڤاتا رۆحانی و میرێ ئێزدیان.
سەبارەت رۆل و هاریكاریكرنا بنگەهێ لالش بۆ پەنابەرێن ئێزدی (خەلات شێخ موراد) دبێژت:هەتا رادەیەكی باش چوو مال و كۆمەل نە ب تنێ یێن كوردێن ئێزدی یان یێن كوردستانی یان یێن رەڤەندێن دی،چوو رەڤەندا ب دروستی سەدی سەد مال و كۆمەلێن وان نەبووینە پرەكا سەدی سەدی بەس تارادەیەكی باش بنگەهێ لالش ب دیتنا من ژ هەر مال و كۆمەلەكا دی یا كوردێن ئێزدی زێدەتر نێزیكی حكوومەتا ئەلمانیا بوویە و یاداشتنامە مە ئاراستەی حكوومەتا ئەلمان كرینە و بەرسڤا مە ددەن مە هەتا سەرۆك وەزیرێن ویلایەتا مە و وەزیر و پەرلەمانتارێن وان دیتینە،ئەو باژێرێ بنگەهێ مە لێ كو دبێژنێ بیلیفیلد دانوستاندێن مە زۆر بهێزن دگەل حكوومەتا وی باژێری هەر گلی و گازندەكا هەبت ئەم دكارین بگەهینینە وان و بگەهتە هەتا كو بۆ حكوومەتا فیدرال ،هاتنا ڤێ شێوێ مەزن و زۆر یێ پەنابەران ژ هێزا بنگەهێ لالش و نەهەر بنگەهی بەلكو ژ هەموو مال و كۆمەلێن ئێزدیا بهێزترە،بەلێ مە هەڤال یێت هەین ل گەل وان رێكخراوا كاردكن ئەوێن هاریكاریا پەنابەران دكن ژوانا (كامیران قاسم)جێگرێ سەرۆكێ بنگەهی و (پیر دلشاد سمۆ) بەرپرسێ بەشێ رەوشەنبیری ئەڤە ب فەرمی ل گەل رێكخراوا كاردكن بۆ هاریكاریكرنا وان و دوێ رێیێ را دیسا ژی ب ناڤێ بنگەهی زۆر جار ئەو پەنابەرێن ئێزدی یێن ژنوو هاتینە بەلكی خوارن دەرەنگ گەهشتبتێ یان هەوجەی ب هندەك تشتێن یێن زێدە پێتڤی ببن ئەڤان هەڤالێن مە گەهاندینە وان،ژئالیەكی دیڤە مە ب خۆ ژی تەخسیری نەكریە و مە ژمارێن خۆ یێن تیلەفونێ داینە ئەو دەزگەهێن پەیوەندیدار كو هەر جارەكا زمان گهۆرینەك بت یان گۆتبتن ب ڤە وەرن ئەم چۆینە و ئامادەبووینە ،هەروەسا ب سەدان كەمپە ڤەبووینە و وەلێ هاتیە جی نەماینە و ل قوتابخانا و كەنیسا هاتینە ڤەحواندن و خیڤەت بۆ وان هاتینە ڤەدان ئەو تشتێ ئەم بەحس دكەین دسنورەكی دەست نیشانكری دایە وئەگەر گلی و گازندێن وان هەبن بۆ مە گۆتبن مە ب رێیا حكوومەتا باژێرێ خۆ و یان ب رێیا ئەو هەڤالێن مە یێن ل گەل وان رێكخراوا كاردكن ئەو گلی وگازندێن وان گەهاندینە.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی